Dr. Veysi Seviğ

Gelir Vergisi Kanunu’na göre ücret gelirleri; gerçek ücretler ve diğer ücretler olmak üzere iki şekilde vergilendirilmektedir. Gerçek usulde elde edilen ücret gelirlerinin vergilendirilmesi tevkifat usulü ve/veya yıllık beyanname ile beyan edilmesi suretiyle yapılabilmektedir. (Gelir Vergisi Kanunu md:94)

Diğer ücretli hizmet erbabının ödeyeceği gelir vergisi, hizmetin verileceği takvim yılının ikinci ayında (şubat) belirlenmektedir. Diğer ücretli hizmet erbabının safi ücretleri, takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin brüt tutarının yüzde 25’i olarak hesaplanmaktadır. Bulunan safi ücret tutarına vergi tarifesi uygulanarak ödenecek gelir vergisi tespit edilmektedir. (Diğer Ücret Gelirlerinin Vergilendirilmesi Rehberi, Yayın No:301- Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı)

Gelir Vergisi Kanunu’nun 64’üncü maddesine göre diğer ücretli kapsamında sayılan hizmet erbapları şöyledir:

• Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanlar,
• Özel hizmetlerde çalışan şoförler,
• Özel inşaat sahiplerinin ücretli çalıştırdığı inşaat işçileri,
• Gerçek ücretlerinin tespitine imkan olmaması nedeniyle, Danıştay’ın olumlu görüşü ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca bu kapsama alınanlar,

Gelir Vergisi Kanunu’nun 64’üncü maddesine göre diğer ücret gelirleri nedeniyle beyanname verilmesi halinde de diğer ücret gelirleri beyannameye dahil edilmez.
Diğer ücret kapsamına giren hizmet erbabının mükellefiyet tesisinde bildirim için başvurulacak dilekçe ekinde;

• Kimlik kartı, yabancılarda pasaportun noter onaylı örneği ya da vergi dairesi yetkililerine onaylatılmak üzere aslı veya fotokopisi,
• İşverenden alınan iş bildirimi (iş bildiriminde işveren adı, soyadı, bağlı olduğu vergi dairesi başkanlığı/ vergi dairesi müdürlüğü, vergi kimlik numarası/ Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, adresi ve imzası bulunmalıdır.) aranır.

Mükellefiyet tesisi yapılan hizmet erbabına vergi dairesi tarafından vergi karnesi verilir.

Vergi Usul Kanunu’nun 247’nci maddesine göre diğer ücret kapsamında vergilendirilenler vergi karnesi almaya mecbur olup, vergi karnelerinin kendileri tarafından yazılması gereken kısımlarını doldurduktan sonra, vergi bakımından durumlarını kayıt ve tescil ve karneye işaret ettirmek üzere bunları bağlı oldukları vergi dairesine ibraz etmek zorundadırlar.

Mükelleflerin doldurdukları karneyi vergi dairesine ibraz etmeleri veya değişikliği karneye işaret ettirme süresi, işe başlama veya değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir aydır.

Vergi karnesi alan diğer ücretliler almış oldukları vergi karnelerini, işin devam ettiği sürece muhafaza etmekle yükümlüdürler.

Diğer ücretlerde vergilendirme dönemi hizmetin ifa olunduğu takvim yılıdır.

Diğer ücretli hizmet erbabının ödeyeceği gelir vergisi, hizmetin ifa olunduğu takvim yılının ikinci ayında, takvim yılı içinde işe başlaması halinde işe başlama tarihinden itibaren bir ay içinde tarh edilip tahakkuka bağlanır.

Diğer ücret sahiplerinin tarh zamanlarının sona ermesinden önce memleketi terk etmesi halinde, memleketi terk tarihinden önce 15 (on beş) gün içinde bu verginin tarh edilerek tahakkuka bağlanması gerekmektedir. Söz konusu tarhiyatın mükellef ikametgahının bulunduğu yer vergi dairesince yapılmadığı durumlarda tarhiyatın faaliyetin icra edildiği yerin vergi dairesince yapılması öngörülmüştür.

Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanlar, özel inşaat sahiplerinin ücretli çalıştırdığı işçiler, özel hizmetlerde çalışan şoförler ile gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanlar ‘Diğer ücret gelirlerinin vergilendirilmesi’ esasına göre mükellefiyetlerini ilgili vergi dairelerine süresi içerisinde yaptırmakla yükümlüdürler.

28 Şubat 2020 Cuma