Gelir Vergisi Kanunu’nda değişiklik yapılmasına dair 6753 sayılı kanunla söz konusu kanuna eklenen geçici 86’ncı madde uyarınca “asgari ücretlilere 2016 yılı Ocak ayına ilişkin ödenen net ücretin altında kalanlara, bu tutar ile 2016 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin olarak aylık hesaplanan net ücreti arasındaki fark tutarı, ücretlinin asgari geçim indirimine ayrıca ilave’’ edilecektir. Bu bağlamda da net ücret, yasal kesintiler sonrası ücret tutarına asgari geçim indiriminin ilavesi sonucu oluşan ücret olacaktır.
Maliye Bakanlığı tarafından konuya ilişkin olarak yayımlanan 294 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalarla verilen örneğe göre bekâr ve çocuksuz olan bir hizmet erbabının 2016 yılı Ocak ayında asgari geçim indirimi dahil net ücretinin 1.300.99 TL olduğunu varsayacak olursak söz konusu kişinin geçerli olan vergi tarifesi nedeniyle 2016 yılı Ekim ayı net ücreti 1.231.08 TL’ye düşmektedir. Bu durumda söz konusu hizmet erbabının Ekim ayında 1.300.99 TL’nin altında kalan kısmı olan (1.300.99 – 1.231.08=) 69.91 TL asgari geçim indirimine eklenecek miktar olarak dikkate alınarak bu kişiye
1.300.99 TL ödenecektir. (x)
Bilindiği üzere 2016 yılının Ocak ayından itibaren bekâr ve çocuksuz olan asgari ücretlilere ödenen net asgari ücret tutarı 1.300.99 TL’dir. Buna göre 2016 yılında asgari ücret tutarında yapılan artış nedeniyle 1.647 TL brüt asgari ücret geliri elde edenler ile 1.751.10 TL’ye kadar brüt ücret geliri olan hizmet erbabının da elde ettiği ücret gelirleri üzerinden ödemesi gereken gelir vergisi, 2016 yılının Ekim ayından itibaren 2016 yılında geçerli olan vergi tarifesinin ikinci dilimi de dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Bu nedenle söz konusu ücretlilerden bir kısmının eline geçen ücretin bir bölümü yüzde 20 oranında vergi kesintisine tabi tutulacağından net ücret tutarında azalma olması bir süredir üzerinde durulan bir konudur. 6753 sayılı kanunla Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 85’inci madde ile söz konusu azalmanın önüne geçilmekte, net asgari ücret miktarı 2016 yılı için 1.300.99 TL olması özelliğinin muhafaza edilmesi sağlanmaktadır. Dolayısıyla 2016 yılı için geçerli bulunan gelir vergisi tarifesi nedeniyle ücretlerinde düşüş beklenenlerin net ücretlerinin 1.300.99 TL’nin altına düşmesi mümkün olmayacaktır. Ancak; hizmet erbabının, ücret aldığı dönemde işe başlaması veya işten ayrılması, ücretsiz izin ve benzeri nedenlerle net ücretinin 1.300.99 TL’nin altına düşmesi durumunda 6753 sayılı kanunla uygulanan ilave asgari geçim indiriminden yararlanmaları söz konusu olmayacaktır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesinde yer alan esaslara göre sadece kendisi için asgari geçim indirimi hesaplanan asgari ücretlilere 2016 yılı Ocak ayına ilişkin ödenen net ücret 1.300.99 TL olan bir çalışanın 2016 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin olarak aylık hesaplanan net ücret arasındaki fark tutar, gelir vergisi uygulaması ile ilgili 265 seri numaralı Genel Tebliğ’de yer alan esaslar çerçevesinde “Asgari Geçim İndirimi Bordrosu’’nda hesaplanan asgari geçim indirimine ayrıca ilave edilecektir.
Asgari geçim indirimi bordrosunda yer alan ilave tutar dahil toplam asgari geçim indirimi tutarı, ücret ödemesinin yapıldığı döneme ilişkin ücret bordrosunun “Asgari Geçim İndirimi” satırına aktarılacaktır.
Asgari geçim indiriminin toplamı, ücretlinin ilgili aydaki ücretinden kesilen gelir vergisinden fazla olmayacaktır. Bu bağlamda da net ücret, yasal kesintiler sonrası ücret tutarına asgari geçim indiriminin ilavesi sonucu oluşan ücreti ifade etmektedir.
Örneğin Bay (B) asgari ücretli olarak çalışmaktadır. Bay (B) evli ve tek çocuk sahibi olup eşi çalışmamaktadır. Bay (B)’nin 2016 yılı Ocak ayında asgari geçim indirimi dahil net ücreti 1.344.22 TL olup Ekim 2016 ayı net ücreti gelir vergisi tarifesi nedeniyle 1.274.22 TL’ye düşmektedir.
Buna göre hizmet erbabının söz konusu dönemde eline geçen ücretinin 1.300.99 TL’nin altında kalan kısmı olan (1.300.99-1.274.22=) 26.77 TL asgari geçim indirimine eklenerek hizmet erbabına ödenecektir. Dolayısıyla söz konusu hizmet erbabının 2016 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarında vergi tarifesinin ikinci dilimine girmesinden kaynaklanan aylık 26.77 TL’lik tutar, asgari geçim indirimi yoluyla telafi edilecek ve kendisine yıl sonuna kadar 1.344.22 TL ödenmesine devam edilecektir.
(x) 294 Seri Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğ
07 Kasım 2016 Pazartesi