Küresel kriz sonrası her şey Merkez Bankaları’ndan beklenir hale geldi. Küresel alanda Merkez Bankaları bu beklentilere bağlı olarak daha önce görülmeyen farklı politikalar geliştirip uygulamaya koydular. T.C. Merkez Bankası da fiyat istikrarı hedefine finansal istikrar sağlamayı da kattı. Ayrıca yoğun şekilde büyümeyi de doğrudan gözetmesi talepleri ile karşılaştı. Bu çerçevede Merkez Bankası da 2012 yılından itibaren çok faizli bir para politikasını uygulamaya soktu. Ancak bu para politikası öngörülebilirliği de azalttı. Bu nedenle özellikle reel sektör daha öngörülebilir para politikası isterken yeni Başkanı ile Merkez Bankası daha öngörülebilir olacağına ilişkin mesajlar vermeye başladı. Merkez Bankası’nı bu mesajlarını değerlendirelim.

1. Daha öngörülebilir politika tercih edilecek

Yeni Merkez Bankası Başkanı, yeni dönemde tercihlerinin daha sade ve öngörülebilir bir para politikasından yana olacağını belirterek, “Nihai olarak para politikası duruşunun daha açık ve öngörülebilir olduğu bir sisteme geçmeyi planlıyoruz” açıklamasını yaptı.

2. Para politikasında sadeleşme adımlarına devam edilecek

Merkez Bankası, 2015 yılı Ağustos ayında açıkladığı para politikası sadeleştirme yol haritasındaki önlemlerin etkili bir şekilde uygulanması ile kredilerde ve döviz kurlarında gözlenen aşırı hareketliliğin azaldığını söylüyor. Uygulanmakta olan sıkı para politikası ekonominin küresel şoklara olan hassasiyetini azaltarak finansal istikrarı da destekliyor.

Merkez Bankası, küresel hareketlilikteki düşüşün devam etmesi veya dış denge ve finansal istikrar alanındaki kazanımları sürdürecek politika önlemlerinin etkili bir şekilde kullanılması durumunda sıkı para politikasını daha dar bir faiz koridoru içerisinde uygulayabilecek. Bu çerçevede, önümüzdeki dönemde koşullar elverdiği ölçüde sadeleşme adımlarına devam edilecek. Bir başka deyişle çoklu faizler azaltılacak ve tek faize dönülecek.

3. Çoklu faiz uygulamasından tekli faiz uygulamasına geçilecek

Dar ve simetrik faiz politikası uygulayacaklarını belirten yeni Başkan, sadeleşme konusunda birçok faktörü göz önüne aldıklarını, küresel piyasalardaki hareketliliğin azalmasının en temel faktör olduğunu açıkladı. Bir başka deyişle küresel koşullar elverdiği ölçüde çok sayıdaki faiz oranı önce birbirine yaklaşacak ve sonra tek politika faizine geçilecek. Tek politika faizine geçiş en makul hızla gerçekleştirilecek. Ancak bu makul hızı küresel koşullar belirleyecek. Ayrıca tek faiz veya politika faizin seviyesi ile ilgili olarak da henüz bir karar verilmedi. Tek politika faizinde de temel hedef yine fiyat istikrarı olacak.

4. Küresel gelişmeler tek faize geçiş için gerekli makro koşulları destekliyor

ABD Merkez Bankası Fed’in faiz artışlarını sınırlaması ile oluşan küresel alandaki olumlu gelişmeler doğrultusunda gelişmekte olan ülkelerdeki finansal koşullarda da iyileşmeler görülüyor. Bu ülkelere yönelik portföy akımları toparlanırken, risk primleri ile piyasa faizleri de geriliyor ve para birimleri değerlenme eğilimi gösteriyor. Küresel piyasalarda yaşanan bu gelişmeler Türkiye ekonomisini de olumlu yönde etkiliyor ve yakın dönemde açıklanan veriler ile makroekonomik göstergelerdeki iyileşme eğilimleri devam ediyor. Ancak Fed faiz artışlarına yeniden başlarsa uygun küresel koşullar yeniden bozulabilecek.

5. Sıkı para politikası duruşu korunacak

Merkez Bankası yılsonu enflasyon beklentisini 2016 için yüzde 7.5, 2017 için yüzde 6 olarak koruyor. Bu hedeflere ulaşmak için önümüzdeki dönemde para politikası duruşu enflasyon görünümüne bağlı olmaya devam edecek.Merkez Bankası, enflasyon beklentilerini, fiyatlama davranışlarını ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlardaki gelişmeleri dikkate alarak para politikasındaki sıkı duruşunu gerekli gördüğü sürece devam ettirecek.

6. MB’nin son açıklamalarından anladıklarımız ve bilinmeyen olarak kalanlar

Merkez Bankası çoklu faiz uygulamasından tekli faiz uygulamasına geçmekte kararlı.Bunun zamanını ise küresel koşullar belirleyecek. Bunlar öngörülebilirliği artırdı. Bilinmeyenler olarak kalanlardan ilki tek faize geçilirken politika faizinin kaç olacağıdır. Tek faiz bugünkü yüzde 7.50 olacaksa faizlerde önemli indirim yapılması gerekir ki, bu sıkı para politikası ile çelişecek. Tek politika faizi bugünkü 7.50’den daha yüksek olacaksa o zaman da faizleri artırmak gerekecek. Ayrıca küresel koşullar elvermezse tek faize geçiş olmayacak mı? Son olarak da enflasyon hedefine ulaşmak için gerekli tek faiz yüzde kaç, bilinmiyor.

Son Söz; T.C. Merkez Bankası öngörülebilir olmak istiyor, ancak para politikası halen çok sayıda bilinmeyeni barındırıyor.

02 Mayıs 2016 Pazartesi