Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29/3 maddesi uyarınca indirim hakkı, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılı aşılmamak koşuluyla ilgili belgelerin kanuni defterlere kayıt edildiği vergilendirme döneminde kullanılabilmektedir. Dolayısıyla mükelleflerin yılın son aylarında yapmış oldukları mal ve hizmet alımları nedeniyle düzenlenen faturaları kayıtlarına intikal ettirebilmeleri için ayrı bir özen göstermeleri gerekmektedir. Bir başka açıdan mükelleflerin yılın son aylarındaki mal ve hizmet alışlarına ilişkin fatura ve benzeri belgelerdeki Katma Değer Vergileri’ni indirim konusu yapabilmeleri için konuya ilişkin belgeleri aralık dönemine ait kayıtlarına dahil etmeleri gerekmektedir. Aksi takdirde söz konusu belgelerdeki Katma Değer Vergileri’nin indirim konusu yapılması mümkün olamamaktadır.
Konuya ilişkin olarak Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29/3. maddesi uyarınca “İndirim hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabilir.” Dolayısıyla bu hüküm gereği mükelleflere dönem sonu işlemlerine yönelik Katma Değer Vergisi’ni indirim konusu yapabilmeleri için iki önemli sınırlama getirilmiştir. Şöyle ki;
- Yıl sonu itibariyle düzenlenen alış faturalarının süresi içerisinde kayıtlara alınması,
- Yıl sonu itibariyle kayıtlara alınmış belgeler üzerinde gösterilmiş bulunan Katma Değer Vergileri’nin indirim konusu yapılabileceğinin mümkün olabileceği hususu kanunen belirlenmiş bulunmaktadır.
Diğer yandan vergi idaresi aralık ayına ilişkin olarak tahakkuk eden ancak aralık ayı içerisinde tutulmakta olan yasal defterlere kaydı yapılamayıp, izleyen yıl defterlerine kaydedilen elektrik, su, doğalgaz ve haberleşme bedellerine ait faturalardaki Katma Değer Vergisi’nin indirilmesi konusunda genel uygulamadan farklı bir yaklaşım benimsemiştir. Buna göre de aralık ayındaki tüketim bedellerine ilişkin fatura izleyen yılın ocak ayında düzenlenmişse Katma Değer Vergisi izleyen yılda indirim konusu yapılabilmektedir. Ancak tahakkuk ve dönemsellik ilkesi gereği fatura bedeli ilgili olduğu yılın Kurumlar veya Gelir Vergisi matrahının tespitinde dikkate alınmalıdır. (Avcı, Özcan “Dönem Sonunda KDV Yönünden Özellik Taşıyan Hususlar” Vergi Dünyası, Aralık 2015 sf.31)
Adana Vergi Dairesi Başkanlığı’nın vermiş olduğu bir özelgeye göre de “… bir önceki yılın aralık ayında tüketilen su, elektrik ve doğalgaz bedelleri ile satın alınan haberleşme (telefon) hizmetlerine ait faturaların takip eden yılın ocak ayında düzenlenmiş olması halinde bu faturalardaki Katma Değer Vergisi, söz konusu belgelerin defterlere kaydedildiği (en erken izleyen yılın ocak vergilendirme döneminde indirim konusu yapılabilmektedir. (Avcı, Özcan agm)
Konuya ilişkin olarak İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen bir başka özelgede de “… aralık ayına ait elektrik, su, doğalgaz, kırtasiye vb. masraflar için… düzenlenmiş olan fatura bedelleri ile işyeri(nizle) ilgili sigorta poliçe bedellerinin ödemenin yapıldığı döneme ait serbest meslek” kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınmasının mümkün olduğu ifade edilmiştir. (Bilanço Bursa SMMM Odası, Yayın sayı: 158, sf.90-91)
Diğer yandan “… yılın son aylarında tüketilen elektrik bedellerine ait faturalar izleyen yılın ocak-şubat aylarında düzenlendiğinden bu faturalardaki Katma Değer Vergisi’nin, faturaların kanuni defterlere kaydedildiği dönemde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.” (Avcı, Özcan agm sf.31)
Maliye Bakanlığınca verilen değişik görüşlerden anlaşıldığı üzere “… gider tutarının mükellefçe bilinememesi ve faturaların ilgili yıl hesaplarının kapatılmasından sonra düzenlenmesi halinde, ilgili yılda indirim konusu yapılamayan… giderler, faturaların düzenlendiği döneme ilişkin ticari kazancın tespitinde de dikkate…” alınabilmektedir.
Ancak; uygulamada indirim hakkının kaybedilmemesi açısından satın alınan mal veya hizmetin alındığı takvim yılının yasal defterlerine kaydedilmesine yönelik gerekli özenin gösterilmesi halinde konuya dayalı olarak çıkması muhtemel uyuşmazlıkların önlenmesi mümkün bulunmaktadır.