DR. VEYSİ SEVİĞ

Covid-19 salgınının ülke ekonomisine yönelik olumsuz etkileri istihdam ve üretimi zor durumda bırakmış, ekonomik dengelerin bozulmasına neden olmuştur.

Küresel salgının giderek yaygınlaşması bir yandan can kaybına neden olurken, diğer yandan ekonomik verimliliği ve dengeleri beklenenden daha fazla etkilemesi yanında mevcut ekonomik gücün can ve değer kaybına yol açmıştır.

Bu aşamada ekonominin yeniden yapılandırılmasına kolaylık sağlayacak ulusal nitelikte oluşum çalışmalarının etkinlik açısından artırılması için hazırlanmış bulunan yeniden yapılandırmaya konu alacakların süresi 30 Nisan 2021 olarak belirlenmiş; ancak bu tarih itibariyle beklenen gerçekleşme olamamıştır.

Konuya giren vergi ve vergi cezaları, idari para cezaları (düzenleyici ve denetleyici kurum ve kuruluşlarca verilen idari para cezaları, Covid-19 ile mücadele kapsamında uygulanan diğer cezalar ile tütün ve tütün mamulleri kullanımından kaynaklanan idari para cezaları hariç) gümrük vergileri ve diğer idari nitelikteki cezalar, sigorta primleri, topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı işsizlik sigortası primleri ve diğer benzer nitelikteki kamusal kesenekler ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, cezai faiz, gecikme cezası gibi fer’i alacaklar kapsama alınmıştır.

Diğer yandan, ayrıca yukarıda belirtilen alacaklı idarelerin 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında takip ve tahsil edilen diğer parasal cezalar (adli para cezaları hariç) ile belediyelerin su, atık su ve katı atık gibi alacakları da kanun kapsamına alınmış bulunmaktadır.

Ayrıca ihtilaflı ya da inceleme ve takdir işlemleri devam eden alacaklar için de yapılandırma imkanı getirilerek, bu aşamadaki alacakların en kısa sürede Hazine’ye intikalinin sağlanması, matrah ve vergi artırımı yoluyla vergilendirmede öngörülebilirliğin artırılarak geçmiş vergilendirme dönemleri ile ilgili olası risklerin ortadan kaldırılması ve işletme kayıtlarının fiili durumlarına uygun hale getirilerek kayıtlı ekonomiye geçişin özendirilmesi suretiyle ileri tarihte kamusal gelirlerin oluşumunda yaşanması muhtemel olumsuzlukların önlenmesi hedeflenmiştir.

Yapılan yeni düzenlemeler çerçevesinde hali hazırda ihtilaflı ya da inceleme ve takdir işlemleri devam etmekte olan kamu alacakları için de yeni bir yapılandırma olanağı sağlanarak, söz konusu alacakların öncelikle ve daha az maliyetle Hazine’ye intikali öngörülmüş; uygulamada belli bir yanılgı sonucunda ortaya çıkan vergi kayıplarının bu defa önlenebilmesi için oluşan yeni mevzuatta mükelleflere olası risklerin ortadan kaldırılması ve işletme kayıtlarının fiili durumlarına uygun hale getirilerek kayıtlı ekonomiye geçişin özendirilmesine yönelik düzenlemelere önem ve öncelik verilmesi sağlanmıştır.

Ayrıca özel olarak işletmelerin bilançolarında yer alan gayrimenkuller ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerin tarihi değerleri ile kayıtlarda yer alması, ileride sorun yaratabileceği hususu dikkate alınarak, bu kıymetlere yeniden değerleme yapma olanağı sağlanarak bu kıymetlerin bilançolarda güncel değerleri ile yer alması konusunda yapılan çalışmalara özel önem gösterilmiştir.
Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifinde kesinleşmiş alacaklar ile kesinleşmemiş alacaklarla ilgili olarak yapılan açıklamalar ve önerilerde işletme sahiplerinin ileri vadede teknik olarak yapılması muhtemel denetim veya değişimler aşamasında ortaya çıkması muhtemel denetim ve (veya) risk ve değerlendirmelere özgü değerlemeler de ayrıca önem arz etmektedir.

04 Haziran 2021 Cuma