İş uyuşmazlıklarında mahkemelerden önce arabulucuya başvurmak zorunlu hale gelecek. Arabuluculukla ihtilafların kısa sürede ve daha az masrafla çözülmesi öngörülüyor.

İşçi-işveren ihtilaflarının çözümü için çoğu kez yargıya başvurulurken, bu davalar genellikle işveren aleyhine sonuçlanıyor. 15 milyonu aşan işçi istihdamına bağlı olarak işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıklar, yargının gündeminde de ilk sıralarda yer alıyor. 2015 yılı sonu itibariyle ilk derece mahkemelerde 3 milyon 400 bin civarındaki hukuk uyuşmazlığının yaklaşık yüzde 18’i; Yargıtay’da 750 bin civarındaki hukuk uyuşmazlığının ise yüzde 30’u iş hukukundan kaynaklanıyor. Bu durum, iş uyuşmazlıklarının çözüm sürecini uzatırken yargının çığ gibi artan iş yükü altında sağlıklı karar vermesini de engelliyor. Öte yandan değişen endüstri ilişkileri ve farklılaşan iş ilişkisine karşın halen 1950 yılından kalma İş Mahkemeleri Kanunu ile yargılama süreci yürütülmeye çalışılıyor.

1 GÜNDE ÇÖZÜM

Yeni İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı’nda; işçi alacak ve tazminatları ile işe iade taleplerinde dava açmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu getiriliyor. Arabulucuya başvurma zorunluluğu Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca dava şartı olarak kabul ediliyor.

Zorunlu arabuluculuğa tabi iş uyuşmazlıklarında, başvurular karşı tarafın yerleşim yerindeki veya işin yapıldığı yerdeki arabuluculuk bürosuna yapılacak. Arabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde başvuruların, adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonu tarafından görevlendirilen sulh hukuk mahkemesine yapılması öngörülüyor.

Arabulucuya başvurma zorunluluğu, iş uyuşmazlıklarının kısa süre içinde ve daha az masrafla çözülmesine yardımcı olacak. Arabulucuya giden uyuşmazlıkların bir günde ya da daha kısa bir zamanda neticelendirilmesi söz konusu.

İŞE İADE UYGULAMASI

Mevcut işe iade uygulamasında feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren bir ay içinde işçiyi işe başlatmak zorunda. Aksi takdirde işçiye;

• En az dört, en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat (İşe başlatmama tazminatı)
• Dört aya kadar doğmuş ücret ve diğer haklarını (Boşta geçen süre alacakları) ödemekle yükümlü.

Tasarıyla işe iade talepleri yönünden de arabulucuya başvurma zorunluluğu getirildiği için bu talebi düzenleyen işe iade ile ilgili mevcut düzenlemelerde değişiklik yapılması öngörülüyor.

Sorularınız için:

ÖNCE SGK’YA İTİRAZ

Sosyal güvenlikle ilgili tüm uyuşmazlıklarda önce SGK’ya itiraz zorunluluğuna ilişkin uygulama hükmü korunuyor. Zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talebiyle işveren aleyhine açılan hizmet tespit davalarında ise davanın kuruma re’sen ihbarını, kurumun fer’i müdahalesini ve kanun yoluna başvuruyu düzenleyen uygulama aynen muhafaza ediliyor.

67 YILLIK KANUN KALDIRILIYOR

5521 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 1950’den bugüne kadar geçen 67 yılda, işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlıkların çeşidi ve sayısı ciddi oranda arttı. Bu durum, iş mahkemelerinin yükünü de artırdı. İş yargılamasının özelliği, işçi ve işveren arasındaki ilişkinin niteliği, mahkemelerin iş yükü ve iş davalarının ortalama görülme süreleri ile 4 Şubat 2011 tarihinde yürürlüğe konulan (6100 sayılı) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na uyum sağlamak amacıyla söz konusu İş Mahkemeleri Kanunu’nun yürürlükten kaldırılarak yeniden düzenlenmesi öngörülüyor.

21 Mart 2017 Salı