Dr. Veysi Seviğ

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından yapılan ‘2021 Yılı Para ve Kur Politikası’ açıklamasında, ‘2021 yılında enflasyon hedeflemesi rejiminin tüm unsurlarıyla kararlı bir şekilde uygulanacağı’ ifade edilmiştir. Bu bağlamda geçmiş dönem para politikası uygulamaları incelenmiş; 2006 yılında açık enflasyon hedeflemesi rejimine geçilirken ortaya konulan çerçeve ve iletişim politikalarının geliştirilerek 2021 yılında etkili bir şekilde uygulanması temel öncelik olarak belirlenmiştir.

Bilindiği üzere ‘enflasyon hedeflemesi uygulayan bir merkez bankasının araç bağımsızlığına sahip olması, uyguladığı para politikasının inandırıcılığı ve dolayısıyla başarısı için ön koşul’ olmaktadır. Bununla birlikte araç bağımsızlığı, hesap verme yükümlülüğünü de beraberinde getirmektedir. Diğer bir ifadeyle hesap verme yükümlülüğü bağımsızlık ilkesinin ayrılmaz bir unsuru, doğal bir sonucudur. Yapılan açıklamadan anlaşılacağı üzere konuya ilişkin olarak, ‘hükümetle birlikte belirlenen orta vadeli yüzde 5 enflasyon hedefinin korunması öngörülerek’ TCMB, bu hedefe varmada üzerine düşen sorumluluğun bilincinde olarak hedef ufku içerisinde kararlı ve azimli bir tutum göstereceğini ifade etmektedir.

Enflasyon hedeflemesi rejiminde merkez bankaları, para politikası aktarımının süresini dikkate alarak, orta vadeli bir perspektifle gelecekteki enflasyonu kontrol etmeye çalışmaktadır. Bu amaçla süreç içerisinde ‘mevcut uygulamada olduğu gibi belirli zaman aralıklarıyla enflasyon tahminleri oluşturulmakta ve bu tahminler kamuoyuyla paylaşılmaktadır.’ İleriye dönük iktisadi kararlar alınırken merkez bankası tahminlerinin rehberlik etmesi nedeniyle orta vadeli enflasyon hedefine yakınsarken beklentilerin daha etkin şekilde yönlendirilebilmesi için orta vadeli dezenflasyon patikası altında oluşturulan ara hedef niteliğindeki tahmin önemi artmaktadır. (Yüksek enflasyondan düşük geçiş aşamasında yaşanan enflasyon süreci dezenflasyon olarak tanımlanmaktadır.)

Teknik olarak para politikası kararları fiyat istikrarı önceliği korunarak alınacaktır. 2021 yılında parasal duruşun sıkılığı, enflasyonu etkileyen tüm unsurlar dikkate alınarak, enflasyonda kalıcı düşüşe ve fiyat istikrarına işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar kararlılıkla uygulamanın sürdürülmesi öngörülmektedir.

Uygulanacak para politikası iletişimi; şeffaflık, hesap verebilirlik ve öngörülebilirlik ilkeleri doğrultusunda güçlendirilecektir. Para politikasının temel iletişim araçları Para Politikaları Kurulu duyuruları ve Enflasyon Raporu olacaktır. Enflasyon Raporu’nun yılda dört defa yayımlanmasına ve para politikası uygulamalarının kamuoyu ile iletişiminin etkin bir şekilde yapılabilmesi amacıyla bilgilendirme toplantılarıyla tanıtılmasına devam edilecektir.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın faaliyetleri ve para politikası uygulamaları hakkında Başkan tarafından, Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’na yılda bir defa sunum yapılmaya devam edilecektir. Ayrıca Başkan tarafından diğer platformlarda yapılan sunum ve konuşmalar iletişim politikasının önemli bir bileşeni olmayı devam edecektir.

Para Politikası Kurulu 2021 yılında, önceden açıklanan bir takvim çerçevesinde yılda 12 toplantı yapacaktır. Ayrıca para politikası iletişimi, şeffaflık, hesap verebilirlik ve öngörülebilirlik ilkeleri doğrultusunda güçlendirilecektir. Bu bağlamda da Enflasyon Raporu’nun yılda dört defa yayımlanmasına ve para politikası uygulamalarının kamuoyu ile iletişiminin etkin bir şekilde yapılabilmesi amacıyla bilgilendirme toplantılarıyla tanıtılmasına devam edilecektir.

08 Ocak 2021 Cuma