İSA KARAKAŞ

SGK verilerine göre en çok meslek hastalığı tespiti yapılan hastalıkların başında pnömokonyoz geliyor. Bu hastalığı, omurga travmalarından sonra oluşan hastalıklar, silikozis ile omuz ve tendon sakatlanmaları izliyor. Meslek hastalığı tespiti için en fazla başvuru yapılan il Zonguldak. Bu ilimizi sırasıyla İstanbul, Kocaeli ve Ankara takip ediyor.

İşveren ve çalışanları en çok etkileyen mesleki risklerin başında iş kazaları ve meslek hastalıkları geliyor. Meslek hastalıklarının iş kazalarından farklı olarak belirli bir zaman periyodu içerisinde çalışma esnasında ya da çalışanın işyerinden ayrıldıktan, hatta emeklilikten sonra bile etkileri zuhur ediyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) açısından meslek hastalığı; sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik halleridir. Bu bağlamda yaptığı işten dolayı hastalandıkları tespit edilenlerkaç yaşında olurlarsa olsunlar, hiçbir yaş şartı gerekmeksizin kendileri veya ölümleri halinde hak sahipleri SGK’dan emeklilik geliri almaya hak kazanabiliyor. İş veya meslek kaynaklı hastalıklar, diğer hastalıklardan farklı olarak meslek hastalığı olarak değerlendiriliyor.

GEREKEN ŞARTLAR

SGK açısından bir hastalık veya engellilik halinin meslek hastalığı sayılabilmesi için;

* Sigortalı olunması,

* Yürütülen işin sonucu olarak ortaya çıkması,

* Meslek hastalığının kurum Sağlık Kurulunca tespit edilmesi unsurlarının bir arada gerçekleşmesi gerekiyor.

Meslek hastalığı, tamamen yürütülen işle ilgili olayları kapsıyor. Bu hastalıkların en belirgin özelliği, zamanla ve tekrarlanan eylemler sonucu oluşmasıdır. Meslek hastalığına maruz kalan kişilerin ölümleri halinde ise hak sahiplerinin maddi ve manevi tazminat davası açma hakları da bulunuyor. Bu meyanda işyerinde gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınarak bu hastalıkların tamamen bertaraf edilmesi sadece işçi için değil, aynı zamanda işveren açısından da büyük bir öneme sahip. Hemen belirtelim, 4/1-c sigortalıları, meslek hastalığı sigortası kapsamında yer almıyor.

5 GRUPTA TOPLANIYOR

Hangi hastalıkların meslek hastalığı sayılacağı ve bu hastalıkların, işten fiilen ayrıldıktan en geç ne kadar zaman sonra meydana çıkması halinde sigortalının mesleğinden ileri geldiğinin kabul edileceği, meslek hastalıkları listesine göre tespit ve tayin ediliyor.

Herhangi bir meslek hastalığının klinik ve laboratuvar bulgularıyla kesinleştiği ve meslek hastalığına yol açan etkenin, işyeri incelenmesiyle kanıtlandığı hallerde, meslek hastalıkları listesindeki yükümlülük süresi aşılmış olsa bile söz konusu hastalık, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu’nun kararı ile meslek hastalığı sayılabiliyor. Meslek hastalıkları, meslek hastalıkları listesinde;

* A Grubu: Kimyasal maddelerle olan meslek hastalıkları,

* B Grubu: Mesleki cilt hastalıkları,

* C Grubu: Pnömokonyozlar ve diğer mesleki solunum sistemi hastalıkları,

* D Grubu: Meslek bulaşıcı hastalıklar,

* E Grubu: Fizik etkenlerle olan meslek hastalıkları olmak üzere 5 grupta toplanıyor.

2020 yılında kesinleşen SGK verilerine bakıldığında en çok meslek hastalığı tespiti yapılan hastalıkların/arızaların başında pnömokonyoz hastalığı geliyor. Bu hastalığı omurga travmalarından sonra oluşan hastalıklar, silikozis ile omuz ve tendon sakatlanmaları izliyor.

2020 yılında iş kazası meslekte kazanma gücü kaybı, çalışma gücü kaybı ve meslek hastalığı tespiti için en fazla başvuru yapılan illerin başında ise Zonguldak geliyor. Bu ilimizi sırasıyla İstanbul, Kocaeli ve Ankara izliyor.

MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR

Mesleki bulaşıcı hastalıklar listesinin ‘D Grubu’nda yer alan bulaşıcı hastalıkların, görülen işin gereği olarak veya işyerinin özel şartlarının etkisiyle oluşması ve enfeksiyonun laboratuvar bulguları ile de kanıtlanması gerekiyor. Meslek hastalıkları listesinde yer almayan fakat görülen iş ve görev gereği olarak bulaştığı kesin olarak saptanan diğer bulaşıcı hastalıklar da meslek hastalığı sayılıyor. Bu husustaki teşhisin laboratuvar deneyleriyle kanıtlanması gerekiyor. Hastalığın en uzun kuluçka süresi yükümlülük süresi olarak alınıyor. Meslek hastalığı, işten ayrıldıktan sonra meydana çıkmış ve sigortalı olarak çalıştığı işten kaynaklanmış ise sigortalının meslek hastalığı sigortasından sağlanan haklardan yararlanabilmesi için eski işinden fiilen ayrılmasıyla hastalığın meydana çıkması arasında bu hastalık için SGK tarafından çıkarılan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’nde belirtilen süreden daha uzun bir zamanın geçmemiş olması gerekiyor.

17 Aralık 2021 Cuma