Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) tarafından yayımlanmış olan 74 seri numaralı “Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğ” ile 2019’a ait emlak (bina, arsa, arazi) vergi değerlerinin yeniden hesaplanması ve yapılacak hesaplamalarda dikkate alınması gereken hususlarla ilgili açıklamalar yapılmıştır.
(31 Aralık 2018-30642 sayılı 3’üncü mükerrer Resmi Gazete)
Bilindiği üzere Vergi Usul Kanunu’nun 49’uncu maddesi uyarınca Maliye ve Bayındırlık Bakanlığı ile İskan Bakanlıkları Emlak Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesi hükmü ile aynı kanunun 31’inci maddesi uyarınca hazırlanan yönetmelik hükümlerine göre bina metrekare normal inşaat birim metrekare maliyet bedellerini, uygulanacağı yıldan dört ay önce müştereken tespit ve Resmi Gazete’de ilan etmek zorundadırlar.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde bina, 19’uncu maddesinin birinci fıkrasını (b) bendinde de arazi (arsa) vergisi mükelleflerinin dört yılda bir yapılan takdir işlemlerinde takdir işleminin yapıldığı tarihi takip eden bütçe yılından itibaren başlayacağı hükme bağlanmıştır. Bu bağlamda asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değer takdirleri 2017’de yapıldığından bu hükümler uyarınca bina ve arazi vergisi mükellefiyeti 2018’den itibaren başlamış bulunmaktadır.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesinin ikinci fıkrasında vergi değerinin mükellefiyetin başlangıç yılını izleyen yıldan itibaren her yıl bir önceki yıla ait vergi değerinin Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca aynı yıl için belirlenmiş bulunan yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılması suretiyle bulunacağı; üçüncü fıkrasında da 33’üncü maddede yer alan vergi değerini tadil eden (değiştiren) sebeplerle (8 no’lu fıkra hariç) mükellefiyet tesisi gereken hallerde, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 49’uncu maddesinin (b) fıkrasına göre takdir komisyonlarınca belirlenen arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin takdir işleminin yapıldığı yılı takip eden ikinci yılın başından başlamak suretiyle her yıl bir önceki yıl birim değerinin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre aynı yıl için tespit edilmiş bulunan yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılması suretiyle dikkate alınacağı hükme bağlanmıştır.
Ayrıca 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesinin 4’üncü fıkrasında, vergi değerinin hesabında 1000 TL’ye kadar kesirlerin dikkate alınmayacağı belirtilmiştir. 2018’de emlak vergisi mükellefi olanların 2019’a ait emlak vergisinin tarh ve tahakkukunu esas alınacak vergi değerinin hesabında 1000 TL’ye kadar olan kesimlerin dikkate alınmayacağı öngörülmüştür.
2018’de emlak vergisi mükellefi olanların 2019’a ait emlak vergisinin tarh ve tahakkukuna esas alınacak vergi değerinin (matrahın) hesabı ile bina, arsa ve araziye 2018’de malik olunması halinde mükellefiyetin başlangıç yılı 2019 vergi değerinin hesabı bu tebliğde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılacak.
2017’de yapılan takdirler nedeniyle 2018’de mükellefiyeti başlayanların 2019’a ait emlak vergi değerinin hesabı ise aşağıdaki şekilde olacak.
- 2017’deki takdirler nedeniyle bina ve arazi vergisi mükellefiyeti 2018’den itibaren yeniden başlamıştır.
- Bu mükelleflerin bina, arsa ve arazilerinin 2019 değerleri 2018 vergi değerlerinin bu yıla ait yeniden değerleme oranının yarısı olan (yüzde 23.72/2=) yüzde 11.865 oranında artırılması suretiyle bulunacak tutar olacak.
Örnek: Mükellef (A.) Yozgat ili Aydıncık Belediyesi sınırları içinde yer alan meskeni 2010’da satın almıştır. 2018’de emlak vergisi değeri 140 bin TL olan meskenin 2019 emlak vergisi değeri aşağıdaki şekilde hesaplanacak.
- Meskenin 2018’e ait emlak vergi değeri: 140.000 TL
- 2018’e ait yeniden değerleme oranının yarısı (yüzde 23.73/2=): Yüzde 11.865
- Meskenin 2019 emlak vergisi değeri ((1+1x2)) : 156.611.00 TL
- 1000 TL’ye kadar olan kesirler dikkate alınmayacağından verginin tahakkukuna esas alınacak emlak vergisi değeri: 156.000 TL
Yukarıdaki örnekte de görüleceği üzere mükellefiyeti 2019’da başlayanların mükellefiyetleri ile ilgili bina, arsa, arazi vergisi tarhiyatına esas alınacak vergi değerleri; takdir komisyonlarınca 2017’de takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin; 2018’e ait yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılması suretiyle bulunacak asgari ölçüde metrekare birim değeri dikkate alınarak hesaplanacak.