Banka ve sigorta şirketlerinin Finansal Kiralama Kanunu’na göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar banka ve sigorta muameleleri vergisine tabidir.
Bankerlerin yapmış oldukları banka muamele ve hizmetleri, aldıkları paralar (kendileri veya başkaları hesabına menkul kıymet karşılığı borçları ödemeyi taahhüt etmeyi meslek haline getirenlerin bu faaliyetleri dolayısıyla lehlerine kalan paralar ile mevduat faizi vermek veya sair adlarla faiz ve benzeri menfaatler sağlamak üzere devamlı olarak para toplama işiyle uğraşanların topladıkları paralara sağladıkları gelir ve menfaatler üzerinden komisyon, ücret, hizmet karşılığı gibi aldıkları paralar dahil) da banka muameleleri vergisine tabidir.
Aşağıda yazılı muameleler dolayısıyla alınan paralar banka ve sigorta muameleleri vergisinden istisnadır.
- Merkezleri Türkiye’de bulunan bankaların kendi şube ve ajansları ile veya bu şube ve ajansların birbiriyle yaptıkları muameleler dolayısıyla tahakkuk eden paralar,
- Merkezleri Türkiye dışında bulunan bankaların Türkiye’de mevcut şube ve ajanslarının birbirleriyle yaptıkları muameleler dolayısıyla tahakkuk eden paralar,
- Hususi kanunlarla her türlü vergiden istisna edilmiş olan esham ve tahvillerin, faiz, temettü ve ikramiyeleri ile Merkez Bankasınca ihraç edilen “Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 7/A maddesine göre kurulan varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen kira gelirleri ve vade sonunda lehe alınan paralar,
- Varlık finansmanı fonlarının sermaye piyasalarında yaptıkları işlemler nedeniyle elde ettikleri paralar,
- Bankaların müşterileri nam ve hesabına başka şahıs ve müesseselere yaptırdıkları hizmetler mukabili olarak aldıkları ve aynen mezkur şahıs veya müesseselere ödenen paralar,
- Bankaların, bankerlerin ve sigorta şirketlerinin sermayelerinin tamamı kendilerine ait veya iştirakleri bulunan sınai işletmelerden sağladıkları kârlar,
- Bankaların, bankerlerin ve sigorta şirketlerinin sermayelerine iştirak ettikleri banka, banker ve sigorta şirketlerinin Gider Vergileri Kanunu’na göre banka ve sigorta muameleleri vergisine tabi muamelelerden mütevellit kârları,
- Denizcilik Bankası Türk Anonim Ortaklığı Kanunu uyarınca söz konusu banka lehine tahakkuk eden, bankanın veya kuracağı ortaklıkların anlaşmalar yaptıkları hakiki ve hükmi şahıslar lehine aynı işler dolayısıyla tahakkuk edecek paralar,
- 6266 sayılı kanuna göre kurulan kan bankalarının söz konusu kanuna göre yazılı işler dolayısıyla elde edilecek paralar,
- Gider Vergisi Kanunu’nun da ayrıca belirlenmiş olan sözleşmeler ve sigortalar, mükerrer sigorta muameleleri ile retrosesyon muamelelerinden sağlanan gelirler ile Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre yapılan birleşme, devir, bölünme ve hisse değişimi işlemleri ile söz konusu kanunun 29’uncu maddesinde yukarıda sayılanlar dışında yer alan diğer istisna konuları gider vergisi kapsamı dışında bırakılmıştır.
Banka sigorta muameleleri vergisinin oranı yüzde 15’dir. Cumhurbaşkanlığı makamının 14 Mayıs 2019 gün ve 1106 sayılı Kararı ile 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 33’üncü maddesinde yer alan banka ve sigorta muameleleri vergisi nispetlerinin tespitine ilişkin 28.08.1998 tarih ve 98/11591 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının eki kararın birinci maddesinin (c) bendinde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır. Şöyle ki;
Kambiyo muamelelerinde satış tutarı üzerinden binde bir, aşağıda sayılan kambiyo muamelelerinde satış tutarı üzerinden sıfır; oranında vergi alınacaktır. Ancak;
- Bankalar ile yetkili müesseselerin kendi aralarında veya birbirleriyle yaptıkları kambiyo satışları,
- Hazine ve Maliye Bakanlığı’na yapılan kambiyo satışları,
- Döviz kredisinin ödenmesine yönelik olarak, döviz kredisi kullanılan ya da kullanıma aracılık eden banka tarafından kredi borçlusuna yapılan bankaların, bankerlerin ve sigorta şirketlerinin sermayelerinin tamamı kendilerine ait veya iştirakleri bulunan sınai işletmelerden sağladıkları kârlar,
- Bankaların, bankerlerin ve sigorta şirketlerinin sermayelerine iştirak ettikleri banker ve sigorta şirketlerinin bu kanuna göre banka sigorta muameleleri vergisine tabi muamelelerden kaynaklanan kârlar, ile Gider Vergileri Kanunu’nun 29’uncu maddesinde sayılmak suretiyle belirlenmiş bulunan lehe kalmış paralar ile alınan paralar banka ve sigorta vergisine tabi değildir.
10 Haziran 2019 Pazartesi