Anayasa’nın 55’inci maddesinde yer alan tanımlamaya göre “ücret emeğin karşılığıdır.” Bu bağlamda “devlet, çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri alır.

Asgari ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da gözönünde bulundurulur.”

Asgari ücretin tespiti ‘Asgari Ücret Yönetmeliği’nde belirlenen ilkeler çerçevesinde yapılır. Asgari ücret bir pazarlık ücreti olmayıp, işçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücret olarak tanımlanmıştır.

2017’de ülkemizde uygulanması öngörülen en düşük çalışan ücreti ‘Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun 29 Aralık 2016 gün ve 2016/1 sayılı kararı ile 1 Ocak 2017- 31 Aralık 2017 tarihleri arasında geçerli olmak üzere günlük 59.25 TL (Elli dokuz TL 25 kuruş) olarak belirlenmiştir. (30 Aralık 2016 gün ve 29934 sayılı Resmi Gazete) Bu belirlemeye 2017’de asgari ücretin aylık miktarı brüt (59.25x30=) 1.777.50 TL olup, vergilendirilmesinde indirim uygulanmaktadır.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesi “Asgari Geçim İndirimi’ başlığını taşımaktadır. Bu hükme göre asgari geçim indirimi ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının, mükellefin kendisi için yüzde 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için yüzde 10, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuktan her biri için yüzde 7.5, üçüncü çocuk için yüzde 10, diğer çocuklar için yüzde 5’dir.

Asgari geçim indirimi bu bilgiler ışığında çalışan ve bekar olan bir kişi için 2017’de aylık;

[(1.777.50 x 12 x 0.50 x 0.15)/12=] 133.31 TL olarak hesaplanacaktır.

Diğer yandan 2017 için belirlenen asgari ücret üzerinden işveren yüzde 20.5 sigorta primi yüzde 2 oranında da işsizlik sigortası primi ödemekle yükümlüdür. Bu yükümlülükler dikkate alındığında asgari ücretlinin işverene maliyeti (1.777.50 x yüzde 20.5 +1.777.50 x yüzde 2=) 2.177-TL çıkmaktadır. Eğer işveren Sosyal Sigortalar Kurumu’na düzenli olarak ödeme yapıyorsa bu takdirde beş puanlık indirim hakkından yararlanabilecek, dolayısıyla asgari ücretli çalışanın maliyeti aylık 2.088.56 TL’ye düşecektir. (x)

Bekar asgari ücretli bir çalışanın 1 Ocak 2017’den sonra eline geçecek net miktar ise aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Asgari geçim indirimi uygulanmasında, çalışanın gelirin elde edildiği tarihteki durumu esas alınmaktadır. İndirim kanunda öngörüldüğü şekilde ücret gelirini elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için ise eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanmaktadır. Boşananlar için indirim tutarının hesabında; nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınır.

Asgari geçim indirimi uygulanmasında “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan, nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturan 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, “eş” tabiri ise aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade etmektedir.

Diğer yandan 1 Ocak 2017’den itibaren tüm çalışanların Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) katılımları zorunlu hale getirilmiş olup, söz konusu kesinti daha önceden belirlenen sürelere göre yapılacaktır.

(X) Bu hesaplamada devlet desteği ­­­­dikkate alınmamıştır.

09 Ocak 2017 Pazartesi