Geçtiğimiz yılki denetimlerde, 108 bini aşkın kaçak sigortalı sosyal güvenlik şemsiyesi kapsamına alındı. Sadece SGK denetmenleri tarafından 22 bin 954 kişi kayıt altına girdi. Ayrıca tamamen kayıt dışı çalışan 27 bin 437 iş yeri de kayda alındı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) istatistiklerine bakıldığında, 2017’nin kasım ayında herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0.3 puan artışla yüzde 33.6 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0.2 puan azalarak yüzde 22 oldu.

EMEKLİLİKTEN MAHRUM

Üstelik bu rakama, prim ödeme gün sayıları ve kazançları SGK’ya eksik bildirilenler ile yabancı kayıt dışı çalışanlar eklendiğinde kayıt dışılık halen çok ciddi sorun olarak karşımızda bulunuyor ve çok yönlü sonuçlara neden oluyor. Kayıt dışı istihdamın yaygınlığı, sistemin mali sürdürülebilirliğini olumsuz yönde etkiliyor. Ayrıca kayıt dışılık nedeniyle çalışanlar, emeklilik dönemi güvencesinden mahrum kalıyor. İşverenler üzerinde oluşturduğu haksız rekabet de ayrı bir sorun teşkil ediyor.

ÜCRET VEYA GÜN SAYISI

Kayıt dışı istihdam; genelde kamu maliyesini, özelde ise en fazla SGK’yı olumsuz yönde etkiliyor. Bu etkilerin özel sektör işletmelerine yansıyan en olumsuz yönü isehaksız rekabet şeklinde ortaya çıkıyor. Kayıt dışı istihdam, sadece çalışanların SGK’ya bildirilmemesi şeklinde ortaya çıkmıyor. Çalışanların ücret veya gün sayılarının eksik bildirilmesi şeklinde de ortaya çıkıyor.

108 BİNİ AŞKIN KAÇAK

Geçtiğimiz yıl başta bankalar, ALO 170 hattı, jandarma, emniyet ve diğer kaynaklardan alınan bilgilerle yapılan denetimler sonucunda, 108 bini aşkın kaçak sigortalı, sosyal güvenlik şemsiyesi kapsamına alındı. Sadece SGK denetmenleri tarafından 22 bin 954 kişi kayıt altına alındı. Ayrıca tamamen kayıt dışı çalışan 27 bin 437 işyeri de kayıt altına alındı. Üstelik bu rakamlara SGK müfettişlerinin denetim sonuçları dahil edilmedi. Kurum tarafından 2017’de hedeflenen ve kayıt dışı olduğu öngörülen işyeri sayısının kapsama alınması hedefi gerçekleşti. Sigortalılar açısından ise kısmen hedef gerçekleştirildi.

Sorularınız için:

e-tutanak projesi

Kayıt dışı istihdamın önüne geçilmesi amacıyla 4/1-(a) kapsamında işe başlayan sigortalıların işe başlayışlarını e-devlet üzerinden kuruma bildirmeleri ve işe başladıkları halde işe giriş bildirgeleri verilmemiş sigortalıların SGM’ce görüntülenmesi sağlandı. Kayıt dışı istihdamla ilgili denetimlerde etkinliğin artırılması için tüm denetim sürecinin elektronik ortamda yürütülmesini sağlamak amacı ile kurum, sosyal güvenlik denetmenlerinin kâğıt ortamında hazırladıkları denetim tutanaklarının elektronik ortamda tutulmasını sağlayacak ‘e-tutanak projesi’ geliştirdi.

219 İŞ YERİYLE GÖRÜŞÜLDÜ

Kuaförlük ve diğer güzellik salonları sektöründe faaliyet gösteren, 10 ve üzeri çalışanı olup, çalışanlarının yüzde 80’inden fazlasını asgari ücret üzerinden gösteren ve bu yönüyle eksik kazanç bildirimi yaptığı düşünülen 271 işyeri ile görüşülerek denetime gerek kalmadan sigorta prim matrahının yükseltilmesi hedeflendi. 2017’nin ekim ayı itibarıyla 219 iş yerine ulaşılarak görüşmeler gerçekleştirildi ve bir sigortalı için ortalama prime esas kazancın yüzde 8.8 oranında arttığı görüldü.

6355 İŞ YERİNE 294 MÜFETTİŞ

Kayıt dışı istihdamı önlemek ve gönüllü uyum ile farkındalık sağlamak için geçtiğimiz kasımda 13 ildeki organize sanayi bölgelerinde faaliyet gösteren 6 bin 355 iş yerinde 294 müfettiş görevlendirildi. Sosyal sigorta usulsüzlükleri sonucunda uygulanan yaptırımlar hakkında işverenlere rehberlik ve bilinçlendirme faaliyeti gerçekleştirildi.

2017 YILI KAYIT DIŞI İSTİHDAMLA MÜCADELE ÇALIŞMA SONUÇLARI

12 Mart 2018 Pazartesi