Prof. Dr. Ahmet Emre BİLGİLİ

Prof. Dr. Ahmet Emre BİLGİLİ

Diğer Yazıları

Geleneksel kültürümüzde önemli bir yere sahipolan baharın müjdecisi, yeni gün ve yeni yılın başlangıcı anlamına gelenNevruz Bayramı’nı geçen hafta ülkemizde ve bütün Türk dünyasında kutladık. Adı üzerinde Nevruz bir bayramdır, çatışma, kan dökme değil. Eski Türkiye’nin alışkanlıkları içinde olanlar Nevruz’u bahane ederek bu doğrultuda gayret ettiler ama sönmekte olan bir alışkanlık olarak halkımızdan iltifat görmedi. Artık Nevruz kutlamaları geleneksel halini alıyor. Demek ki devlet olarak Nevruz Bayramı’nı hangi gerekçe ile olursa olsun yasaklamak çare değilmiş; doğrusu ise yerli yerine koymakmış.

EN ESKİ BAYRAM

Gerçekte ise Nevruz;iyiyi, güzeli, mutluluğu,birlik ve beraberliğimizisembolize eder. Bu tür semboller kültür ve sosyal hayatımızda büyük önem taşır.Nevruz’un ‘yeni gün’ anlamını taşıyanvemiladi takvime göre de gece ve gündüzün eşitlendiği tarih olan 21 Mart’a rastladığını biliyoruz.Dünyada en eski ve köklü bayramolma özelliğini taşıyan Nevruz,her toplum veyatopluluğun kendi kültür değerleriyle özdeşleştirip, sembolleştirerek kutladığı bir gündür.

Bütün milletlerin kültürlerinde görülen yeni yıl törenleri;yaşama biçimlerine, coğrafi şartlarına, ekonomik yapılarına ve inançsistemlerine uygun şekliileuygun zamanlarda,çeşitli pratiklerle kutlanıyor. Orta Asya ve Kafkaslar’dan başlayıp Balkanlar’a kadar uzanan bu geniş coğrafyada yaşayan milletlerin, böylesine güzel tabiat olaylarını,kendi inanç değerleriyle şekillendirip, çeşitli törenler ve eğlence şenlikleri ile kutlamaları,ortak pek çok kültürel motifindehalen yaşamasını sağladı.

UNESCO LİSTESİNDE

Anadolu’daNevruz gelenekleri;dini, mitolojik ve folklorik bir özellik kazanmış olup,Türk toplumunun vazgeçilmez gelenek-görenek sistemiiçerisinde yaşamaya devam ediyor.
Bilindiği üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın girişimleri ile 2009 yılında, UNESCO nezdinde ‘Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne dahiledilen Nevruz, bugün Birleşmiş Milletler tarafındandaresmen tanınıyor. BM Genel Kurulu’nun 2 Aralık 2009 tarihli oturumunda 21 Mart tarihi “Uluslararası Nevruz Günü” olarak ilan edilmiş olup,her yıl çeşitli etkinliklerle kutlanıyor.

ASLINDA NEVRUZ NEDİR ?

Aslında Nevruz’la ilgili doğruluğundan çok şöyle veya böyle ‘inanılan’ o kadar çok boyut var ki, buna şöyle bir göz atalım, bakalım neler çıkacak. Bu tasnif bile Nevruz’un ne kadar zengin bir kültür olduğunu gösteriyor.

  • Nevruz, milletimizin yeni günüdür, yeni yılın başlangıcıdır.
  • Tabiatla beraber insanın da canlanacağının işaretidir.
  • Nevruz, iyiyi, güzeli ve mutluluğu sembolize eder. Toplumun umudunu, barışını, geleceğini anlatır.
  • Nevruz, Hz. Adem’in yaratıldığı gündür.
  • Nuh Peygamber’in gemisinin karayı bulduğu gündür.
  • Nevruz, mart bozumudur.
  • Nevruz, mart dokuzudur.
  • Nevruz, herkesin kısmet günüdür.
  • Nevruz, Ahir Çerşenbe’dir.
  • Nevruz, GapıPusma’dır.
  • Nevruz, Yeddi Levin gecesidir.
  • Nevruz, Semeni’dir.
  • Nevruz, Seyil Eğlenceleri’dir.
  • Nevruz, köpkaridir, güreştir, at yarışıdır, horoz dövüşüdür.
  • Nevruz, su dönüşü üç böğürtlen dalı koparmaktır.
  • Nevruz, bacadan şal atmadır.
  • Nevruz, Yeddi Levin’dir, küfdibi’dir.
  • Nevruz, novruz köcö’dür.
  • Nevruz, ateşten atlamaktır, günahlardan arınmaktır, dertlerdenkurtulmaktır, sağlıklı kalmaktır.
  • Nevruz, güzel ve yeni elbiseler giymektir.
  • Nevruz, bütün varlıkların tanrıya secde etmesidir.
  • Nevruz, Nevruziyekasidesidir, Nevruziyebahşişidir.
  • Nevruz, dilek ve duaların kabulüdür.
  • Nevruz, Hz. Ali’nin doğumudur.
  • Nevruz, bolluk ve berekettir.
  • Nevruz, birlik, paylaşmave dayanışmadır.
  • Nevruz, tüm Türk dünyasıdır.

27 Mart 2017 Pazartesi