www.inovasyonuzmani.com

Teknolojinin hızla evrim geçirdiği bu dijital çağda, dünya adeta bir zeka evrimine zorlanıyor. Dijital dünya ve nesneler, akıllı değişime ayak uydurmak zorunda bırakılıyor, artık bu evrim bir seçenek değil, bir zorunluluk gibi...

Dokunduğumuz her şeyin adım adım akıllanmasının hayatımıza etkisi nasıl olacak acaba?

Akıllanan nesneler ve dijital dünya bizlere yeni yaratıcı fırsatlar sunarken, aynı zamanda belirli bir öneri seti etrafında sınırlamalar da getiriyor olabilir mi?

Mesela, dijital rehberler ve akıllı asistanlar, gezi deneyimimizi kendi rotalarına çekiyor olmasın!

Akıllı cihazlar, partnerimizin ruh halini anlamak için bir algoritmayı tercih eder ve bize bilgi vermeye kalkarsa ne yaparız? 

Durum böyleyken akıllanan nesnelerin ve dijital sistemlerin günlük hayat içinde yaşayacağımız heyecanları, küçük maceraları sıfıra yakın hale getirme ihtimali de yüksek demektir.

İNSAN İRADESİNİN ÖNEMİ

Yine her şeyin veri haline geldiği bir dünyada duyguların da bir süre sonra verilere bağlı hareket edeceğini -en azından etkileneceğini- tahmin etmek hiç zor değil.

Yani akıllı nesnelerin kontrolü ve yönlendiriciliği arttıkça bizlerin iradesinin azalacağına kesin gözüyle bakabiliriz.

Örneğin, otomasyonun artmasıyla birlikte günlük kararlarımızın daha çok algoritmalara dayanması, özgür iradeyi sorgulatıyor... 

Bu noktada, insanların kendi iradelerini nasıl koruyacakları ve yönlendirecekleri önemli bir soru olarak karşımıza çıkıyor. 

Evlerimiz artık akıllı, ancak bazıları bu akıllı sistemlere karşı bir isyan başlatıyor. (Bir gün, akıllı ev bize nereyi, ne kadar kullanmamız gerektiğini hatırlatır veya fazla kullandınız diye uyarı verirse bu durum kimileri için hiç iç açıcı olmayabilir.)

Ve tabii bence en önemli konu, akıllanan nesneler ve dijital dünya yaratıcılığımızı ne yönde etkileyecek? Bir ressamın ya da yazarın ilham aldığı duygusal bağlar, bir algoritmanın sağladığı önerilere bağlı hale mi gelecek? (Gelirse ortaya çıkan eserleri de insan mı yapmış olacak?)

Velhasıl, dijital rehberlerin ve algoritmaların sağladığı öneriler, sanatçıların ve yazarların eserlerini belki yönlendirebilir, büyük veriyi analiz ederek eserlerin içeriğini zenginleştirebilir. Ancak bu rehberlik, insan duygusal bağları ve özgünlüğü ile dengelenmek zorundadır. 

FIRSATLARLA DOLU KEŞİF SÜRECİ

Dünyanın geldiği seviyeyi insan zekasının yaratıcı özelliğinin bir eseri olarak görüyoruz, bunda kuşku yok. Ama eğer bundan sonra insanın yaratıcılığını makinalar devralacaksa-veya en azından varlığını daha fazla hissettirecekse- o zaman dünyanın gelişim süreci içinde insanın etkisinin önemli ölçüde azalacağını ve makinaların gücünün de belirleyici ölçüde artacağını var sayabiliriz.

Çünkü her şeyin veri haline gelmesi, yaratıcılığın daha veri odaklı bir süreç haline gelmesine yol açacaktır.

Bu gelişme karşısında kamu, iş ve sanat dünyası, dijital geleceği öngörmek ve buna göre bir vizyon oluşturmak zorunda. Yaratıcı süreçte ‘kontrolün nasıl paylaşılacağı’, ‘algoritmaların insanların rehberliğini ne kadar etkileyebileceği’ gibi konuların netleştirilmesi önemli gözüküyor.

Sonuç olarak; 

İnsan, makina işbirliğinin beraberinde insanlarla algoritmalar arasında daha fazla etkileşim getireceğini öngörebiliriz. İnsanlar, algoritmaların sağladığı verileri değerlendirerek yaptıkları işleri daha da geliştirebilme kapasitesine sahip olacaklar mutlaka.

Yani bu yeni akıllanan dijital dünyada insanlar için hem zorluklarla dolu bir yolculuk hem de fırsatlarla dolu bir keşif süreci var.

Bu süreci, kendi güçlü yönlerimizi keşfetmek ve daha da geliştirmek için kullanırken, akıllı cihazların hayatımızı istediği gibi dönüştürmesine de izin vermeyecek kontrol sağlayıcı mekanizmalar geliştirmek oldukça önemli bir noktadır…

Tersi durum, ‘insan’lığın geleceği için tehlike çanlarının çalması anlamına gelecektir.

Belki de bu direnç, ilerde bir insanın dokunuşunun ne kadar değerli olduğunu hatırlatmamıza yardımcı olacaktır.

05 Şubat 2024 Pazartesi