Deloitte tarafından hazırlanan “COVID-19 Türkiye’de Turizm ve Konaklama Sektörü Raporu”na göre, bu dönem, yeni iş modelleri ve fırsatlarını da beraberinde getiriyor. Deloitte'tan yapılan açıklamaya göre, dünya, koronavirüs salgınından nasıl korunacağının yollarını ararken, bir yandan da virüsün etkilerinin, küresel ekonomi ve sektörlere olan yansımasını kontrol etmeye çalışıyor. BİR ÇOK SEKTÖR DURMA NOKTASINA GELDİ Dünyada 200’ün üzerinde ülkeye yayılarak pandemiye dönüşen koronavirüs salgını nedeniyle birçok ülke sınırlarını kapattı, uçuşları iptal etti, sokağa çıkma yasağı uyguladı. Virüsün yayılımını engellemek için alınan bu tedbirler birçok sektör gibi turizm sektörünü de durma noktasına getirdi. Deloitte tarafından hazırlanan “COVID-19 Türkiye’de Turizm ve Konaklama Sektörü Raporu”nda, sektörün istihdam ve döviz rezervlerinin artışı açısından kritik önemine dikkat çekiliyor. Sektör, yakaladığı ivme ile turist sayısı ve kişi başına düşen harcamalarda çok daha iyi rakamlar elde edeceğini planlayarak girdiği 2020’nin ilk çeyreğini pandeminin gölgesinde geçirdi. SALGIN SONRASINA HAZIRLIKLI OLANLAR FARK YARATACAK Rapora göre, sektör yöneticileri, rezervasyon iptallerinin, personel yönetiminin ve finansman yapılandırmalarının yanında, gelecek döneme ilişkin operasyonel stratejilerinin de belirlenmesi açısından zorlu bir dönemden geçiyor. Yöneticilerin, operasyonel etki analizlerini farklı senaryolara göre pro-aktif bir şekilde güncel tutması ve buna ilişkin nakit yönetimini ve devlet tarafından sağlanan destekleri yakından takip etmesi gerekiyor. Gelecek günlerde olumlu gelişmelerin yaşanması durumunda oluşacak talebe hızlı cevap verebilmeleri kurumsal açıdan fark yaratmalarını sağlayacak. KORONAVİRÜSE YÖNELİK ATILABİLECEK ADIMLAR Raporda, koronavirüse yönelik atılabilecek operasyonel ve finansal adımlara ilişkin şu önerilerde bulunuldu: "Kilit paydaşlarınız olan tedarikçileriniz, çalışanlarınızla şeffaf bir iletişim kurun ve onların bu zor zamanlarda katkılarını ve morallerini koruyun. Müşterilerinizi uzun vadede elinizde tutabilmek için iptallere yönelik farklı seçenekler sunun. Tüm ihtiyari operasyonel ve sermaye harcamalarını en aza indirin. Nakit tasarrufu sağlamak için mümkün olan durumlarda tamir, bakım ve diğer sermaye harcamalarını yeniden değerlendirin veya erteleyin. Pazardaki gelişmelere hızlı bir şekilde cevap vermek için gelişmiş bir gelir yönetim sistemi ve fiyatlandırma modelleri uygulamaya koyun. Planlarınızı aktif olarak gözden geçirin. Önümüzdeki altı ay için genişletilmiş nakit akışı tahmininiz olsun. Gerçekçi olun ve kritik nakit akış noktalarını ve kredi sözleşmelerindeki rasyo şartlarını anlayıp baz ve kötümser senaryolara sahip olun. Tahminleriniz bir fonlama gereksinimini vurgularsa, mevcut özkaynak veya borçlanma fon kaynaklarınızı değerlendirin. Mevcut kredi sağlayıcılara karşı şeffaf olun ve onları çözüme yönelik prosedürlerinize ve süreklilik planlarınıza dahil edin. Kısa vadeli finansman ihtiyacı için devlet destekli kredilere, vergisel desteklere ve diğer mali yardım tedbirlerine başvurduğunuzdan emin olun."

17 Nisan 2020 Cuma

İstanbul, Türkiye'nin ocak-mart döneminde gerçekleştirdiği 42.8 milyar dolarlık ihracatın yüzde 39’unu sırtladı. Öte yandan yılın ilk çeyreğinde mega kent, 218 noktaya ürün sevkiyatı gerçekleştirdi. Bu dönemde İstanbul'dan en fazla ihracat gerçekleştirilen ülke, 1.6 milyar dolarla Almanya olurken, bu ülkeye dış satım yıllık bazda yüzde 3.5 azaldı. Ocak-mart döneminde İstanbullu ihracatçıların ürünlerine en çok rağbet gösteren ikinci ülke, dış satımı yıllık bazda yüzde 2 artarak 1.2 milyar dolara yükselen İngiltere oldu. İstanbul'dan İtalya'ya ihracat bu dönemde yüzde 11.7 azalarak 763.6 milyon dolar olurken, en fazla ürün satılan diğer ülkeler 692.6 milyon dolarla İspanya ve 647.7 milyon dolarla ABD olarak kaydedildi. HAZIR GİYİM İLK SIRADA İstanbullu ihracatçılar ocak-mart döneminde 27 farklı sektörden ürün satarken bu sektörlerin 14'ünde yıllık bazda artış görüldü. Bu dönemde en fazla dış satım gerçekleştirilen sektör 2.9 milyar dolarla hazır giyim ve konfeksiyon olurken, sektörün yıllık ihracatı ise yüzde 6.3 azaldı. Sektörel bazdaki ihracatta hazır giyim ve konfeksiyonu 2.4 milyar dolarla kimya, 1.7 milyar dolarla çelik, 1.4 milyar dolarla otomotiv endüstrisi, 1.3 milyar dolarla elektrik elektronik ve 1.1 milyar dolarla demir ve demir dışı metaller takip etti. Böylece söz konusu 6 sektör, İstanbul'un toplam ihracatının yüzde 65'ini gerçekleştirmiş oldu. YAŞ MEYVE VE SEBZE Oransal bazdaki artışta yaş meyve ve sebze öne çıktı. Bu açıdan ihracatı en fazla artan ilk 3 sektör ise yüzde 126'lık artış ile yaş meyve ve sebze, yüzde 80'lik artış ile gemi ve yat ve yüzde 40'lık yükseliş ile fındık ve mamulleri oldu. İstanbul'dan yılın ilk çeyreğinde ihracatı artan diğer sektörler halı, mücevher, çimento, meyve ve sebze mamulleri, mobilya, kimya, kuru meyve, iklimlendirme sanayisi, demir ve demir dışı metaller, diğer sanayi ürünleri ve hububat olarak sıralandı. 18 SEKTÖRDE LİDER Yılın ilk 3 ayında, İstanbul Türkiye'den ihracat gerçekleştirilen 27 sektörün 18'inde ise lider il olarak ön plana çıktı. Bu sektörler çelik, çimento, demir, deri, diğer sanayi ürünleri, elektrik elektronik, gemi ve yat, hazır giyim ve konfeksiyon, hububat, iklimlendirme sanayisi, kimya, madencilik ürünleri, makina ve aksamları, meyve ve sebze mamulleri, mobilya, mücevher, su ürünleri, tekstil ve hammaddeleri oldu.

17 Nisan 2020 Cuma

Küresel salgın nedeniyle Türkiye’de de risk grubunu oluşturan yaşlıların evden çıkmasının yasaklanması ve iş hayatında evden çalışmaya geçilmesiyle birlikte alışveriş alışkanlığı da değişiyor. Online alışverişlerde tüm dünyada görüldüğü gibi Türkiye’de de büyük bir artış var. TEMASSIZDA YÜZDE 23 ARTIŞ Virüsün temasla geçmesi ve banknotlardan oldukça fazla bulaşması nedeniyle temassız işlem adedi mart ayında hızla arttı. Uyarılar üzerine vatandaşlar para yerine kredi kartına yöneldi. Özellikle temassız kredi kartları ilgi görüyor. BKM verilerine göre temassız işlem adedi mart ayının ilk 11 gününde 31 milyona ulaştı. Bu, bir önceki ayın aynı dönemine göre yüzde 23’lük bir artış anlamına geliyor. Bu dönemde toplam kartlı ödeme adedindeki artış ise yüzde 12 oldu. HİJYEN VE PAKETLİ GIDA Koronavirüsün yayılımını azaltmaya yönelik alınan tedbirler doğrultusunda Türkiye de dahil olmak üzere vatandaşlar e-ticarete yöneldi. Evde çalışma uygulamalarının yaygınlaşmasıyla güncel ihtiyaçlar internetten giderildi. Özellikle hijyen ürünleri, paketli gıdalar gibi belirli kategorilerde artış gözlemlendi. 9-16 Mart tarihleri arasında, bir önceki haftaya göre kolonya satışı 34 kat, steril eldiven 19 kat, el dezenfektanı 10 kat, sabun 4 kat, medikal maske 4 kat, tuvalet kağıdı satışı ise 3.5 kat arttı. Bebek bezi satışlarında da yüzde 30 artış yaşandı. Gıda ürünlerinde ise sıvı yağ satışı 5 kat, bulgur ve pirinç satışları 3 kat arttı. ONLINE GIDA KATLANDI Salgın tehdidinin ne kadar süreyle devam edeceğini bilemeyen tüketici, öncelikle temel ihtiyaçlara odaklanarak gıda gibi tüketim malzemelerine yöneliyor. Bu süreçte dışarıdaki konvansiyonel marketler yerine dijital alanda, mümkün olduğunca temassız alışveriş yapmaya özen gösteren kitle, online gıda marketlerinin trafiğini yüzde 100’ün üzerinde artırmış durumda. Ancak online gıda marketlerinin yoğun talep karşısında teslimat işlemlerinde güçlük yaşadığı da gözleniyor. Öte yandan e-ticaret şirketi Amazon da koronavirüs sebebiyle hareketli günler geçiriyor. Amazon, online alışverişe artan talebi karşılayabilmek için ABD’de 100 bin yeni personel alacağını ilan etti. Amazon'un Dünya Operasyonlarından Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Dave Clark tarafından kaleme alınan blog paylaşımında, Covid-19 salgınıyla e-ticarete olan talepte önemli bir artış görüldüğüne ve işgücü ihtiyacı doğurduğuna dikkat çekildi. İNFODEMİ DÖNEMİ Koronavirüs günlerinde evde eğitim ve evde iş hayatı nedeniyle GSM ve iletişim firmaları tarafından verilen rakamlara göre yüzde 40-50 arasında internet kullanımı arttı. Fiber internet abonelerinin yaklaşık yüzde 90’ı limitsiz tarifelerden hizmet alıyor. Son dönemde koronavirüsle ilgili aramalarda 10 milyardan fazla sonuç, sosyal medyada 3 milyardan fazla paylaşım oldu. Bu paylaşımlar da neredeyse 100 milyardan fazla etkileşim aldı. Dünya Sağlık Örgütü bu duruma da 'infodemi' adını verdi. İnfodemi, insanların doğru bilgiye ulaşmaya çalışırken karşılaştığı bilgi kirliliği olarak tanımlanıyor. OYUN TRAFİĞİ Koronavirüs salgını nedeniyle evlerine kapanan tüketiciler daha fazla online oyun oynamaya başladı. Latin Amerika ve Ortadoğu ülkelerinde dijital oyunlar trafiği yüzde 100 seviyesinde artarken, Türkiye’deki artış yüzde 200’lere ulaştı. Tüketiciler online oyunların yanısıra e-spor gibi diğer eğlence servisleri tüketimine de ağırlık verdi. Dijital veriler tüketicilerin geçen haftaya oranla daha çok e-spor seyrettiğini ortaya koyarken, genel e-spor tüketimi ise yüzde 60 oranında arttı. Karaoke gibi eğlence servislerindeki artış ise yüzde 200’ü buldu. VİDEO ÖNE ÇIKTI Açıklanan verilere göre internet ortamındaki video ve müzik gibi içerik servislerine de tüketiciler yoğun ilgi gösteriyor. Tüm dünyada TV'lerden seyredilen video servislerinde ciddi yükseliş var. Bu alanda son bir haftada yüzde 45 ila 50 seviyesinde artış yaşandı. Türkiye'deki yükseliş trendinin global OTT (doğrudan internetten yayınlanan içerik) servisleriyle paralel seyrettiği belirtiliyor. 4 SAATTEN 8 SAATE ÇIKTI Amazon'unDünya Operasyonlarından Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Dave Clark, Covid-19mücadele sürecinde evde geçirilen zamanın teknoloji kullanımını da etkilediğini belirterek, şunları söyledi: “İnsanların pandemiden önce günlük ortalama teknoloji kullanımları 4 saat civarındaydı ama şu an yaklaşık 8 saatin üzerinde. Sosyal medya uzmanları bağımlılığı ile iç içe yaşıyoruz.” e-DEVLET’TEN 5 BİN HİZMET Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, Covid-19 salgını sürecinde birçok kamu hizmetinin daha e-Devlet Kapısı'ndan (turkiye.gov.tr) verilmeye başlandığını belirterek, “Şubat-mart aylarının verileri karşılaştırılarak en çok kullanılan hizmetler sıralandığında karşımıza çarpıcı rakamlar çıkıyor” dedi. Salgının Türkiye'de görüldüğü mart ayı ile bir önceki ayda e-Devlet kullanımını karşılaştıran Koç, “Vatandaşlarımızın evde kaldıkları son dönemde dijital hizmetlerin kullanımı artış gösterdi. e-Devlet Kapısı'ndan sunulan 5 binden fazla hizmet sayesinde birçok işlem evden yapılmaya başlandı. Şubat-mart aylarının verileri karşılaştırılarak en çok kullanılan hizmetler sıralandığında karşımıza çarpıcı rakamlar çıkıyor” diye konuştu. Koç, Eğitim Bilişim Ağı (EBA) için, e-Devlet Kapısı üzerinden şubat ayında 25 bin 186 sorgulama yapılırken, bu sayının martta yaklaşık 30 kat artarak 766 bin 491'e yükseldiğini kaydetti.

16 Nisan 2020 Perşembe

Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, tek kullanımlık maske, eldiven gibi hijyen malzeme atıklarının yönetimine ilişkin genelge yayımlandı. Koronavirüssalgınıyla mücadele kapsamında maske, eldiven ve diğer kişisel hijyen malzeme atıklarının bertarafına yönelik farklı ülkelerdeki uygulamaları da inceleyerek yeni tedbirler aldıklarını belirten Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, bu atıkların bertarafında "72 saat" kuralı getirdiklerini söyledi. AYRI BİRİKTİRİLECEK Atıkların bertarafındaki önemli noktalara işaret eden Kurum, şu bilgileri verdi: "Maske ve eldiven atıkları, kurum ve işletmelerin bina giriş çıkışları ile ortak kullanım alanlarına yerleştirilecek biriktirme ekipmanlarında ayrı şekilde biriktirilecek. Geçici depolama alanlarında en az 72 saat bekletildikten sonra 'evsel atık' olarak belediyeye teslim edilecek. Ev ve işyerlerinde kullanılan maske ve eldiven atıkları, ağzı kapatılarak iç içe iki torbaya konularak, en az 72 saat süreyle insan temasından uzak bölümde bekletildikten sonra 'evsel atık' olarak belediyeye teslim edilecek. Sağlık kuruluşlarının karantina bölümleri ile karantina birimi olarak belirlenen yerlerde oluşan atıklar 'tıbbi atık' olarak yönetilecek ve diğer atıklarla karıştırılmaması sağlanacak."

16 Nisan 2020 Perşembe

Gıda sektörü e-istişare İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, “Yönetim Kurulu ve Meclis Üyelerimizin katılımıyla sektörlerimizin nabzını tutmaya devam ediyoruz. Tüm konuların takipçisiyiz, zor günleri birlikte aşacağız” dedi. HABER: MÜGE BİBER İstanbul Ticaret Odası, koronavirüs pandeminin olağan salon toplantılarını ortadan kaldırması üzerine video konferans yöntemine geçti. Oda, sektörel istişareleri online olarak gerçekleştirmeye başladı. İnşaat sektörü e-istişare GIDA İLE BAŞLADI İTO Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç ve ilgili Yönetim Kurulu Üyeleri ve Meclis Üyelerinin de iştirakiyle ilk online istişare toplantısı gıda sektörü gündemiyle gerçekleştirildi. Sosyal temastan kaçınmak için katılımcılar evlerinden online olarak toplantıya katıldılar ve görüşlerini paylaştılar. Tekstil sektörü e-istişare GÖRÜŞLER ALINIYOR İkinci sektörel istişareyi lokomotif sektör inşaat ile yapan İTO yönetimi, üçüncü online buluşmayı tekstil gündemiyle gerçekleştirdi. Diğer sektörlerle devam eden istişarelerde salgına yönelik alınan ekonomik tedbirler sektör temsilcileriyle değerlendiriliyor, görüş ve öneriler alınıyor. Sektör temsilcilerinin uygulamalara dair görüş ve önerilerinin toplanarak ilgili bakanlıklara iletilmesi ve gereken süreç iyileştirmelerinin takibi sağlanıyor.

16 Nisan 2020 Perşembe