Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun 10 Aralık 2015’te açıklanan ve toplam 216 maddeden oluşan 2016 Eylem Planı’nda, reformların 3, 6 ve 12 aylık dönemlerde hayata geçirilmesi öngörülmüştü. Esnaf, çiftçi, genç girişimci, öğrenci, emekli gibi toplumun farklı kesimlerini yakından ilgilendiren 21 düzenleme, yaklaşık 1 ayda uygulamaya konuldu. 64. Hükümet, 3 aylık dönemde yaşama geçirilmesi öngörülen 44 vaatten 15’ini, 20 reformdan da 6’sını gerçekleştirdi. HAYATA GEÇEN VAATLER Bu kapsamda lisans öğrencilerinin bursları ile askeri öğrencilerin harçlıkları 400 liraya yükseltildi, er ve erbaşların harçlıkları da 100 liraya çıkartıldı. Kendi işini kurmak isteyen gençlere proje karşılığı 50 bin liraya kadar, genç çiftçilere de 30 bin liraya kadar karşılıksız nakdi destek bu dönemde hayata geçirilen vaatler arasında yer alırken, gençlere 100 bin liraya, esnafa 30 bin liraya kadar faizsiz kredi desteğinin yanı sıra çiftçilere sera desteği uygulamaya konuldu. Asgari ücretin bin 300 liraya yükseltilmesi Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda karara bağlanarak hayata geçirilirken, tüm işçi ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşlarına yıllık bin 200 lira zam yapıldı. 14 DÜZENLEME TBMM’DE Hükümetin 3 aylık dönemde gerçekleştirmeyi taahhüt ettiği vaatlerden 14’üne ilişkin düzenleme ise TBMM’ye sevk edildi. Düzenlemelere ilişkin tasarı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçti. Muhtar maaşlarının bin 300 liraya yükseltilmesi, basit usulde vergilendirilen esnafın yıllık 8 bin liraya kadar olan kazançlarından vergi alınmaması, tarım ve hayvancılık sektörü girdilerinden gübre ve yem teslimlerinde KDV’nin sıfırlanması, yeni iş kuran gençlere 3 yıla kadar gelir vergisi muafiyeti, öğrenimi devam eden 25 yaşını doldurmamış gençlere verilen pasaportlardan harç alınmaması, emniyet hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda bulunanların yararlandığı emniyet hizmetleri tazminat oranlarının yüzde 25 artırılması ve bunlardan yükseköğrenimli olanların ek göstergelerinin de yükseltilmesi kabul edildi. Kadın memurlara doğuma bağlı ilk çocukta 2, ikinci çocukta 4, üçüncü ve üzeri çocukta 6 ay yarı zamanlı ve tam ücretli çalışma hakkı ile çocuğun okula başlama yaşına kadar kısmi süreli çalışma hakkı, çalışanların doğuma bağlı izin haklarını güçlendiren düzenlemeler, doğum nedeniyle ücretsiz izinde geçen sürelerin memuriyet kıdeminde değerlendirilmesini sağlayan değişiklikler ile lise ve üniversite mezunu gençlerin genel sağlık sigortası giderlerinin 2 yıl süreyle devlet tarafından karşılanmasına ilişkin düzenlemeler, komisyondan geçen vaatler arasında yer aldı. 6 REFORM UYGULAMADA Vaatlerin yanı sıra 3 aylık dönemde yapılması düşünülen reformların yerine getirilmesi konusunda da önemli ilerleme kaydedildi. Reform programında 3 ay içinde hayata geçirilecek toplam 20 reform başlığı belirlenirken, bunlardan 6’sı uygulamaya konuldu. Bu kapsamda, ilk evliliğini yapacak genç çiftlere yönelik çeyiz hesabı uygulaması başlatıldı. Bu hesaba aylık en az 100, en fazla bin lira ödeme yapılması ve ödemenin vadesine göre devletin değişen oranlarda katkı sağlaması hükme bağlandı. Üniversite öğrencilerinin kısmi süreli çalışmalarının önündeki engellerin kaldırılması, İstanbul Tahkim Merkezi’nin faaliyete geçmesi ve imalat sanayi makine-teçhizat yatırımlarının finansmanında kullandırılan kredilere Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) muafiyeti getirilmesi, ticaretin kolaylaştırılmasına ilişkin anlaşma uygulamaya konulan reformlar arasında yer aldı. ÇALIŞMALARI SÜREN REFORMLAR 3 aylık dönemde hayata geçirilmesi planlanan 44 vaat ve 20 reformdan, uygulamaya konulan ve TBMM’ye sevk edilenlerin dışında kalan 15 vaat ve 14 reformun, 21 Mart’a kadar yerine getirilmesi için de çalışmalar sürdürülüyor. DÜNYA BANKASI BÜYÜME TAHMİNİNİ YÜKSELTTİ Dünya Bankası, Türkiye’nin 2015 için büyüme tahminini yukarı yönlü revize ederek yüzde 3.2’den yüzde 4.2’ye yükseltti. Banka, geçen yıl için daha önce Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYH) yüzde 5.5’i olarak açıkladığı cari açık tahminini de yüzde 5 olarak değiştirdi. Dünya Bankası, 2016 ve 2017 için ise büyüme tahminini yüzde 3.5’te sabit tuttu. Dünya Bankası’nın notunda, Türkiye’nin görünümü şöyle yorumlandı: “İthalattaki önemli düşüş ve dirençli özel tüketim sayesinde mevsim etkisinden arındırılmış GSYH üçüncü çeyrekte bir önceki çeyreğe göre yıllıklandırılmış olarak yüzde 5.2 oranında arttı. Kamu harcamaları da büyümeyi desteklemeye devam etti.”

24 Ocak 2016 Pazar

Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Maliye Bakanı Naci Ağbal ve Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’ın yanı sıra kamu kuruluşlarının yöneticilerinin katılımıyla düzenlediği basın toplantısında yeni Orta Vadeli Programı (OVP) (2016-2018) açıkladı. 2016 HEDEFİ 4.5 Şimşek, 2015 için yüzde 3 olarak öngörülen büyümenin yeni Orta Vadeli Program’da (OVP) yüzde 4’e yükseltildiğini, 2016 için büyüme beklentisinin yüzde 4.5, 2017 ve 2018 için de yüzde 5 olarak belirlendiğini dile getirdi. 2015 için yüzde 10.5 olarak öngörülen işsizlik oranının yeni OVP’de yüzde 10.2’ye çekildiğini, program dönemi sonunda ise işsizlik oranının yüzde 9.6’ya düşmesinin beklendiğini açıklayan Başbakan Yardımcısı Şimşek, 2015 için öngörülen enflasyon oranının da yeni OVP’de yüzde 8.8’e yükseltildiğini bildirdi. BEKLENTİ YÜZDE 7.5 Yeni OVP’de 2016 için enflasyon beklentisi yüzde 7.5, 2017 için yüzde 6, 2018 için de yüzde 5 olarak belirlendi. Başbakan Yardımcısı Şimşek, işsizlik oranlarının ABD’de kriz öncesi dönemin de altına doğru indiğini ancak Euro Bölgesi’nde işgücü piyasasındaki katılıklar nedeniyle toparlanmanın göreceli olarak zayıf seyretmesi neticesinde henüz kriz öncesi seviyelere inemediğini söyledi. Gelecek dönemde Avrupa’daki toparlanmayla birlikte işsizlik oranında bir iyileşme görülebileceğine işaret eden Şimşek, enflasyon trendinin küresel olarak düşük seyrettiğini vurguladı. DÜNYA TİCARETİ TOPARLANACAK Gelişmekte olan ülkelerin, özellikle Çin ve Hindistan hariç, büyüme oranlarının kriz öncesi dönemlerin oldukça altında seyrettiğine dikkati çeken Mehmet Şimşek, gelecek dönemde çok kısmi bir iyileşme öngörüldüğünü belirtti. Şimşek, “Küresel kriz öncesi yüzde 7.5 civarında büyüyen dünya ticaret hacmi, küresel kriz sonrası dönemde yüzde 2.9 oranında büyüdü. Önümüzdeki dönemde bir miktar toparlanma öngörülüyor ve 2016-2018 döneminde küresel ticaret hacminin yüzde 4.4 düzeyine çıkması bekleniyor” dedi.

17 Ocak 2016 Pazar

Dünya Bankası, yılda iki kez hazırlanan “Küresel Ekonomik BeklentilerRaporu”nun Ocak 2016 sayısınıyayımladı. “Zayıf büyümenin yayılanetkileri” alt başlıklıraporda, geçen yıl yüzde 2.4 genişleyenküresel ekonominin2016 ve 2017 yıllarındasırasıyla yüzde 2.9 ve yüzde 3.1 büyüyeceği tahminine yer verildi. Söz konusutahminler, Haziran 2014’te yayımlanan bir önceki raporda iseyüzde 3.3 ve yüzde 3.2 olarak belirlenmişti. ILIMLI TOPARLANMA Bu yılkiküresel büyüme beklentileriningeçen yıla kıyasla daha yüksek olmasında, gelişmiş ekonomilerdekiılımlı toparlanmanın etkili olduğubelirtilen raporda,gelişenülkelerdeki zayıflamanın isenegatif baskı yarattığı vurgulandı. Raporda, bu ülkelereyönelik büyüme beklentileride aşağı yönlü revize edilirken, bunda Çin ekonomisindekiyavaşlamanın yanı sıra Rusya ve Brezilya’nın resesyona girmesinin önemli rol oynadığınaişaretedildi. Bankanın güncellenen tahminlerine göre, gelişenülkeler grubu, bu yıl yüzde 5.4 yerineyüzde 4.8ve gelecek yıl yüzde 5.5 yerine yüzde 5.3 büyüyecek. Raporda, belli başlı yükselenekonomilerdeki yavaşlamanın diğer gelişen ülkelere önemli etkilerinin olabileceği ve bunun zamanla gelişmiş ülkelerdeki iyileşmeyi geriletebileceğiuyarısında bulunuldu. İHRACAT VE FİNANSMAN Dünya Bankası, Türkiye’ye yönelik büyüme beklentilerini2016 için yüzde 3.9’dan yüzde 3.5’e ve 2017 içinse yüzde 3.7’den yüzde 3.5’e çekti.Raporda “Türkekonomisinde,2014’te yüzde 2.9 seviyesinde olanbüyümenin2015’te yüzde 4.2’ye ulaştığı tahmin ediliyor. Ekonomik aktivite, jeopolitik gerilimler (Güneydoğu’daki olaylar ve mülteci krizi)vehaziran seçimleriyle artan siyasi belirsizliğe rağmenbeklentilerin oldukça üzerindeydi” değerlendirmesine yer verildi. Raporda, düşük petrol fiyatlarının ekonomiye pozitif yansımalarınınsüreceği öngörüldü. Ancak, Rusya’nın yaptırımlarının da etkisiyledüşen ihracat talebi vesıkılaşan küresel finansman şartlarının ise Türkiye için risk teşkil ettiği belirtildi. FED BU YIL 4’TEN FAZLA FAİZ ARTIRIMI YAPABİLİR ABD Merkez Bankası (Fed) Richmond Şubesi Başkanı JeffreyLacker, Fed’in 2016’da enflasyonun yüzde 2 hedefine beklenenden hızlı yaklaşması halinde dörtten fazla faiz artırımı yapabileceğinibelirtti. Son üç yıldır Fed’in yüzde 2 hedefinin altında seyreden enflasyonun petrol fiyatlarındaki düşüşün sonlanmasıve doların dengelenmesiyleyükselmeye başlayacağından emin olduğunu dile getiren Lacker, “Enflasyon düşen petrol fiyatları ve dolardaki güçlenme nedeniyledüşük kaldı.Ancak bu iki faktörün enflasyonu baskılayan etkileri sonsuza dek süremez” ifadelerini kullandı. Lacker, ayrıca Fed’in 2016’dadört kez faiz artıracağına yönelik beklentilere atıfta bulunurken, enflasyonun hedefe beklenenden daha hızlı yaklaşması halindedaha agresif bir yol izlenebileceği öngörüsünü paylaştı.

12 Ocak 2016 Salı

HABER: ADEM ORHUN Ekonomi Bakanlığı, yatırım alanı, türü, büyüklüğü ve bölgesine göre farklı teşviklerle yatırımcıları destekliyor. Bakanlık yetkilileri, İstanbul Ticaret Odası’nda düzenlenen bir seminer ile yatırım desteklerini anlattı. Buna göre bölgesel teşvik, öncelikli alanlar, stratejik yatırımlar, büyük ölçekliler, genel teşvikler şeklinde 5 ana başlık halinde sağlanan destekler 9 unsurdan oluşuyor. Yatırımın türüne, çapına ve yerine bu unsurlardan bir kısmı veya hepsi sunuluyor.5 ana başlık işlemekle birlikte yeni dönemde özellikle cari açığın azaltılmasına katkı sağlayacak katma değeri yüksek yatırımlar ile teknoloji ve Ar-Ge kapasitesini artıracak, rekabet üstünlüğü sağlayacak yatırımlar destekte ön plana çıkıyor. DAHA AZ VERGİ Bu 9 destek unsurundan biri de KDV istisnası. Yatırım Teşvik Belgesi (YTB) kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için Katma Değer Vergisi (yüzde 18’i) ödenmiyor. Yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisi (yüzde 2) ödenmiyor. Gelir ve kurumlar vergisi, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli uygulanıyor. Bu destek, stratejik yatırımlar, büyük ölçekli yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında sağlanıyor. Ayrıca, sabit yatırım tutarı 500 milyon TL üzerindeki stratejik yatırımlar kapsamında yapılan bina-inşaat harcamaları için tahsil edilen KDV iade ediliyor. FAİZ DESTEĞİ Yatırım Teşvik Belgesi dahilinde kullanılan en az bir yıl vadeli krediler için faiz desteği sağlanıyor. Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde 70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belli bir kısmı Ekonomi Bakanlığı tarafından karşılanıyor. Bu destek, stratejik yatırımlar, Ar-Ge ve çevre yatırımları ile 3, 4, 5 ve 6’ncı bölgelerde bölgesel teşvik uygulamaları dahilinde yapılacak yatırımlar için uygulanıyor. DESTEK UNSURLARI KDV İstisnası KDV İadesi (Stratejik yatırımlara) Vergi İndirimi Gümrük Vergisi Muafiyeti Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği (6. Bölgeye) Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. Bölgeye) Yatırım Yeri Tahsisi Faiz Desteği (1. ve 2. Bölge Hariç) ASGARİ YATIRIM TUTARLARI Genel teşvik sisteminde asgari sabit yatırım tutarı, 1-2’nci Bölgelerde 1 milyon TL. 3, 4, 5 ve 6’ncı bölgelerde 500 bin TL. Büyük ölçekli yatırımlar için asgari sabit yatırım tutarı, yatırım konusuna göre değişmekle birlikte asgari 50 milyon TL. Stratejik yatırımlar için asgari sabit yatırım tutarı 50 milyon TL. Bölgesel teşvik uygulamaları için ise asgari 500 bin TL’den başlamak üzere desteklenen her bir sektör ve her bir il için ayrı ayrı belirlendi.

30 Kasım 2015 Pazartesi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2015 yılı eylül ayına ilişkin Kısa Vadeli Dış Borç İstatistikleri açıkladı. Buna göre, kısa vadeli dış borçstoku eylül sonu itibarıylageçen yılsonuna kıyaslayüzde 8.8 azalışla 121.1 milyar dolara indi. Böylece bu rakam Mart 2013’ten bu yana gördüğü en düşük seviyesine geriledi. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 11.9 azalışla 84.4 milyardolara,diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku iseyüzde 0.4 düşüşle 36.5 milyar dolara geriledi. KISA VADELİ KREDİLER Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2014 yılsonuna göre yüzde38.2azalışla 29.8 milyar dolar,yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde15.5 artışla 15.2 milyardolar düzeyinde gerçekleşti.Banka mevduatı, 2014 yılsonuna göre yüzde19.1artışla 25.2 milyardolarveyurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları2014 yıl sonuna göre iseyüzde 6.7 artarak 14.3 milyar dolaroldu. Diğer sektörleraltında yer alanithalat borçları, 2014 yılsonuna göre yüzde 0.7 artışla 27.9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. KAMUDA DA AZALDI Borçlu bazındaincelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2014 yıl sonuna göre yüzde14.1 azalarak 15.4 milyar dolara, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde7.9 azalarak 105.5 milyardolaradüştü. Alacaklı bazındaincelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yılsonuna göre yüzde14.9 düzeyinde azalarak 70.5 milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde3.7 artışla 47.3 milyar dolardüzeyinde gerçekleşti

25 Kasım 2015 Çarşamba