İngiliz hükümeti, 2021 yılı şubat ayında 19,1 milyar sterlin borçlandı. İngiltere Ulusal İstatistik Ofisi (ONS), kamu sektörü finansmanına ilişkin 2021 yılı şubat ayı verilerini açıkladı. Buna göre, İngiliz hükümeti şubatta 19,1 milyar sterlinlik borçlanma ile 1993 yılında bu yana şubat aylarındaki en yüksek borçlanmayı yaptı. ONS açıklamasında, ülkede 2021 yılı şubat ayındaki borçlanmanın bir önceki yılın aynı ayına kıyasla 17,6 milyar sterlin seviyesinde artış gösterdiği kaydedildi. İngiltere'nin kamu bankaları hariç kamu borçlarının, vergi yılının başlangıcı olan Nisan 2020'den bu yılın şubat ayı sonuna kadarki dönemde 278,8 milyar sterlin seviyesine ulaştığı kaydedilen açıklamada, ülkenin toplam kamu borcunun da 2,13 trilyon dolara yükseldiği bildirildi. İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak, BBC’ye yaptığı değerlendirmede, “Koronavirüs bu ülkenin bu zamana kadar karşılaştığı en büyük ekonomik şoklardan birine neden oldu.” ifadelerini kullandı. Merkezi Londra’da bulunan Capital Economics İngiltere ekonomisti Ruth Gregory ise, “Bugünün rakamları oldukça korkunç, ancak ekonomiyi de hesaba katmak önemlidir. İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak, ekonomiyi desteklemeye devam etmek için doğru şeyi yapıyor.” değerlendirmesinde bulundu.

19 Mart 2021 Cuma

Yaklaşık 600 Türk firmasının olduğu Macaristan’da Türk ürünleri avantajlı bir konumda bulunuyor. Macaristan ile ticaret hacmini yüzde 100 artırma hedefi kapsamında 3 milyar dolar olan ticaret hacmi 6 milyar dolara çıkarılacak. HABER: İSMAİL HAKKI AKKUŞ Türkiye’nin, Doğu Avrupa’nın önemli ekonomilerinden Macaristan ile kültürel yakınlığı, ticari ilişkilerine de olumlu yönde yansıyor.Macaristan sadece 10 milyon nüfuslu bir ülke değil, yaklaşık 510 milyonluk Avrupa pazarına açılan bir kapı olarak görülüyor. Türkiye ve Macaristan ticaret hacmini artırmak için 1997’de Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzaladı. Macaristan, 2004’te AB üyesi olduktan sonra Gümrük Birliği’nde ticaret ortağımız oldu. HEDEF 6 MİLYAR $ Macaristan, 180 milyar dolarlık milli gelirini artırmak ve ekonomisini güçlendirmek için, “Doğu’ya Açılım” politikası oluşturdu. Bu politikada belirlenen hedef ülkeler; Rusya, Çin ve Türkiye. AB ve NATO üyesi olan Macaristan ile Türkiye arasında işbirliğini artırmak için 2013 yılında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi kuruldu. Konsey, iki ülkenin ekonomik ve siyasi anlamdaki birliğini sürdürülmesi için her yıl düzenli olarak toplanıyor. İki ülke arasında ticaret hacminin 3 milyar dolara ulaşmasından sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Macar Başbakanı Viktor Orban, yeni hedefi ise 6 milyar dolar olarak belirledi. TARIMDA TEKNOLOJİ Coğrafi ve iklim koşulları ile Macaristan’ın tarım alanları, dünyanın en verimli toprakları arasında yer alıyor. Ülkede 7.4 milyon hektar ekilebilir arazi bulunuyor. Bu arazinin yüzde 57’sini tarımsal üretim, yüzde 21’i ise ormancılık için kullanılıyor. Yıllık 500 bin tonluk mısır üretimi ile AB’nin önde gelen tatlı mısır üreticisi olan Macaristan, tarım sektöründen yıllık 2.8 milyar euro gelir ile dış ticaret fazlasını bu sektörden kazanıyor. Toplam arazi alanının üçte ikisi çiftçilik ve tarım için kullanılan Macaristan’da, üretim için geleneksel teknolojilerin kullanılması verimliliği azaltıyor. Bu alanda yapılacak bilgi ve teknoloji transferi önemli bir yatırım fırsatı olarak görülüyor. TÜRK FİRMALARI Merkez Bankası verilerine göre 2002 yılında bu yana Türkiye’den Macaristan’a yapılan doğrudan yatırımlar 65 milyon doları buldu. Dolaylı yatırımlarla birlikte DEİK İş Konseyi’ne göre bu rakam 1.5 milyar doları aştı. Macaristan’a yoğun ilgi gösteren Türk şirketlerinin yatırımları lojistik, telekomünikasyon, inşaat, turizm, enerji ve gıda sektörlerinde yoğunlaşıyor. Ülkede faaliyet gösteren Türk şirket sayısı ise 600’e yaklaştı. SEKTÖREL FIRSATLAR AB’ye 2004 yılında üye olan Macaristan, yatırımcıların ilgi odağı olmaya devam ediyor. 2019’da yüzde 4.9 büyüme oranıyla Macaristan, AB üyeleri arasında en hızlı büyüyen ülkelerden birisi oldu. Orta Avrupa’nın merkezi konumunda olan Macaristan, Almanya ve Avusturya gibi Türkiye’nin yoğun ekonomik ilişkileri bulunan büyük pazarlara yakınlığı ile öne çıkıyor. Ülkede özellikle makina, otomotiv endüstrisi, bilgi ve iletişim teknolojileri, sağlık turizmi, yeşil enerji sektörlerinde Türk firmaları için yatırım fırsatları bulunuyor. OTOMOTİV SEKTÖRÜ Macaristan, Avrupa pazarına yakınlığıyla otomotiv firmaları için önemli bir ülke konumunda. Macaristan’da 115 bin kişinin istihdamını ve ihracatın yüzde 20’sini de otomotiv sektörü sağlıyor. Audi, Mercedes, Opel, BMW ve Suzuki gibi otomotiv üretici firmalarının yatırım yaptığı ülkede, üretilen ürünlerin yüzde 92’si ihraç ediliyor. Avrupa’daki en yüksek otoyol yoğunluğuna sahip ülkelerin arasında yer alan Macaristan yatırımcılara, 6 farklı Avrupa başkentine iki saat içinde ulaşabilme imkânı da sunuyor. Macaristan elektronik sektöründe 112 binden fazla çalışanı ile Merkezi ve Doğu Avrupa’nın (CEE) en büyük elektronik sağlayıcısı. TÜRK KONSEYİ ÜYESİ Türk dünyasında karşılıklı güven ortamının pekiştirilmesi, siyasi dayanışmanın güçlendirilmesi, ekonomik ve teknik işbirliği imkânlarına ivme kazandırmayı amaçlayan Türk Konseyi 2009’da kuruldu. Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan’ın üyesi olduğu konseyde, gözlemci ülke konumundaki Macaristan’ın yakın zamanda tam üyeliğe geçişi bekleniyor. Budapeşte’de açılan Türk Konseyi Avrupa Ofisi, Orta Asya ve Kafkasya coğrafyasındaki Türk-Macar iş birliğini de kuvvetlendiriyor. 500 YILLIK ORTAK TARİHLE GELİŞEN İLİŞKİLER Türkiye ve Macaristan’ın 500 yıllık ortak bir tarihinin olduğunu söyleyen Tuna Ticaret Odaları Federasyonu Başkanı Andras Rev, İstanbul Ticaret’in sorularını yanıtladı. YATIRIMLAR ARTIYOR İş ve yatırım ilişkilerinin gelişimi hakkında neler söylemek istersiniz? Tarihsel olarak Türkiye ve Macaristan arasında, 500 senelik ortak tarihsel döneme dayalı ve bugünümüzün iş ilişkilerini artıran bir ortak tarihimiz bulunuyor. İki ülke arasındaki ticareti geliştirmek için 2012 yılında Macar–Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası’nı kurduk. DEİK de aynı şekilde iki ülke arasındaki ilişkileri geliştirmek için Macaristan İş Konseyi’ni kurdu. İki ülke arasında düzenlenen toplantılar sayesinde iş hacmi önemli ölçüde gelişti ve günümüzde ikinci aşamaya ulaştık. Bu farklı girişimler sayesinde Macaristan’da Türk firmalarının çok ciddi yatırımları var. Macar firmaları da Türkiye’ye yatırım yapmaya başladı. İSTİHDAMA TEŞVİK Türk yatırımcılar için cazip sektörler neler? Yatırımcılara ne gibi teşvikler sunuluyor? Macaristan Yatırım Teşvik Ajansı (HIPA), Macaristan’daki yatırımları destekleyen bir devlet kuruluşu. Macaristan özel teşvikler ve düşük vergilendirme ile çok uygun bir yatırım politikasına sahip, bu nedenle firmalara Macaristan’daki yatırımı ciddiye almalarını tavsiye ederim. Yatırımcılar, Macaristan’ın coğrafi konum itibarıyla AB üretimine sahip olabilirler. Yatırımcılar bu kuruluşlarla veya doğrudan Macaristan büyükelçiliği ile iletişime geçerek çeşitli sektörlerde yatırımlarda bulunabilirler. Örneğin, Eğer Macaristan’a 10 milyon Euroluk yatırım ve 50 kişilik istihdam oluşturduğunuz takdirde HIPA, yatırımınıza yüzde 50’e varan destek sağlıyor. Bu desteğin yüzde 10 ila yüzde 30’u nakit, diğer kısmı ise dinlenme vergisi şeklinde veriliyor. EKİBİNİZİ GETİRİN! Türk iş insanlarının Macaristan’a yatırım yaparken dikkat etmesi gereken konular neler? Macaristan Türkiye’ye kıyasla küçük bir ülke. Yatırımcılara Macaristan’ın mühendislikte güçlü olduğunu söyleyebilirim. Yatırımcılar sadece üretim için değil, iş geliştirmek için de gelebilirler. Macaristan’da genel olarak ‘çalışan’ bulma sorunları var ve bu pandemiyle beraber artmış durumda. Türk yatırımcılar bunu göz önünde bulundurarak çalışma ekibini Türkiye’den getirmesi önemli. Firmaların robotik süreçleri de üretim üretimlerine dâhil etmesini tavsiye ediyorum. PAZARIN AVANTAJLARI VE ZORLUKLARI Uzakdoğu ülkeleri ile gelişen işbirliği Yaşlı nüfus oranının artması Mevcut firmaların pazardaki hâkimiyeti Dış ticaretinin yüzde 90’ının AB ülkelerine olması İki ülke arasındaki kültürel ve tarihi bağların güçlü olması Ülkede yerleşik nitelikli Türk nüfusunun bulunması İki ülke arasında hukuksal altyapının bulunması Kurumsallaşmış kamu ve özel sektör TÜRK ÜRÜNLERİNE GÜVENİLİYOR Macaristan’da helal gıda alanında faaliyet gösteren ulusal nitelikte tek yetkili kuruluş Macar İslam Cemiyeti. 1988’de kurulan bu cemiyet, Macaristan kanunlarına göre faaliyetlerine devam eden, helal sertifikası veren tek ulusal kuruluş. Türk ürünlerinin bu alanda olumlu bir imaja sahip olması sebebiyle tüketiciler tarafından, bir “Helal Belgesi” talebinde bulunulmuyor. EN ÇOK NELER SATIYOR? Otomobil, canlı hayvan, karayolu taşıtlar için parçalar ve büro makinaları. EN ÇOK NELER ALIYOR? Otomobil parçaları ve karayolu taşıtları için parçalar, demir veya çelikten eşyalar ve alüminyumdan yapılan eşyalar.

10 Mart 2021 Çarşamba

HABER: MÜGE BİBER Türkiye’nin stratejik ortaklarından olan Ukrayna ile 2019’da ticaret hacmi yüzde 10.2 artarak 4.8 milyar dolara ulaştı. Covid-19 salgını koşullarına rağmen, 2020 yılının ilk 9 ayında gerçekleşen ticaret hacmi ise 3.3 milyar dolar oldu. İki ülke arasında gerçekleşen işbirlikleri ile ticaret hacminin daha yükselmesi bekleniyor. 184 PROJEYE İMZA İki ülke arasındaki iş olanaklarını değerlendirmek üzere İstanbul Ticaret Odası tarafından ‘Ukrayna ile İşbirliği Fırsatları’ konulu bir webinar düzenlendi. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Ekonomik Diplomasi Daire Başkanı Dmytro Ponomarenko ile Ukrayna İstanbul Başkonsolosu Oleksandr Gaman’ın da katıldığı toplantıya İTO Yönetim Kurulu Üyesi Münir Üstün başkanlık yaptı. İki ülke arasındaki ticari ilişkiler ve yatırım fırsatlarının görüşüldüğü toplantıda Münir Üstün, Türk müteahhitlik sektörünün Ukrayna’da bugüne kadar toplam 6.2 milyar dolar değerinde 184 projeye imza attığını belirtti. SAĞLIK İÇİN TERCİH TÜRKİYE Münir Üstün, turizm sektörünün ülkeler arasındaki vizelerin kaldırılmasıyla birlikte çok büyük ivme yakaladığının altını çizdi. Türkiye’nin son yıllarda sağlık turizminde Ukrayna’nın ana destinasyonlarından biri haline geldiğini söyleyen Üstün, geçtiğimiz yıl Ukrayna’dan Türkiye’ye tedavi için 20 bin kişinin geldiğini belirtti. 3 MİLYAR DOLAR YATIRIM Sağlık, turizm sektörlerinin yanı sıra savunma sanayi, teknoloji, iletişim altyapısı, telekomünikasyon gibi stratejik sektörlerde de iki ülke arasındaki ortaklığın güçlendiğini belirten Münir Üstün şunları söyledi: “Türk şirketlerinin özellikle haberleşme, gıda, tekstil, bankacılık ve inşaat malzemeleri alanlarında Ukrayna’da ciddi yatırımları bulunuyor. Ukrayna’daki yatırımlarımızın toplamı 3 milyar doları aşıyor. Otomotiv, demir-çelik, savunma teknolojilerinde de Türkiye’yle Ukrayna arasında önemli bir potansiyelin olduğuna inanıyoruz. Önümüzdeki dönemde bu alanlarda da iş birliğimizi güçlendirmeyi hedefliyoruz.” UZAYDA İŞBİRLİĞİ Dnipropetrovsk Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Vitaliy Zhmurenko, Türkiye’nin çok cazip bir ortak olduğunu belirterek, hem sanayi hem tarım konusunda çok güzel işbirliklerin olduğunu ve bundan sonra da devam edeceğini söyledi. Zhmurenko, özellikle Uzay teknolojileri ve tıp konusunda işbirliklerini geliştirmek istediklerini vurgulayarak Türkiye’deki organize sanayi bölgelerine de hayran kaldığını ifade etti. Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Valeriy Korol ise Ukrayna’dan Türkiye’ye ihraç edilen tarım ürünlerinin çoğunlukla hammadde ve yarı mamulden oluştuğunun altını çizerek yeni iş birlikleri ile hazır ürünleri de ihraç edebileceklerini söyledi. Korol, Türkiye’nin bilimsel alanlara çok önem verdiğini bildiğini belirterek, Ukrayna’da büyük potansiyel olan IT ve bilişim alanındaki tecrübeleri de aktarmak istediklerini söyledi. Ukrayna’da Türkiye’ye gitmemiş birini bulmanın mümkün olmadığını söyleyen Korol, Türkiye’nin turizmdeki gücüne de hayran kaldığını söyledi. DNİPROPETROVSK’TE YATIRIM TEŞVİKLERİ Dnipropetrovsk Yatırım Ajansı Direktörü Valentyna Zatyshnyak, bölgelerindeki yatırım teşviklerine ilişkin bilgileri paylaştı. Teşvik alma şartları: Proje işleme endüstrisi, ulaşım endüstrisi, eğitim, bilimsel ve bilimsel teknik alanlar, sağlık hizmetleri, sanat kültürü, spor, turizm ve tatil ve dinlenme alanlarında uygulanıyor. Yatırım projesinin gerçekleştirilme süresi 5 yıl. Yatırım projesinin miktarı 20 milyon Euro olmalı. Verilen teşvikler: 5 yıl için KDV’den gelir vergisinden, yeni ekipman ithalatına uygulanan vergilerden muafiyet Yatırım projesinin uygulanması için devlet arazisinin veya ortak mülkiyetin öncelikli kullanım hakkının sağlanması. Kira için arsa sağlanması ve özel yatırım sözleşmesinin sona ermesinden sonra yatırımcının arsa mülkiyetini öncelikli olarak edinme hakkı. Önemli yatırımlarla bir yatırım projesinin uygulanması için gerekli olan ilgili altyapı tesislerinin inşaatı, yeniden inşası, restorasyonu, revizyonu, devlet ve yerel bütçelerden sağlanması Yeni yatırım projeleri için toplam devlet desteği miktarı, hacimlerinin yüzde 30’una kadar olabilir. TARIM ARAZİSİ İŞLETME HAKKI Türkiye Ukrayna Ticaret Odası Türkiye temsilcisi Sefa Gömdeniz, Ukrayna’da yatırım yapmak isteyenler için önerilerde bulundu. Gelecek yıla kadar Ukrayna’da tarım arazilerine yabancı şirketler tarafından işletme hakkı verileceğini duyuran Gömdeniz, bunun yatırımcılar için çok önemli fırsat olduğunu söyledi. Kamu-özel sektör yatarım kanunu yürürlükte olduğunu söyleyen Gömdeniz, deniz ve hava limanları ile demiryolu terminallerinin işletmelerinin ihaleler ile yapılmaya başlanacağını ve bunun da kaçırılmaması gereken bir fırsat olduğunu söyledi.

08 Mart 2021 Pazartesi

Kazakistan Ankara Büyükelçisi Abzal Saparbekuly, Türkiye ile Kazakistan arasındaki ticari ilişkiler hakkında değerlendirmelerde bulundu. Koronavirüs salgını nedeniyle iki ülke arasındaki ticaret hacminde yüzde 8’lik küçülme beklendiğine işaret eden Saparbekuly, “Buna rağmen Türkiye’nin Kazakistan dış ticaretindeki payı bir basamak artarak 6’ncı sıraya yükseldi. Bu, Türkiye ile olan ticari ilişkilerimiz açısından önemli” diye konuştu. İki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl 3 milyar doları bulmasının beklendiğini, ancak potansiyelin daha yüksek olduğunu vurgulayan Saparbekuly, “Kazakistan ile Türkiye arasındaki ticaret hacminde Cumhurbaşkanlarının koyduğu hedef orta vadede 5 milyar dolar, uzun vadede ise 10 milyar dolara ulaşmak” dedi. KARMA KOMİSYON ÇALIŞIYOR Saparbekuly, iki ülke arasındaki ticari ilişkileri geliştirmek amacıyla kurulan karma ekonomik komisyonunun çalışmaları hakkında şu bilgileri verdi: “Çalışma grubu, iki ülkenin karşılıklı ihracat ve ithalat yapabileceği ürünlerin tespitiyle ilgili faaliyetler yürütüyor. İnşallah bu çalışma grubu önümüzdeki süreçte çalışmalarını tamamlayacak. Başka ülkelerden aldığımız ürünleri, iki ülke arasında ithalat yapma gibi bir çalışma yürüteceğiz. Kapsamlı çalışma olacak. Ulaştırma ve lojistik ayaklarını da eklemek gerekiyor.” KOMBİNE TAŞIMACILIK MESAJI Ulaşım sektörünün iki ülke arasındaki ticaretin artmasında önemli rol oynadığını dile getiren Büyükelçi Saparbekuly, özellikle Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattının açılmasıyla Hazar Denizi üzerinden Kazakistan’a konteyner taşımacılığının hızlı şekilde arttığını vurguladı. Bu hattın daha işlevsel hale getirilmesi için iki ülkenin demiryolu, TIR şirketleri ve birliklerinin beraber çalışması gerektiğinin altını çizen Saparbekuly, “Çünkü Kazakistan’da Türkiye üzerinden dünyaya aktarılacak mal var. Sadece bunun hızlı ve daha hesaplı taşınabilmesi çalışmalarının yapılması gerekiyor” dedi.

25 Şubat 2021 Perşembe

Merkez Bankası verilerine göre, Türkiye’ye gelen Uluslararası Doğrudan Yatırım (UDY) tutarı, salgının etkisiyle 2020’de bir önceki yıla kıyasla yüzde 16.5 azalarak 7 milyar 733 milyon dolara geriledi. 2019’da ülkeye çekilen UDY tutarı, 9 milyar 266 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmişti. Yurt dışında yerleşiklerin Türkiye’deki doğrudan sermaye yatırımları geçen yıl 5 milyar 669 milyon dolar oldu. Bir önceki yıl bu tutar 5 milyar 878 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmişti. Salgına rağmen sermaye yatırımlarında sadece yüzde 3.6’lık düşüş görüldü. FİNANS ÖNDE Türkiye’ye en fazla sermaye yatırımı yapan ülke 977 milyon dolarla İtalya oldu. Bu ülkeyi, 798 milyon dolarla ABD, 693 milyon dolarla İngiltere, 436 milyon dolarla Lüksemburg ve 399 milyon dolarla Katar takip etti. En fazla yatırımın yapıldığı sektör ise 1 milyar 387 milyon dolarla finans oldu. Finans sektörünü, 1 milyar 373 milyon dolarla bilgi ve iletişim, 572 milyon dolarla toptan ve perakende, 525 milyon dolarla ulaştırma izledi. ULUSLARARASI PAY ARTTI Analistler, salgının etkisi göz önüne alındığında Türkiye’nin yaklaşık 8 milyar dolarlık uluslararası doğrudan yatırım çekmesinin önemli bir başarı olduğunu belirtti. Türkiye’ye yapılan UDY’de düşüş meydana gelse de yatırımlardan alınan payın arttığına işaret eden analistler, geçen yıl yabancıların Türkiye’den 4.4 milyar dolarlık gayrimenkul satın almasının da sektör için önemli olduğunu vurguladı. Analistler, Türkiye’nin 2019’da küresel uluslararası doğrudan yatırımlardan aldığı payın yüzde 0.6 seviyesinde olduğunu hatırlatarak, salgına rağmen 2020’de bu oranın yüzde 1’e yaklaştığını söyledi. GELİŞMİŞ ÜLKELERDE DURUM Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, küresel doğrudan yatırımların 2020’de, yüzde 42 düşüşle 859 milyar dolar olduğunu söyledi. Dağlıoğlu, “Bu düşüşe özellikle gelişmiş ülkelere giden UDY’nin yüzde 69 düşüşü sebep oldu” dedi.

25 Şubat 2021 Perşembe