TÜİK verilerine göre yüzölçümünün yüzde 14’ü tarımsal arazi olan İstanbul; teknoloji, sanayi ve kültür şehri kimliğinin yanı sıra tarımda kendi kendine yeten bir il olma çabasıyla da dikkat çekiyor. ‘Kent tarımı’ parolasıyla gıda arz güvenliğini sağlamak için koordineli çalışmalar yürütülen İstanbul’da, yerli ve milli akıllı tarım teknolojileriyle yeni tohumluk üretimi de yapılıyor.
DÜNYANIN İKİNCİ MERKEZİ
İstanbul, kent tarımında yenilikçi yaklaşımlarıyla Türkiye tarım pastasından önemli bir pay alıyor. Kağıthane’de yerin 30 metre altına kurulan İstanbul Kapalı Dikey Tarım Uygulama Merkezi, geleneksel tarımda 20 bin metrekarelik alanda yapılabilecek tarımın sadece 700 metrekarelik alanda gerçekleştirilmesini hedefliyor. Akıllı tarım teknolojilerinin yerli ve milli olarak hayata geçirildiği proje, dünyanın en derin ikinci yer altı tarım merkezi olarak biliniyor. Merkezde şu ana kadar 103 farklı tarım ürünü üretildi ve 6 tonun üzerinde ürün hasadı yapıldı. Ata tohum üretim denemeleriyle de 100 bin fide elde edildi.
YÜZDE 99 SU TASARRUFU
Yılın 365 günü üretim yapılabilen tesiste yüzde 99 oranında su tasarrufu da sağlanıyor. Merkez, aynı zamanda daha büyük açık alanlardan elde edilecek ürünlerin 40 ila 100 katına kadar ürün elde edilmesini de sağlıyor. Karbon ve su ayak izinin en aza indirilebildiği merkezde bitkinin tutunma ortamı sağlandıktan sonra iç kısımda bulunan sulama suyuyla beraber bitkinin ihtiyacı olan besin elementleri de otomasyon sistemiyle belirleniyor ve bitkiye ulaştırılıyor. Bitkiye ulaşan sudan arta kalan su da tekrar depolanarak işlemden geçiriliyor.
RÜZGARLI PİRİNÇ
İstanbul, sahip olduğu coğrafi işaretli ürünleriyle de marka değerini artırıyor. Bunlardan biri de Çatalca Ormanlı Pirinci. Geçen yıl coğrafi işaret alan pirinç, kendine özgü aromasıyla dikkat çekiyor. İstanbul İl Tarım Müdürlüğü’nden alınan bilgilere göre, bu aromanın en büyük kaynağını Karadeniz’den gelen rüzgarlar oluşturuyor. Istranca Dağları’ndan gelen kar suyunun beslediği pirinç, İstanbul’un pirinç ihtiyacının bir kısmını karşılayarak ekonomik değer oluşturuyor.
KETEN ÜRETİM ÜSSÜ
İstanbul, pek çok tarım ürününde Türkiye’nin ilk 20 üretim merkezi arasında yer alıyor. Türkiye keten üretiminin yüzde 27’sine ev sahipliği yapan kent, bu oranla Samsun’dan sonra Türkiye’nin ikinci keten üretim merkezi olarak öne çıkıyor. İstanbul, Türkiye kanola üretiminde 6. sırada, ayçiçeği ve fındık üretiminde 13. sırada yer alıyor. 2024 yılı verilerine göre İstanbul’da sadece sebze ve meyvede yaklaşık 70 bin ton ürün hasadı yapıldı.
EN VERİMLİ SÜT
İstanbul, sadece tarım alanında değil, hayvancılıkta da gıda arz güvenliğini önceleyecek tedbirler alıyor. TÜİK 2024 verilerine göre, yaklaşık 250 bin küçük ve büyükbaş hayvan bulunan kadim kent, aynı zamanda 6 bin 700 hayvancılık işletmesine de ev sahipliği yapıyor. Özellikle manda sütünün ekonomik verimliliği açısından önemli bir konumda olan İstanbul, bu anlamda Türkiye’de ilk sırada yer alıyor. Coğrafi işaretli Silivri yoğurdu yerel üreticiye katma değer sağlarken, İstanbul’un tarımsal marka değerini de artırıyor.
HEDEF, KENDİNE YETEN BİR KENT
İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürü Suat Parıldar, İstanbul’un kendi kendine yeten bir kent haline gelmesini hedeflediklerini belirterek, bu alandaki çalışmaları şöyle özetledi: “Tarım ve Orman Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatları gıda güvenliği çalışmalarının yanı sıra, gıda arz güvenliğini sağlamak amacıyla da koordineli çalışmalar yürütüyor. İstanbul gibi bir metropolü kendi üretimiyle kendine yetebilecek bir şehir potansiyeline kavuşturmak için üreticilerimize destek olan projeler hayata geçiriyoruz. İstanbul genelinde 2021-2024 yılları arasında toplam bütçesi 62 milyon TL’yi bulan 71 bitkisel üretim projesini üreticilerimizle buluşturduk. Çiftçilerimize bu yıl 1 milyonu aşkın fide, 32 bin 400 kilo tohum ve örtü altında biyoteknik mücadeleyi yaygınlaştırmak için 9 bini aşkın sarı-mavi tuzak dağıttık. Yüzde 75 oranında Tarım ve Orman Bakanlığı katkılı olan bu projele- rin amacı; İstanbul’un verimli topraklarında tarımsal üretimin devamlılığını sağlamak, sürdürülebilirliği güçlendirmek, üreticilerimizi desteklemek ve vatandaşlarımıza taze ve uygun fiyatlı ürünler ulaştırmak. Tarımsal üretimi yarının teminatı olarak görüyoruz.”
