Gümrüklerde kontrol hızlanacak

Ticaret Bakanlığı verilerine göre Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS), yapay zeka desteğiyle güncelleniyor. Sistem böylece hem daha hızlı hem de daha güvenilir bir kontrol altyapısına kavuşacak.

Giriş: 31.10.2025 - 09:09
Güncelleme: 31.10.2025 - 11:12
Gümrüklerde kontrol hızlanacak

Ticaret Bakanlığı, riskli ürünlerin ülkeye girişini engellemek için çalışmalar yapıyor. Bakanlığın geçtiğimiz haftalarda yaptığı yazılı açıklamaya göre, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) ile 2011 yılından bu yana 49 milyar sanayi ürünü denetlendi. Bu denetimler sonucunda 424 milyon uygunsuz ya da güvensiz ürünün ülkeye girişi engellendi. Türkiye’nin dış ticarette güvenlik duvarı olan TAREKS’i yapay zeka desteği ile daha güvenli hale getirmek için temmuz ayında çalışmalara başlanmıştı. Yapay zekaya entegre edilen TAREKS’le, riskli ürünlerin tespiti konusunda daha hızlı ve güvenli kontrol sağlanacak.


TAREKS uygulamasının detayları ve gümrüklerdeki sorunlar, İstanbul Ticaret Odası’nda düzenlenen ‘Gümrük Süreçleri Bilgilendirme Toplantısı’nda ele alındı. Toplantıya İTO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mehmet Develioğlu da katıldı. Oturum başkanlığını ise İTO Gümrük Müşavirliği Meslek Komitesi Meclis Üyesi Serdar Keskin üstlendi.


STRATEJİK SİNİR UÇLARI

Toplantının açılış konuşmasını yapan İTO Yönetim Kurulu Üyesi Giyasettin Eyyüpkoca, gümrüklerin sadece dış ticaret kapıları değil, aynı zamanda ülke ekonomisinin sinir uçları olduğunu ifade etti. Eyyüpkoca, “Malların ülkeye giriş ve çıkışındaki her işlem bir yandan güvenliği ve mevzuata uygunluğu sağlarken, diğer yandan ticaretin hızını, maliyetini ve rekabet gücünü doğrudan etkiliyor. Bu anlamda gümrük süreçlerinin modernizasyonu, yalnızca işlem sürelerini kısaltmakla kalmıyor; ticaretin dijitalleşmesi, yeşil dönüşümün hızlanması ve rekabetçiliğin artması açısından da büyük önem taşıyor” diye konuştu.

Gümrüklerde kontrol hızlanacak

ARAÇ TAKİP SİSTEMLERİ

Ticaret Bakanlığı Bakan Yardımcısı Sezai Uçarmak da gümrük süreçleri hakkında bilgi verdi. Uçarmak, TAREKS’in yeni halini anlattığı konuşmasında şunları söyledi: “Yapay zeka kendine bir havuz oluşturdu ve buna istinaden güvenlik taramalarını yapıyor. Bu da sistemi daha güvenli hale getiriyor. Araç takip sistemleriyle ilgili yeni bir düzenleme üzerine çalışıyoruz. Bir genelge çalışması yapıyoruz. Çok yakında duyurusunu yapacağız.”


HIZLI DÜZELTME

Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürü Mustafa Gümüş ise gümrük süreçlerini hızlandıracak bir çalışmanın çok yakın bir zamanda başlayacağını duyurdu. Gümüş, gümrük beyannamelerinde yapılan hataları düzeltmek için yapılması gereken redrese işleminin sektördeki olumsuz yansımalarını bildiklerini ifade etti. Gümüş, “Bu sistemin verimli ve hızlı çalışmadığını biliyoruz. Bununla ilgili kapsamlı bir çalışma başlattık. Çalışmalarda sona gelindi. Mükelleflerin kendilerinin dahil olacağı bir sistem geliştirdik. Belki ilk etapta yetkilendirilmiş gümrük müşavirliklerinde uygulanacak, ancak daha sonra tüm bölgelere yayılacak” dedi.


SORULAR TEK TEK YANITLANDI 

Toplantıda İstanbul Ticaret Odası çatısı altında faaliyet gösteren tüm sektörlerden sorular alındı. Toplam 65 sorudan oluşan gündem maddeleri, Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü’ne bağlı; İthalat, İhracat, Gümrükler Muhafaza, Ürün Güvenliği ve Denetimi, İstanbul Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü yetkililerince yanıtlandı.