30 Ekim 2024 tarihli ve 32707 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7529 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile tüketici hukuku, e-ticaret hukuku ve reklam hukuku çerçevesinde önemli düzenlemeler meydana geldi.
6502 SAYILI TÜKETİCİLERİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN
Usul ve esasa dair değişiklikler:
Tüketici kredisi ve konut finansmanı sözleşmelerinin yazılı olmasının yanı sıra mesafeli olarak da akdedilmesi halinde geçerli olacağı düzenlendi.
Belirli süreli kredi sözleşmeleri ile konut finansmanı sözleşmelerine ilişkin açılan ve yalnızca krediye ilişkin işlemlerin yapılabildiği ilgili hesapların, kredinin ödenmesi halinde kapanmasına ilişkin ibare değiştirilerek, bu talebin kalıcı veri saklayıcısı ile de yapılabilmesine imkân tanındı.
Doğrudan satışların usul ve esaslarının ayrı bir yönetmelikle belirlenmesi öngörülmüşken ilgili düzenleme kaldırılmış olup bunun yerine 6502 sayılı Kanun’un 47/A maddesi ile doğrudan satış sistemi, “Sermaye şirketi niteliğini haiz bir doğru-dan satış şirketi tarafından oluşturulan ve çalışan-işveren ilişkisi kurulmaksızın, bağımsız temsilci, distribütör, danışman ve benzeri isimlerle komisyon, prim, teşvik ve ödül gibi menfaatler karşılığında faaliyet gösteren doğrudan satıcıların tüketicilere mal veya hizmet pazarladığı satış sistemi” şeklinde tanımlandı.
Tüketicilerin doğrudan satış sistemi kapsamında aldıkları ürün veya hizmetler için 30 gün içerisinde doğrudan satıcıya veya doğrudan satış şirketine bildirmek kaydıyla cayma hakkı kullanabileceği düzenlendi.
Yaptırımlara dair değişiklikler:
Kanun ile 6502 sayılı Kanun’un 77. maddesi ile düzenlenen idari para ceza miktarları, asgari ve azami sınırları belirtilmek suretiyle yeniden düzenlendi, doğrudan satışa dair hükümlere aykırılık hallerinde idari para cezasına hükmedildi ve Reklam Kurulu’nun, söz konusu idari para cezalarını uygularken dikkate alması gereken hususlara yer verildi. Bu doğrultuda Reklam Kurulu, idari para cezalarını uygularken içerik, menfaat, zarar, kusur ve ekonomik gibi kriterleri gözetecektir. Kanun değişikliğiyle Reklam Kurulu tarafından verilen idari para cezalarına karşı uzlaşma yolunun kapalı olduğuna dair madde hükmü kaldırılmış olup böylelikle Reklam Kurulu tarafından verilen idari para cezalarına karşı da uzlaşma imkânı mevcut hale geldi.
6563 SAYILI ELEKTRONİK TİCARETİN DÜZENLENMESİ HAKKINDA KANUN
Kanunla e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının faaliyette bulunabilmek için sahip olması gereken lisans ücretinin hesaplanmasına dair düzenlemelere yer verildi.
Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların net işlem hacminin, ETBİS verilerince hesaplanan toplam net işlem hacminin yüzde 20’sini geçmemesi koşuluyla yurt dışına yapılan satışlarla proje bazlı yatırım mevzuatı uyarınca Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından düzenlenen teşvik belgeleri doğrultusunda gerçekleştirilen yatırım harcamaları lisans ücretlerinin hesaplanmasında esas alınacak net işlem hacminden iki katı kadar indirilecek.
2024 yılı için lisans ücretinin hesaplanmasında, proje bazlı yatırım kapsamında yapılan yatırımlarla yurt dışına yapılan satışların 4 katı; 2025 yılı içinde 3 katı net işlem hacimlerinden indirilecek.
Kanunla düzenlenen yüzde 20 sınırının aşılıp aşılmadığının tespitine ilişkin olarak ise yüzde 15’in altında seyreden aşımların dikkate alınmayacağı düzenlendi.
SONUÇ
Kanunla son zamanlarda köklü mevzuat değişikliğinden geçen tüketici ile elektronik ticaret alanlarına yönelik birtakım yükümlülükler detaylandırıldı. Özellikle
e-ticaret platformlarında söz konusu olan tüketici kredisinin mesafeli olarak da akdedilebilmesi mümkün hale geldi, yaptırım miktarları yeniden düzenlendi, doğrudan satışa dair usul ve esaslara yer verildi ve e-ticaret pazaryeri lisans ücretlerinde birtakım indirim şartları belirlendi.
Kanunun doğrudan satış sistemine dair 5, 6 ile 7. maddeleri 30 Temmuz 2025 tarihinde yürürlüğe girecek. Diğer tüm değişiklikler ise yayım tarihi olan 30 Ekim 2024 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi.