Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, denizcilik sektöründeki dijital dönüşüme ilişkin bilgi verdi. Denizcilik sektöründe hizmet kalitesini artırmak, işlemleri hızlandırmak ve kamu kaynaklarını etkin kullanmak amacıyla dijitalleşme adımlarını güçlendirdiklerini vurgulayan Uraloğlu, "Dijital dönüşüm sayesinde 2024'te 4,5 milyondan fazla işlem elektronik ortamda gerçekleştirildi, 13 milyondan fazla kağıt kullanımının önüne geçildi ve yaklaşık 140 milyon lira tasarruf sağlandı." değerlendirmesinde bulundu.
Uraloğlu, Denizcilik Genel Müdürlüğü tarafından geliştirilen Liman Yönetim Bilgi Sistemi (LYBS), Denizcilik Ödemeleri Sistemi, Seyir İzin Belgesi Sistemi (SİB), Gemi Sicil Bilgi Sistemi, Gemi İnsanları Bilgi Sistemi (GİBS), ÖTV'siz Yakıt Bilgi Sistemi (ÖTVBS), Elektronik Sertifika Sistemi ve daha birçok uygulamayla denizcilik faaliyetlerinin elektronik ortamda sürdürüldüğünü kaydetti.
BOĞAZLARDAN GEÇEN YILLIK 80 BİNİ AŞKIN GEMİNİN SEYİR PLANI İŞLEMLERİ GERÇEKLEŞTİRİLİYOR
Uraloğlu, Liman Tek Pencere (LTP) ile entegre çalışan LYBS ile ülke limanlarına her yıl gelen yaklaşık 70 bin geminin limana yanaşma ve buralardan ayrılış işlemlerinin gerçekleştirildiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Türk boğazlarından geçiş yapan 80 bini aşkın geminin Seyir Planı işlemleri yapılmaktadır. Ayrıca, limanlarımızda verilen kılavuzluk ve römorkör hizmetlerine yönelik yönetim ve kamu paylarının takibi gerçekleştirilmektedir. Gemiler ve gemi insanları işlemleri dahil denizcilikle ilgili tüm döner sermaye ve harçlar Denizcilik Ödemeleri Sistemi ile ödenebiliyor. Geçen yıl 550 bin harç ve döner sermaye işlemi e-ödeme sistemi kullanılarak gerçekleştirildi. Öte yandan ÖTVBS kapsamında aynı yıl içinde 5 bin 895 defter düzenlenirken 72 bin 482 teslimat verisiyle 12 bin 346 vize ve düzeltme işlemi elektronik ortamda yürütüldü."
SINAVLAR, SERTİFİKALAR, RUHSATLAR ARTIK DİJİTALDE
GİBS ile önemli bir dijital dönüşüm sürecini tamamladıklarına işaret eden Uraloğlu, sistem sayesinde gemi insanlarının liman başkanlıklarının kapısından geçmeden dünyanın her yerinden çevrim içi başvuru işlemlerini e-Devlet girişiyle tamamen güvenli bir şekilde yapabildiğini, sunmaları gereken belgelerin büyük çoğunluğunu ise sisteme yüklemelerine bile gerek kalmadan ilgili kamu kurumlarından GİBS ile alındığını bildirdi.
Uraloğlu, sistemle 20 kamu kuruluşundan veri doğrulaması yapıldığına dikkati çekerek, 2024 yılı boyunca GİBS üzerinden gerçekleştirilen 416 bin sınav, yeterlik ve uzmanlık belgesi başvurusunun 282 bininin onaylandığını, 51 bin gemi adamı cüzdanının teslim edildiğini aktardı.
Gemi insanları sınavlarının 15 çevrim içi sınav merkezinde gerçekleştirildiği bilgisini veren Uraloğlu, 2024'te 15 sınav merkezinde 5 bin 600 sınav oturumunda, 80 bin kontenjan kapasiteyle toplam 60 bin bireysel sınav gerçekleştirdiklerini, bu sınavlara katılan 8 bin gemi insanının 6 bin 600'ünün başarılı olduğunu ifade etti.
Uraloğlu, Amatör Denizci Belgesi ve Kısa Mesafe Telsiz Operatörü Eğitim ve Sınav Başvuru Sistemi'ne ilişkin de şu bilgiyi verdi:
"Amatör denizci eğitim seferberliğinde 1 milyon hedefimize ulaştık. Projenin tamamlanmasının ardından bir ilki gerçekleştirerek Türkiye Yelken Federasyonu ile yaptığımız işbirliği protokolüyle Amatör Denizci Belgesi alma şartında yer alan 10 saatlik teorik eğitimlere 4 saatlik motorlu ve yelkenli tekneler üzerinde uygulama eğitimlerini ekledik. Yeni sistemimizi kullanıma açtığımız günden bugüne kadar 45 bin 506 kişiyi daha denizlerle buluşturduk."
ELEKTRONİK SERTİFİKA SİSTEMİ İLE 2024'TE 944 BELGE DÜZENLENDİ
Türk bayraklı gemilerin uluslararası sözleşmeler kapsamında Bakanlıkça düzenlenen sertifikalar ile ön sörvey, program dışı sörvey ve liman devleti kontrolü kayıtlarının Elektronik Sertifika Sistemi ile gerçekleştirildiğini belirten Uraloğlu, "2024'te sistem üzerinden 944 belge düzenlenirken uluslararası sefer yapan Türk bayraklı 1249 gemiye ön sörvey ve program dışı sörvey yapıldı. Bunlara ilave olarak kabotaj seferi yapan 451 Türk bayraklı gemimizi de denetledik." ifadelerini kullandı.
Uraloğlu, Türkiye'ye gelen deniz turizm araçlarının geliş, ayrılış ve kışlama ile ilgili başvuru ve belgelendirme işlemlerinin Seyir İzin Belgesi Sistemi ile elektronik ortamda gerçekleştirildiğini anımsatarak, 2024'te sistem üzerinden 23 bin belge ve bunlara bağlı 61 bin sayfanın onaylandığını bildirdi.
Milli gemi sicili, Türk uluslararası gemi sicili ve bağlama kütüğüne kayıtlı gemi ve su araçlarına ilişkin tescil, terkin, satış gibi işlemlere yönelik başvuruların vatandaşlarca liman başkanlıklarına gitmelerine gerek kalmadan elektronik ortamda gerçekleştirilebildiğini aktaran Uraloğlu, şunları kaydetti:
"Belge kontrolleri yapıldıktan sonra vatandaşlar randevuyla liman başkanlıklarımızda işlemlerini gerçekleştirmekteler. 2024'te 97 bin 500 vatandaş randevusuyla 140 bin işlem sicil ve bağlama kütüğü sistemi üzerinden yapıldı. Gemi Acenteleri Bilgi Sistemi, Düzenli Sefer Bilgi Sistemi, Tehlikeli Yük Uygunluk Belgeleri, Dolu Konteyner Brüt Ağırlık Tespiti Yetki Sistemi, Deniz Gözetim İşletme Yetki Belgesi ve IMDG Kod Eğitici Belgesi gibi sistemlerle de dijital başvuru, değerlendirme ve denetim süreçleri yaygınlaştı. 2024'te bu sistemler üzerinden binlerce başvuru değerlendirildi ve işlemler tamamen dijital ortamda yürütüldü. Dijital çağda denizcilikte olmazsa olmaz işlemlerin kolaylaştırılması ve hızlandırılması ilkesi doğrultusunda, deniz ticaretinde ciddi avantaj sağlayan dijital hizmetleri, sektörle istişare ederek artırmaya devam edeceğiz."