DOÇ. DR. ADNAN VEYSEL ERTEMEL

Geçtiğimiz yazıda NFT konusunu incelemeye başlamıştık. Bu yazımızda NFT’nin özgün olarak ne sunduğunu inceleyeceğiz.

Esasında 2021 yılında asıl çıkışını yapan NFT sektörünü henüz emekleme aşamasında olan ve çok ciddi bir potansiyel barındıran bir olgu olarak değerlendirmek gerekiyor. NFT’nin sanattan spora, e-ticaretten oyuna, gayrimenkulden notere konu, her şeye çok ciddi bir yelpazede uygulama alanı mevcut…

‘GÜVENİLEMEZLİK’ UNSURUNA KÖKTEN DEĞİŞİM

Özünde NFT kavramı, bildiğimiz haliyle internetin doğasında yer alan ‘güvenilemezlik’ unsurunu köklü biçimde değiştirmeyi vadediyor. Bir örnek vermek gerekirse, yeni albümü piyasaya çıkan bir müzisyen için en hit müzik parçasını internette MP3 olarak indirilebilir olarak görmek, en son isteyeceği şeydir. Çünkü doğası gereği, klasik anlamda internet dijital bir dosyanın ‘kopyala-yapıştır’ mantığında çoğaltılmasına çok müsaittir. Ancak blokzincir teknolojisi, mevcut internet protokolünün üzerine inşa ettiği görünmez bir ek ‘güven’ prokolü ile herhangi bir ‘şey’e erişimin / kullanımın, sahibinin izni olmaksızın yapılmasının önüne geçiyor.

Bu ‘şey’, bir sanat eseri olabileceği gibi bir tür tapu kaydı ya da bir oyunda kazanılmış bir hak ve benzeri herhangi bir varlık olabilir.

NFT, tam da bu noktada blokzincir teknolojisinin bu özelliğini kullanarak değiştirilemez, eşsiz varlıklara dijital ortamda kopyalanamaz biçimde hak sahibi olmanın, alıp satabilmenin önünü açıyor.

HAYAL DAHİ EDİLEMEYEN YENİ İŞ MODELLERİ

NFT ile bir hakkın daha önce hayal edilemediği ölçüde dilimlere ayrılıp satılabildiği senaryoları görmemiz yakında mümkün olacak… Örneğin bir sporsever, fanatiği olduğu futbol takımının sezonluk kombine bilet hakkının sadece gidemeyeceği bir haftası için olan hakkını başka birine satabilecek… Oyun alanında olası senaryolar düşünüldüğünde, bir oyuncu uzun süredir oynadığı oyunda, sıkıldığı takdirde, kazanılmış seviyelerini ve statülerini yitirmeden, NFT ile geçişkenliğe izin veren bambaşka bir oyuna transfer ederek, yeni oyuna en baştan değil de, ilgili seviyeden itibaren devam edebilecek.

Belirttiğimiz gibi NFT, henüz emekleme aşamasında olmakla birlikte bu alanda alım satım yapılmasına izin veren belli başlı sanal NFT pazaryerlerinde şimdiden milyarlarca dolarlık satış hacmi gerçekleşiyor.

Örneğin bu konuda çok bilinen OpenSea platformu üzerinde sanat, sanal gerçeklik ve sporun da dahil olduğu 200’den fazla kategoride 4 milyondan fazla ürün satılıyor.

11 Şubat 2022 Cuma