TC Merkez Bankası enflasyondaki gerileme eğilimi ve küresel koşullara bağlı olarak oluşan fırsatı değerlendirerek faiz indirimlerini sürdürüyor. TC Merkez Bankası bu yıl içinde faiz oranlarını 1.75 puan indirdi. Böylece mali piyasayı fonlama maliyeti de geriliyor. Ancak Merkez Bankası’nın faiz indirimleri kredi faizlerine henüz istenildiği kadar yansımadı.

1. MERKEZ BANKASI HAZİRANDA FAİZLERİ 0.50 PUAN DAHA İNDİRDİ

Merkez Bankası marjinal fonlama oranını yüzde 9.5’ten yüzde 9’a indirdi. Merkez Bankası borçlanma faiz oranını yüzde 7.25 düzeyinde sabit tuttu. Bir başka deyişle Merkez Bankası oluşturduğu faiz bandının üstünden indirime gitti, alt bandı ise değiştirmedi. Merkez Bankası politika faizi olarak bilinen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını ise yüzde 7.5 düzeyinde sabit tuttu. Bankalar arası para piyasasında saat 16.00–17.00 arası gecelik vadede uygulanan Merkez Bankası borç verme faiz oranı da yüzde 11’den yüzde 10.5’e indirildi.

2. MERKEZ BANKASI ILIMLI VE İSTİKRARLI BÜYÜME EĞİLİMİNİN SÜRDÜĞÜNÜ DÜŞÜNÜYOR

Sıkı para politikası duruşunun ve alınan makro ihtiyati önlemlerin etkisiyle yıllık kredi büyüme hızları makul düzeylerde seyrediyor. Dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmeler ve tüketici kredilerinin ılımlı seyri cari dengedeki iyileşmeyi destekliyor. İç talep büyümeye pozitif katkı verirken, Avrupa Birliği ülkelerinin talebindeki artışın ihracat üzerindeki olumlu etkisi sürüyor. Bu çerçevede, iktisadi faaliyet ılımlı ve istikrarlı büyüme eğilimini koruyor. Merkez Bankası küresel koşullar ve enflasyon ile mücadele ortamında oluşan büyüme ortamından memnun görünüyor.

3. ENFLASYONDA İYİLEŞME YAŞANIYOR, ANCAK HENÜZ YETERLİ DEĞİL

Son aylarda işlenmemiş gıda fiyatlarının olumlu seyri ve çekirdek enflasyon eğilimindeki iyileşmeye bağlı olarak enflasyonda belirgin bir düşüş gözlendi. Bununla birlikte, hizmet enflasyonundaki ve birim işgücü maliyetlerindeki gelişmeler likidite politikasındaki sıkı duruşun korunmasını gerektiriyor. Merkez Bankası enflasyonda gerileme eğilimi olmakla birlikte kalıcı bir iyileşmenin henüz oluşmadığını düşünüyor. Bu nedenle bir yandan faizlerde ölçülü indirim sürerken, diğer yandan sıkı likidite koşulları sürdürülüyor.

4. PARA POLİTİKASINDA SIKI DURUŞ SÜRERKEN YENİ FAİZ İNDİRİMLERİ GELİR Mİ

Önümüzdeki dönemde para politikası kararları enflasyon görünümüne bağlı olacak. Enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlardaki gelişmeler dikkate alınarak para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecek. Merkez Bankası 2016’daki tüm para kurulu toplantıları sonrası sıkı duruşun süreceği şeklindeki aynı ifadeyi kullanıyor, ancak buna rağmen faiz indirimlerini de sürdürüyor. Haziran toplantısı sonrası da aynı ifade kullanıldı. Buna bağlı olarak önümüzdeki aylarda yeni faiz indirimleri olasılığı yine bulunuyor. Merkez Bankası muhtemelen enflasyon ve küresel koşullar izin verirse tek faize yüzde 7.5-8.5 aralığında geçecek gibi görünüyor.

5. MERKEZ BANKASI FAİZ İNDİRİMLERİ KREDİ FAİZLERİNE YETERİNCE YANSIMIYOR

Merkez Bankası yıl içinde üst bant faizlerinde 1.75 puan indirim yaparken, mali piyasayı fonlama maliyeti de 1 puan civarında geriledi. Ancak bu faiz ve maliyet düşüşü bankaların kredi faizlerine henüz yeterince yansımadı. Bunun birkaç nedeni bulunuyor. Bunlardan ilki Merkez Bankası, bankaların kaynaklarının sadece yüzde 10’nu karşılıyor ve bu kadarlık kaynağın maliyetini belirliyor. İkincisi bankaların bir yandan yurtdışı kaynaklarının maliyeti artarken, diğer yandan yeni mevduat sıkıntısı nedeniyle mevduat faizleri indirilemiyor. Üçüncü neden bankaların artan geri dönmeyen kredileri nedeniyle krediler üzerinde uyguladıkları risk primleri arttı. Son olarak da Merkez Bankası sıkı para politikası nedeniyle bankalardan yüksek munzam karşılıklar istemeye devam ediyor. Bu koşullarda da bankalar kredi faizlerini istenildiği kadar düşüremiyor.

Son Söz: Merkez Bankası’nın faiz indirimleri kredi faizlerinin düşüşü için tek başına yeterli olamayacaktır.

27 Haziran 2016 Pazartesi