Yapay zeka, hukukun kavramlarını dönüştürüyor

İstanbul Ticaret Üniversitesi’nde bu yıl kurulan Yapay Zeka ve Hukuk Topluluğu, ilk etkinliğini Sâdâbâd Kampüsü’nde düzenledi. Etkinliğin konukları, ‘Yapay Zeka ve Ceza Hukuku Uygulama Kitabı’ adlı eserin yazarları Dr. Öğr. Üyesi Buket Abanoz Öztürk, Arş. Gör. Metehan Hepvar ve Arş. Gör. Umur Aksakal oldu.

Giriş: 17.10.2025 - 09:50
Güncelleme: 17.10.2025 - 09:50
Yapay zeka, hukukun kavramlarını dönüştürüyor

Açılış konuşmasını yapan Dr. Öğr. Üyesi Buket Abanoz Öztürk, yapay zekanın yalnızca teknolojik bir gelişme olmadığını, aynı zamanda karmaşık hukuki sorunları da beraberinde getirdiğini ifade etti. Yapay zeka temelli araçların kullanımından doğan zararlarda programcı, üretici ve kullanıcının sorumluluğuna değinen Dr. Abanoz Öztürk, hareket yeteneği, kusur yeteneği, (özgür) irade, akıl ve bilinç sahibi olup olmadığı gibi ölçütlerden hareketle yapay zekanın sorumlu tutulup tutulamayacağını da tartışmaya açtı. Dr. Abanoz Öztürk, “21. yüzyılda bilgisayar kullanmayan bir avukat düşünülemeyeceği gibi yapay zeka araçlarını bilmeyen bir hukukçunun da düşünülemeyeceği bir döneme giriyoruz” dedi. 


TEKNOLOJİYİ DOĞRU ANLAMALI

Etkinlikte konuşan Arş. Gör. Metehan Hepvar, yapay zekanın hukuk sisteminde yarattığı değişimlere değinerek, “Bugün kişilik, mülkiyet gibi Roma’dan beri süregelen kavramları bile yeniden tanımlamak gerekebilir. Bu nedenle hukukçuların teknolojiyi doğru anlaması büyük önem taşıyor” dedi.

Hazırladıkları kitapta otonom araç kazalarından cerrahi robotların yanlış tedavi önerilerine, önyargılı algoritmalardan hakaret içerikli mesajlar yazan sohbet robotlarına kadar kamuoyunda geniş yankı uyandırmış 11 farklı vaka üzerinden üreticinin, programcının ve kullanıcının ceza sorumluluğunun değerlendirildiğini belirten Hepvar, “Eser, aynı zamanda bu konuda Türkçe literatürdeki ilk uygulama kitabı olma özelliğini özelliği taşıyor” diye konuştu. 


HUKUKİ SORGULAMA

Programda söz alan Arş. Gör. Umur Aksakal da kitapta yer alan altı farklı olay üzerinden yapay zekanın doğurduğu güncel hukuki sorunları anlattı. Amazon’un işe alım algoritmasının ayrımcılığa yol açması, Microsoft’un ‘Tay’ adlı sohbet robotunun ırkçı söylemler üretmesi ve yüz tanıma sistemlerinin hatalı eşleşmeleri gibi örnekler üzerinden ilerleyen Aksakal, “Bir yazılımın hatalı kararından kim sorumlu olacak? Programcı mı, kullanan kişi mi yoksa üretici mi?” sorularını gündeme taşıdı.

Aksakal, ayrıca üretken yapay zekayla üretilen şiir, hikâye veya roman gibi çıktıların ortaya çıkardığı tartışmalara da değinerek, “Bir yapay zekanın yazdığı şiir ya da ürettiği görsel bir eser sayılabilir mi, sayılırsa kime ait olur?” sorusunun hukuk dünyası için yeni bir dönemin başlangıcı olduğunu ifade etti.