Malum, eskiden amatör edebiyat-sanat dergileri çıkardı. İstanbul’da, Anadolu’nun her ilinde ve birçok ilçesinde. Bunlar genellikle kendi dar imkânları ile çıkar veya küçük esnafın sağladığı mütevazı reklamlar ile. Arkasında da genellikle yazarlığa soyunan küçük arkadaş grupları olur. Okurları da öyle çok fazla değildir. Bu nedenle de yayın aralıkları ve ömürleri farklılık arz eder.

Malumdur ki, bu dergilerin en büyük rolü, yazarlarını yetiştirmeleri, ünlüler çıkarmalarıdır. Yine malumdur ki; bu dergilerin en ünlüsü yazarlar diyarı Maraş’ın Andırın ilçesinde uzun soluklu devam eden ‘İkindi Yazıları’ isimli dergi-gazetedir. Aslında dergi, Andırın Postası isimli gazetenin ayda bir yayınlanan sanat ekinden ibarettir. İlk sayı Andırın Postası’nın içinde tek yaprak olarak 24 Nisan 1984’te çıkar. Dergi; hikâye, şiir, deneme ve portre gibi edebi türlere yer vererek adeta taşradan Türkiye’ye açılan bir penceredir. Nice genç kalem burada neşvünema bulur. Bugün bildiğimiz ünlülerden birçoğu burada yazar. 131 sayı çıkan ve son nüshası Ekim 1994 tarihini taşıyan dergi, yaklaşık 2 bine yakın aboneye ücretsiz olarak ulaşır. Sivildir ve samimidir. Aslında bu türden amatör oluşumlar, tam olarak yazı ocaklarıdır. Şimdi gençler yine boş durmuyor. Dijital ortamda bu türden işler yapıyorlar.

*           *           *

Bize tüm bunları Litros Sanat hatırlattı. Litros Sanat, maddi açıdan ikindi yazıları kadar masum değil. Zira arkalarında koskoca Esenler Belediyesi var. Aralarında ünlü yazarlar da var, yeni yetişenler de. İyi bir harmanlama görünüyor. Fakat içeriğine odaklandığınızda, yazılanlara baktığınızda, üsluba göz attığınızda bu amatörlüğü, masumiyeti ve samimiyeti görürsünüz. Sanat ve edebiyat dergilerimizin özellikle bu hususu muhafaza etmeleri gerekir. En değerli tarafı budur ve Litros Sanat’ta bunu hissettik. İkindi yazıları türünden amatör ruha sahip dergiler gibi bir samimiyet gördük. 

Litros Sanat, ismini, Esenler’i oluşturan iki köyden birinin adı olan Litros köyünden alıyor. Esenler Belediyesi’ni kültür ve sanata verdiği destek ve sahiplenme nedeniyle alkışlıyoruz. Fakat bu arada bu vesile ile kültür ve sanata destekle öne çıkan belediyelerimizden de kısaca bahsetmek yerinde olur. 

Kültür ve sanat alanında özellikle iyi iş çıkaranlar var. Fatih Belediyemizin kütüphaneleri ve işleyişi öyle bir yerleşti ki, saat gibi işliyor ve memnuniyet çıtası çok yüksek. Bunun yanında farklı kültürel projeler akıp gidiyor Fatih’te. Üsküdar Belediyesi kültür ve sanatın yaygınlaşması için kültürün bütün alanlarına destek veriyor. Nevmekân’lar ulusal bir markanın da ötesine geçti. Artık genç jenerasyon Kadıköy yerine Üsküdar’da buluşmayı tercih ediyor. Üç aylık yayınlanan Üsküdar Kültür ve Medeniyet Dergisi’nin 16. sayısı çıktı. Zeytinburnu Belediye Başkanımız zaten çok özel bir kültür adamı olduğu için onun desteği daha bir özellik taşıyor. Çok ayrıcalıklı mekanlarla ve yaptıkları ile kültür ve sanatın yanı başında. Z Kültür Sanat Şehir Tematik Dergisi’ne ne demek gerekir. 

Eyüp Sultan, merkezi bir konumda kültürle hemhâl olmayı başarı ile sürdürüyor. Sultanbeyli kendi çapında çok iyi işler çıkardı, kültür camiasında adından söz ettirdi.

*           *           *

Tabii ki maksat; değişen dünyamızda edebiyatın, sanatın ve masumiyetin nasıl korunurunun cevabını oluşturmak gerekir. 

İstanbul’da kültür ve sanat yayıncılığı bir lojistik olmadan maalesef çıkmıyor, daha doğrusu çıkamıyor. Bu sebeple belediye başkanlarımızın bu desteği vermelerinde büyük yarar var. Ancak bu desteğin; onları baskılamayacak, köreltmeyecek, özgür olmalarına halel getirmeyecek şekilde olması gerekir. Bir belediye bültenine benzediğinde maksat hasıl olmuyor. Kabiliyet anlamında yeni yazarları ortaya çıkarmak ve sahiplenmek her zaman doğru olandır. Onlar hem beslenecek hem de besleyecek damarları oluşturacaklar. Bir başka önemli husus ise kültür ve sanata verilecek desteğe siyasi perspektiften bakılmamalı.

Elbette kültürle hemhâl olan belediyelerimiz bunlarla sınırlı değil. İlerleyen yazılarımızdan birini tamamen buna ayırmak ve detaylı bir analiz yapmak niyetindeyiz. 

18 Aralık 2023 Pazartesi