hikmetbaydar@3-goz.com

Ekonomi yönetimi ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı değişti; yeni yönetimle beraber ekonomi ve para politikalarında da değişikliklere gidilmeye başlandı. Bu değişikliklerin piyasada ne gibi beklenti değişikliği oluşturmaya başladığını, bu değişikliklerin hangi konularda nasıl olduğunu bilmek, geleceğe yönelik kararlarımızda son derece önemli.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, her ay piyasa katılımcıları beklenti anketi yayınlıyor. En son iki anketi sizler için karşılaştırarak ilginç sonuçlar elde ettik.

ENFLASYON VE KUR YUKARI YÖNLÜ

Haziran ve temmuz ayları beklentilerine hep beraber bakalım. 2023 sonu TÜFE beklentisi; haziran ayındaki ankette yıl sonu için yüzde 38.55 enflasyon beklenirken, temmuz ayında yıl sonu TÜFE beklentisi yüzde 43.82 oranına yükseldi. 12 ve 24 aylık enflasyon beklentilerinde de yukarı yönlü beklenti değişiklikleri oldu.

Yıl sonu dolar beklentisinde de yukarı yönlü değişim söz konusu. Birinci ankette yıl sonu için 26.18 civarı kur verilirken, ikinci ankette dolar/TL kur beklentisi 28.46 seviyesine yükseltildi. 12 ay sonrası için de dolar/TL kur beklentisi 28.99 TL’den 31.42 TL’ye çıkarıldı.

BÜYÜMEDE YAVAŞLAMA

GSYH (büyüme) beklentileri 2023 yılı için ilk anket döneminde yüzde 3.8 iken, ikinci anket döneminde yüzde 3.7, 2024 yılı için ise ilk anket döneminde yüzde 4.5 iken, ikinci anket döneminde yüzde 4.3 seviyesine düşürüldü.

Görüleceği üzere kur oynaklıkları, faiz yükselişleri ve vergi artışları, fiyatlamalarda daha yüksek enflasyon beklentisine işaret ederken, gelecekte daha yüksek kur bekleyişlerini tetikledi ve büyümenin de yavaşlayacağı beklentilerini artırdı.

VERGİ ARTIŞLARI

Bütçe açığını, özellikle depremden kaynaklanan açığı kapatmak amacıyla konulan vergiler, fiyatlamalarda yukarı yönde revizyonlara neden olduğu için enflasyon beklentilerinin artmasına sebep oldu. Ancak konulan her vergi, vergiden kaçınmayı da tetikleyebileceğinden, hem sistemin kayıt dışına kaymasına hem de vergi tahsilatında kayıt dışılığın artmasına  yol açabilir. 

TCMB’nin politika faizlerini kademeli olarak yükseltmesi, kredi maliyetlerinin de ciddi oranda artmasına neden oluyor. Ancak bu arada mevduata para girişi de sağlayabileceğinden, krediye ulaşım önümüzdeki dönemde yüksek maliyetle de olsa daha da kolaylaşabilir. Konut, araba, altın, döviz gibi varlıklarda fiyat düşüşüne zemin hazırlayabilir.

24 Temmuz 2023 Pazartesi