HÜSEYİN ÖZTÜRK

Ev ve şehir bütünlüğü, özellikle bizim şehir kurucu medeniyetimiz kodlarında çok önemli ve vazgeçilmezdir. Diğer dünya şehirlerine göre bizde şehirlerin kuruluşunda; üretim/çalışma, eğitim ve sosyal ihtiyaçlar, şehir merkezinde konuşlanmıştır.

Şehirlerin merkezine, önce çarşı-okul-cami-çeşme-aşevi-darüşşifa-han-hamam-mezarlık ve benzeri ihtiyaç mekânları inşa edilmiş, bu yapıların etrafında da mahalleler oluşturulmuştur. Selçuklu ve Osmanlı şehirlerinin merkezlerine bakıldığında bu resim rahatlıkla görülebilir.

Biz millet olarak yaşadığımız şehirlerdeki her evi, her sokağı, her mahalleyi ve buralarda yer alan ortak yapıları evimiz gibi gören bir kültürden, medeniyetten geliyoruz.

Evlerimize nasıl önem veriyorsak; barındığımız-beslendiğimiz-çalıştığımız şehrimizin her noktasını sahiplenme sorumluluğumuzu güçlendirmeliyiz.

*           *           *

İstanbul yüz yıllardır dünyanın gözbebeği şehir olma özelliğini koruyor. Örneğin 2023 yılında İstanbul’a gelen yabancı turist sayısı neredeyse İstanbul’un nüfusu kadar; 17 milyonu aştı. 2024 yılının ilk dört ayında gelen yabancı turist sayısı ise 6 milyon civarında.

Dile kolay, bu kadar insan sadece İstanbul’un tarihi ve turistik yerlerini gezmiyor, gündelik hayatı takip ediyor, ticaretimizle birlikte insan ilişkilerimize nasıl sahip çıkıldığına bakıyor ve ona göre notunu vererek ülkemizden ayrılıyor.

Özellikle ekonomi-kültür-sanat ve siyasi çevrelerin, yerli yahut yabancı turistlerin karşılanması ve uğurlanması hususunda, şehirlerimizin evimiz gibi görülmesine dair kolektif bir dostluk köprüsü kurulması adına farklı çalışmalar yaparak, farklı projeler üreterek yeni bir yol haritası belirlenmeli.

İnsanlar iyiliklerin peşinden koşmazlarsa, kötülükler insanların peşinden koşar. Dünyada iyilikleri özendirmeyenler, kötülükleri önleyemezler. İyilik daima haklıdır ve güçlüdür. İyiliklerle çözülmeyen problemler yok. İyilik kazanır ve kazandırır.

*           *           *

İstanbul’un, dünyadaki diğer tarihi şehirler içerisinde rakibi yok. Medeniyetlerin tarihi, şehirlerin de tarihidir. Kültürlerin geçmişi şehirlerin de geçmişidir. İstanbul; ticari, tarihi ve kültürel geçmişi bakımından diğer dünya devletlerinden ayrılıyor. Bu sebeple yerkürenin gözbebeği olma özelliğini sürdürüyor.

*           *           *

Yeri gelmişken yabancı bir seyyahın sözlerine konuk olalım.

1874 yılında İstanbul’a gelen İtalyan romancı, şair ve seyyah Edmondo De Amicis (21 Ekim 1846/11 Mart 1908) İstanbul’u şöyle anlatır: “İstanbul, önünde şair ve arkeoloğun, sefir ile tacirin, prenses ile gemicinin, kuzeyli ile güneylinin, hepsinin aynı hayranlık duygusuyla haykırdığı âlemşümul ve son derece büyük bir güzelliktir. Bütün dünya bu şehrin, dünyanın en güzel şehri olduğu fikrinde birleşir.

Seyahat hatıralarını yazanlar, İstanbul’a gelince şaşırıp kalırlar. Perthusier’in dili dolaşır. Tournefort, beşer dilinin aciz kaldığını söyler. Pouqueville cennette olduğunu sanır. La Croix sarhoş olur. Marcellus vikontu kendinden geçer. Lamartine Tanrı’ya şükreder. Gautier gördüğü şeyin hakikat olduğundan şüphe eder ve hepsi de tasvir üstüne tasvir yığarak, pırıl pırıl bir üslupla yazarak, düşüncelerinin yanında fakir kalmayacak ifade tarzını bulabilmek için boşuna kafa yorarlar.

Gezginleri güzelliğiyle dilsizleştiren İstanbul, hiç şüphesiz, Levantenlerin Galata’sı değil, abidevi camileri kucaklayan ahşap şehir dokusu ve bu dokuyu sarıp sarmalayan yeşil örtüsüyle Türk ve Müslüman İstanbul’dur. Boğaziçi’dir, Süleymaniye’dir, Eyüp’tür, Üsküdar’dır.”

*           *           *

Sadece yabancı seyyahlar değil elbet İstanbul’un güzelliklerini ve inceliklerini anlatan. Kendi edebiyatımızda da pek çok edibimiz-şairimiz-romancımız-hikâyecimiz-fotoğrafçımız-seyyahımız, İstanbul’u yabancı gezginlerden daha çok güzel anlatmışlardır.

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın ‘Beş Şehir’ isimli kitabındaki İstanbul ile Yahya Kemal’in İstanbul’u henüz aşılmış değildir. Tanpınar ve Yahya Kemal, İstanbul’u tam da evimiz gibi görüyor. Evliya Çelebi olmasaydı, dünya İstanbul’u kimden öğrenebilirdi?

İstanbul evimizdir, ekmek teknemizdir. Evimize ve teknemize sahip çıkmalıyız vesselam.  

24 Haziran 2024 Pazartesi

DOÇ. DR. ADNAN ERTEMEL

adnan.ertemel@gmail.com

Yapay zeka dünyasında büyük oyuncular olan OpenAI, Grok ve Gemini, kıyasıya bir yarış içinde. Bu yarışın temelinde, daha büyük ve çeşitli veri setleriyle modellerini eğitme çabası yatıyor. OpenAI’nin GPT-4o modelini sınırlı da olsa ücretsiz olarak sunması, bu stratejinin bir parçası olarak değerlendirilebilir. Bu hamle, kullanıcıların geniş veri setlerini platforma yükleyip analiz yapmalarına olanak tanırken, aynı zamanda OpenAI’ye modellerini geliştirmek için gereken veriyi sağlıyor.

APPLE VE OPENAI İŞBİRLİĞİ

Yakın zamanda Apple’ın OpenAI ile yaptığı işbirliği, bu alanda dikkat çeken bir gelişme oldu. Apple, yapay zeka teknolojilerinde geri kalmamak adına OpenAI ile ortak çalışmalar yürüterek, kendi ekosistemine bu ileri seviye yapay zeka çözümlerini entegre etmeyi hedefliyor. Ancak bu işbirliği, Tesla ve Twitter (yeni adıyla X) patronu olan Elon Musk’un tepkisini çekti. Musk, OpenAI’nin iPhone’lara entegre olması halinde tüm çalışanlarına iPhone kullanmayı yasaklayacağını duyurdu.

Apple zekası olarak tanıtılan yeni sistemde öngörülen özellikler arasında e-postalar, notlar veya metinlerde kullanıcıların yazdıklarını düzeltmek ve önerilerde bulunmak, mesajları ve bildirimleri önceliklendirmek, kullanıcı sorularını yanıtlamak, görüntüler oluşturmak ve yazılım kodu yazmak, yeniden planlanan bir toplantının, kullanıcının aile etkinlikleriyle çakışıp çakışmadığını kontrol etmek, ses kayıtlarını özetlemek, fotoğrafların arka planındaki rahatsız edici görüntüleri temizlemek, kullanıcı isteklerini veri merkezinde değil, iPhone’da işleyerek hackleme riskini azaltmak bulunuyor.

Bu yapay zeka hamlesi kapsamında Apple Siri adlı kişisel sesli asistanını da tümüyle yenilemeyi planlıyor. Siri, çeşitli talepleri tanıyamıyor ve her bir komutu ayrı ayrı takip etmekte zorlanıyordu. Yeni güncellemeyle Siri, bir kullanıcının isteğinin bağlamını hatırlayacak ve bir görüntüdeki bilgileri bir metin uygulamasında tekrar kullanacak.

GELECEĞİN KAZANANLARI: VERİ VE YAPAY ZEKA

Gelecekte yapay zeka yarışının kazananları, daha fazla veri setiyle daha iyi şekilde eğitilmiş yapay zeka sistemlerine sahip olanlar olacak. Veri miktarı ve kalitesi, yapay zeka modellerinin doğruluğu ve performansı üzerinde doğrudan etkili. Bu nedenle büyük teknoloji şirketleri ve yapay zeka geliştiricileri, daha fazla veri toplayarak ve bu verileri etkin bir şekilde işleyerek avantaj sağlamayı hedefliyor.

ARTAN REKABET VE TEKNOLOJİK PARTNERLİKLER

Bu rekabetin bir sonucu olarak, teknolojik partnerliklerin artan bir trend haline geldiğini görüyoruz. Apple ve OpenAI işbirliği, bu trendin sadece bir örneği. Daha fazla şirketin, yapay zeka teknolojilerinde rekabet avantajı elde etmek için benzer işbirliklerine gideceğini öngörmek mümkün. Bu partnerlikler, hem teknolojik gelişimi hızlandıracak hem de şirketlerin pazardaki konumlarını güçlendirecek.

Sonuç olarak, yapay zeka dünyasında veri ve işbirliği, geleceğin belirleyici faktörleri olacak. OpenAI, Grok ve Gemini gibi büyük oyuncular, daha fazla veriye erişim sağlamak ve modellerini geliştirmek için stratejik hamleler yaparken, Apple gibi daha geleneksel teknoloji devleri de bu yarışta geri kalmamak adına yenilikçi işbirliklerine yöneliyor. Geleceğin kazananları, 

bu dinamikleri en iyi şekilde yönetenler olacak.

01 Temmuz 2024 Pazartesi

AHMET KARATAŞ

ahmetkaratas1453@gmail.com

Hizmet ihracatı: Yurt dışında yerleşik kişi veya kuruluşlara yönelik olarak yurt içinde ya da yurt dışında gerçekleştirilen, yurt içinde ya da yurt dışında faydalanılan döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin sunumlarıdır.

Sınır ötesi hizmet ihracatı: Yurt dışında yerleşik kişi veya kuruluşlara yönelik olarak yurt içinde sağlanan ve yurt dışında faydalanılan hizmet sunumudur.

Yurt içi hizmet ihracatı: Yurt dışında yerleşik kişi veya kuruluşlara yurt içinde sağlanan ve yurt içinde faydalanılan hizmet sunumudur.

Yurt dışında ticari varlık oluşturulması yoluyla hizmet ihracatı: Hizmet ihracatçıları tarafından yurt dışında ticari varlık kurulması suretiyle sağlanan hizmet sunumudur.

Gerçek kişiler tarafından gerçekleştirilen hizmet ihracatı: Yurt içinde yerleşik kişi veya kuruluşlar adına ya da bağımsız olarak gerçek kişiler tarafından yurt dışında sağlanan hizmet sunumudur.

Bu destekler; eğitim, fuarcılık, gayrimenkul, kültürel ve yaratıcı endüstriler, lojistik ve taşımacılık, sağlık turizmi, spor turizmi, yönetim danışmanlığı ve yeşil hizmetler ile diğer hizmet sektörlerine sağlanan destekleri kapsar.

Sağlık turisti: Medikal ve termal turizm ile yaşlı veya engelli bakım turizmi kapsamında hizmet almak üzere Türkiye’yi ziyaret eden kişi.

Sağlık turizmi aracı kuruluşu: Türkiye’deki sağlık kuruluşları ile akdettiği sözleşmeler çerçevesinde sağlık turizmi alanında faaliyet gösteren, en az bir yabancı dilde internet sitesine ve Uluslararası Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Hakkında Yönetmelik uyarınca verilen Uluslararası Sağlık Turizmi Yetki Belgesi’ne sahip şirket.

Yararlanıcı: Sağlık turizmi sektörü için sağlık kuruluşu ve sağlık turizmi aracı kuruluşu, spor turizmi için konaklama tesisi ve seyahat acentesi.

01 Temmuz 2024 Pazartesi