Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali’nden (TEKNOFEST) yapılan açıklamaya göre, Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı iş birliğinde bu yıl 20-22 Eylül'de üçüncüsü düzenlenecek Take Off Uluslararası Girişim Zirvesi, teknoloji girişimlerini, yatırımcılarını, teknoloji firmalarını ve girişim merkezlerini İstanbul'da buluşturacak. Geleceğe yön veren teknoloji liderleri ve alanlarında uzman kişilerin de bulunacağı zirvede, en iyi girişimler seçilecek. Belirlenen 9 stratejik sektöre odaklanan Take Off'a seçilecek girişimler, her biri kendi kategorisinde tanınmış yatırımcılar, girişimciler ve kurumların yöneticilerinden oluşan jüri tarafından değerlendirilecek. Başvuruların 30 Haziran'a kadar süreceği etkinlikte dereceye giren girişimlerden birinciye 20 bin dolar, ikinciye 10 bin dolar, üçüncüye ise 5 bin dolar ödül verilecek.

15 Haziran 2021 Salı

HABER: AYŞE BAŞAK Besin maddelerini doğrudan bitki damarlarından emen böceklerden esinlenen Danimarka Teknik Üniversitesi araştırmacıları, değerli kimyasal maddelerin direkt bitki hücrelerinden hasat edilip edilemeyeceğini araştırdı. Araştırmacılar, sadece birkaç mikronluk bir hasat makinası kullanarak teknolojik bir atılım gerçekleştirdi. KİRLİLİĞE SON Dr. Kaare Hartvig Jensen’in araştırmadaki amacı, biyoyakıt, ilaç ve diğer ürünlerin üretimi için mahsullerin toplanması, taşınması ve işlenmesi ihtiyacını azaltmaktı. Bitki metabolitlerini direkt hasat eden bu yöntem sayesinde kimyasal ve mekanik işlemlere olan ihtiyaç ortadan kalkıyor. Ağaçların kütleler halinde kesilmesini ve elde edilmek istenen saf öze ulaşmak için yapılan tüm işlemleri düşünün. Tüm bu kimyasal ve mekanik işlemler, yüksek finansal ve çevresel işleme maliyetlerinin yanısıra çevre kirliliğine sebep olur. Söz konusu araştırma sonucunda başarılan hücre hücre hasat yöntemi ile tüm bu maliyet ve kirlilik ortadan kaldırılıyor. HÜCRELERİ TANIYOR Mikro hasat makinasının aradığı meyve ve yapraklardaki hücrelerin çapı 100 mikron, makinanın iğne ucunun çapı ise yaklaşık 10 mikrondur. Bu nedenle hasat, bir saçın genişliği ölçeğinde gerçekleşir. İlk sağım yapılacak hücre seçildikten sonra hasat makinası içeri girip mikroskop kamerasıyla yaprağın fotoğrafını çekebilir, biriktirilen verileri işleyen yazılımı sayesinde sonraki işlemlerde hasat etmesi gereken hücreleri tanıyabilir. Bunun sonucunda ilk hasadın ardından bitkinin geri kalanı bozulmadan muhafaza edilirken, kimyasalları bir mikro robot kullanarak otomatik olarak çıkarabilmeye de imkan sağlar. YENİ BİYOKÜTLE KAYNAĞI Araştırmanın sonuçları, ileride yeni bir biyokütle kaynağı sağlayabilir. Hiç ağaç kesmeden ağaçlardan elde edilecek bu kaynak ile gezegenimizdeyeni bir sürdürülebilir enerji üretimi alanı açılmış olacak. SIRA AĞAÇLARDA Dr. Jensen, “Bütün maddeler bitkideki tekil hücrelerde üretilir ve depolanır. Saf malzemeyi istiyorsanız içeri girmeniz gereken yer de burasıdır. Bütün bitkiyi hasat ettiğinizde veya meyveyi dallardan ayırdığınızda, ilgilendiğiniz maddeyi içermeyen bir sürü ekstra doku da hasat etmiş olursunuz. Saf maddeleri çıkarmak istiyorsak hücre hücre yapmamız gerektiğini biliyorduk. Bizim laboratuvar ortamında yaptığımız bu işlemi, çok yakında ağaç üzerinde çalışan küçük robotlar, bitkiye hiç zarar vermeden yapabilir” diyor.

14 Haziran 2021 Pazartesi

Cambridge Üniversitesi’nden Dr. Hatice Güneş, hayatın zorluklarına karşı daha dayanıklı olmamıza yardımcı olabilecek duygusal zekaya sahip robotlar tasarlamak istiyor. Güneş, “Ruh sağlığı desteğine duyulan ihtiyaç artmaya devam ediyor. Ruh sağlığı sorunları yaşayan insan sayısı Covid-19 salgını ile daha da arttı” diyor. ZAMAN FARKINDALIĞI Güneş, 10 yılı aşkın bir süredir ‘şimdiki zaman farkındalığı’ eğitimini uyguluyor. İngilizce ‘mindfulness’ olarak adlandırılan bu egzersiz, nefesimizin, vücudumuzun, duygularımızın, düşüncelerimizin ve günlük hayattaki davranışlarımızın farkında olmak ve bunları yargılamadan nazik bir şekilde gözlemleyebilmek anlamına geliyor. Dr. Güneş, zaman farkındalığının hem kişisel hem de profesyonel yaşamında büyük fayda sağladığını belirtiyor. Ancak eğitimli öğretmenlerin eksikliği, düzenli bir uygulama oluşturmanın zorluğu gibi birçok unsurun, zaman farkındalığı uygulamalarına her insanın ulaşabilmesini zor hale getirdiğini söylüyor. Gelecekte etkileşime girebilme yeteneğine sahip akıllı robot yaşam koçlarının bu konuda çözüm olduğuna işaret eden Güneş, “Robotlar bir uygulamadan çok daha iyiler. Robotların fiziksel bir varlığı var. İnsanlar onları daha çekici bulma eğiliminde. Bu da davranışları üzerinde daha fazla etkiye sahip olabilmelerini sağlıyor” diyor. VERİLER BİRLEŞTİRİLEBİLİR Her insanda olduğu gibi yaşam koçlarında da yaşamın akışı ile performans değişiklikleri, moral oranında değişiklik ve etkileşimden kaynaklı değişim yaşanabilir. Bu değişim robot koçlarda olmaz, robotlar karşısındakine sabit bir hal ve hizmet sunar. Robotlar, ‘kolektif zekaları’ sayesinde sürekli olarak geliştirilebilir. Birden fazla insanla etkileşime giren robotlardan elde edilen veriler, farklı kültürler veya hedef gruplar için daha özelleştirilmiş hizmetler sunmaya yardımcı olmak için de birleştirilebilir. Son olarak belirtmekte fayda var; elbette robotlar depresyon ve diğer akıl hastalıkları için bir tedavi yöntemi değil.

14 Haziran 2021 Pazartesi

HABER: OSMAN KUVVET Birçok sektörde inovasyonu teşvik eden uzay çalışmaları, Türkiye’nin kalkınmasına katkıda bulunacak alanlardan biri haline geliyor. Endüstriyel ürünlerin yanı sıra doğal kaynaklar, ulaşım ağları, şehirler ve tarım için de yeni çözümler sunan uzay ve uydu çalışmaları, artık Türkiye’nin ekonomi ajandasının ayrılmaz bir parçası oldu. Geçtiğimiz şubat ayında ilan edilen Milli Uzay Programı ve Türkiye Uzay Ajansı (TUA), bu alanda faaliyette bulunan ülkelerin de dikkatini çekiyor. Yurtdışında temaslarını artıran TUA’ya, Macaristan’dan davet geldi. TUA Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım, Macaristan Dışişleri Bakanlığı’nın daveti üzerine bu ülkeyi ziyaret edecek. TUA Başkanı, burada hem uzay alanında işbirlikleri hem de Macaristan Uzay Ajansı’nın kurulmasına ilişkin görüşmeler yapacak. TECRÜBE PAYLAŞIMI Uzayda birinci ligde olmayan fakat potansiyel teknolojilere sahip; dolayısıyla da işbirliği arayışında olan ülkeleri ziyaret programına alan TUA Başkanı, ziyaretlerin çok verimli geçtiğini ifade etti. Yıldırım, ziyaretler ve yeni davet hakkında şunları söyledi: “Macaristan Uzay Ajansı’nın kurulmasına ilişkin görüşmeler yapıp, tecrübelerimizi paylaşacağız. Türkiye, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) üyesi değil. Bu yüzden ESA üyesi olan ülkelerle ikili işbirlikleri geliştirerek projelere ortak teklif vermek istiyoruz. Bunun da kapılarını Macaristan ile açabiliriz. İtalya, Fransa ve İngiltere’den de davet aldık, onları da ziyaret edeceğiz, onları da davet edeceğiz.” ARAYI KAPATACAK Uzay çalışmalarında ileride olan ülkelerle arayı kapatmak için bu tarz tecrübe ve teknoloji transferlerinin zorunlu olduğunu vurgulayan TUA Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım, bunun Türkiye’nin tanıtımı için de faydalı olacağını belirtti. Covid-19 yüzünden yurt dışı temasların kısıtlı tutulduğunu belirten Yıldırım, 9 Şubat 2021’de açıklanan Milli Uzay Programı’nın ardından Azerbaycan ve Pakistan’da bu alanda temaslarda bulunduklarını kaydetti. Yıldırım, daha önce Kazakistan ve Ukrayna’yı da ziyaret ettiklerini hatırlattı. ABD ZİYARETİ Bu arada TUA Başkanı’nın ajandasında ABD de var. Gelen davet üzerine eylül ayında ABD Ticaret Bakanlığı’nı ve uzay çalışması yapan şirketleri ziyaret edecek olan Başkan Yıldırım, uzay alanında somut işbirliği için umutlu olduğunu dile getirdi. Hindistan, Endonezya, Malezya, Tayland gibi birçok ülkeden davet alındığını belirten Yıldırım, hepsiyle bir program çerçevesinde görüşüleceğini söyledi. Diğer yandan, Çin ve Japonya uzay ajanslarıyla ikili işbirliği anlaşması yapılacağı bildirildi. EN BÜYÜK UZAY ORGANİZASYONUNA DAVET Rusya’da 14-18 Haziran tarihleri arasında Uluslararası Astronot Federasyonu (IAF) ve Roscosmos’un ortaklaşa düzenlediği Küresel Uzay Keşif Konferansı (GLEX 2021) gerçekleştirilecek. Türkiye Uzay Ajansı (TUA) da dünyanın en büyük uzay organizasyonu olan GLEX 2021’e davet edildi. Rusya’nın St. Petersburg kentinde düzenlenecek GLEX 2021’e, TUA Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım, ‘üst düzey konuşmacı’ olarak çağrıldı. Yıldırım’ın, konuşmasında dünyanın önde gelen uzay ajanslarına TUA’yı ve Milli Uzay Programı’nı anlatacağı bildirildi. Özel sektörün önde gelen şirketleri ve güçlü sivil toplum kuruluşlarının üye olduğu Uluslararası Uzay Federasyonu’nda, Türkiye’den de STM, TÜBİTAK, İTÜ’nün yanı sıra uzay alanında çalışma yapan üniversite ve şirketler de bulunuyor. TUA, ayrıca IAF’nin 25-29 Ekim tarihlerinde Dubai’de düzenleyeceği Uzay Fuarı’na ilk kez katılacak. TÜRK KONSEYİ’NE TUA LİDERLİK YAPACAK Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan’ın da yer aldığı Türk Konseyi’nde, Macaristan gözlemci olarak bulunuyor. Türkiye Uzay Ajansı’nın (TUA), Türk Konseyi üyelerinin uzay çalışmalarında işbirliği için liderlik rolünü üstleneceği ifade edildi. Macaristan ziyareti, ilişkileri bu yönde de geliştirecek.

14 Haziran 2021 Pazartesi

Turkcell'den yapılan açıklamaya göre, Dergilik, haziran ayında da okuyucularına kazandırmayı sürdürüyor. Verilen bilgiye göre, uygulama mayıs ayında başlattığı hediye GB kampanyasını bu ay ikiye katladı. Haziran ayında uygulama üzerinden 20 makale okuyan ve 20'şer adet makale ile podcast dinleyen kullanıcılara 2 GB internet hediye edilecek. Toplamda 60 aksiyonu tamamlayan kullanıcılar hatlarına tanımlanan 2 GB internet hediyesini 6 saat içinde Dergilik uygulaması dahil her türlü internet ihtiyacı için kullanabilecek. KİŞİSEL GELİŞİM BÖLÜMLERİ, EN ÇOK TERCİH EDİLEN PODCASTLER ARASINDA BULUNUYOR Açıklamada yer alan bilgiye göre, hizmete sunulduğu günden beri Dergilik üzerinden toplamda 5,3 milyon makale dinlenirken son üç ayda dinlenen podcast sayısı 2 milyona ulaştı. Yenilikçi özelliklerle kendini geliştirilmeye devam edilen Dergilik, son dönemin popüler dijital medya ürünlerinden podcast'i özellikleri arasına ekledi. Mart 2021 itibarıyla kullanıcılar uygulama içine eklenen podcast dinleme özelliği ile daha zengin bir deneyim yaşarken, kişisel gelişim bölümleri en çok tercih edilen podcastler arasında, "kendine iyi davran", "organik beyinler podcast" ve "herkes farklı ve özeldir" en çok dinlenen kanallar arasında yer alıyor. Dergilik'in geçen yıl başlattığı "Sesli Makale" özelliği de büyük ilgi görüyor. Binden fazla dergi ve gazeteyi tek platformda buluşturan Dergilik'te editörler tarafından seçilen makaleler Mart 2020'den bu yana yapay zeka tarafından seslendiriliyor. Kullanıcılar, makalelerin yanında bulunan "oynat" butonuna tıklayarak içeriğe sesli olarak ulaşabilirken, Sesli Makale özelliği ile kullanıcılar kaliteli içerikleri yalnızca okumakla kalmıyor, aynı zamanda dinleme imkanı da buluyor.

11 Haziran 2021 Cuma