Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Nisan 2021 dönemine ilişkin Konut Fiyat Endeksi verileri açıklandı. Türkiye'deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan KFE (2017=100), nisanda bir önceki aya göre yüzde 2 artarak 168,8 seviyesinde gerçekleşti. Konut Fiyat Endeksi, 2020'nin aynı ayına göre yüzde 32,4 artarken, bu dönemde reel yükseliş yüzde 13 oldu. Üç büyük il için konut fiyat endeksi değişimine bakıldığında, nisanda bir önceki aya göre İstanbul ve Ankara'da yüzde 1,5'lik, İzmir'de yüzde 1,4'lük artış kaydedildiği görüldü. Endeks değerleri geçen yılın aynı ayına göre ise İstanbul, Ankara ve İzmir'de sırasıyla yüzde 28,6, yüzde 29,8 ve yüzde 34,3 yükseldi.

17 Haziran 2021 Perşembe

Sigortacılık Kanunu'na atıfta bulunan yönetmelik, sigortacılık faaliyeti ile bu kapsama girmeyen işlerin sınırlarının tespiti, tüketici lehine yapılan sigorta sözleşmeleri, tarafların karşı karşıya gelmeden akdettikleri sigorta sözleşmeleri ile mal ve hizmet satışıyla bağlantılı sunulan sigortalara ilişkin usul ve esasları belirliyor. Yönetmeliğe göre, sigorta şirketleri, sigortacılık işlemleri ve bunlarla doğrudan bağlantısı bulunan işler dışında başka işle ilgilenemeyecek. Sigorta şirketleri ile sigorta teminatı veren emeklilik şirketleri, reasürans sözleşmeleri hariç risk taşıma ve riziko gerçekleştiğinde tazminat ödeme borcunu başkasına devredemeyecek. Bedeni veya fikri insan emeği olan ve belli bir ücret karşılığında iş görmeyi amaçlayan sözleşmeler, sigorta sözleşmesi ve bu kapsamda yapılan faaliyetler, sigortacılık faaliyetinden sayılmayacak. Öte yandan ihtiyari garanti kapsamında verilen taahhütler bir bedel karşılığında yapılsa bile sigorta sözleşmesi olarak kabul edilmeyecek. Türk Ticaret Kanunu kapsamında teminat verilmesine yönelik faaliyetler, "sigortacılık faaliyeti" olarak kabul edilecek. TÜKETİCİ LEHİNE YAPILAN SİGORTA SÖZLEŞMELERİ Yönetmelik ile belli bir sözleşme ilişkisine bağlı olarak tüketici lehine yapılan sigorta sözleşmelerinde sigorta ettiren, hiçbir şekilde tüketiciye sigorta teminatının kendisi tarafından verildiğini gösteren veya bu izlenimi yaratan davranışlarda bulunamayacak. Tüketiciyle yaptığı sözleşmede de bu yönde ifadelere yer veremeyecek. Belli bir sözleşme ilişkisine bağlı olarak tüketici lehine yapılan sigorta sözleşmelerinde, sigorta ettiren, yaptığı sözleşme karşılığında sigorta şirketinden ya da sigorta teminatı veren emeklilik şirketinden ücret, komisyon veya benzeri menfaat temin edemeyecek. Ayrıca, bu şirketler ile arasındaki herhangi bir hukuki ilişki nedeniyle, sigorta şirketine ya da sigorta teminatı veren emeklilik şirketine prim geliri sağlamak amacıyla tüketici lehine sigorta sözleşmesi akdedilemeyecek. Sigorta sözleşmelerinin bir hizmet paketi içerisinde sigortalıya hediye edilmesi halinde ise söz konusu sigorta ürününün prim tutarı herhangi bir ad altında doğrudan ya da dolaylı olarak tüketiciden tahsil edilemeyecek. Bu primin herhangi bir ad altında tahsil edilmesi yetkisiz aracılık faaliyeti olarak kabul edilecek. MESAFELİ AKDEDİLEN SİGORTA SÖZLEŞMELERİ Uzaktan iletişim aracı vasıtasıyla mesafeli sigorta sözleşmesi akdeden ya da akdedilmesine aracılık eden yetkili kuruluşların, gerekli ve yeterli organizasyon ile teknik alt yapıya sahip bulunması zorunlu olacak. Mesafeli akdedilen sigorta sözleşmelerinde de poliçe verme yükümlülüğü devam edecek. Bu kapsamda kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla poliçe verilebilecek. Yetkili kuruluşların kendi elektronik ticaret ortamları hariç, mal ve hizmet pazarlaması veya satışı yapılan elektronik ticaret ortamlarında, sigorta şirketi ile sigorta teminatı veren emeklilik şirketlerinin ürün ve faaliyetleri satışa sunulamayacak. Bununla birlikte, yetkili kuruluşlar bu alanlara reklam ve ilan verebilecek. Sigortalının uzaktan iletişim aracını bizzat kullanarak mesafeli sigorta sözleşmesi akdetmesi gerekecek. Yetkili kuruluş haricindeki gerçek ve tüzel kişilere ait işyerlerinde, teknik personel olmayan kişilerce uzaktan iletişim aracı kullanılarak sigorta sözleşmesi akdedilmesine aracılık edilemeyecek. Bu hükme aykırı davranılması ise yetkisiz aracılık faaliyeti olarak kabul edilip cezai yaptırıma tabi tutulacak. MAL VE HİZMET SATIŞI İLE BAĞLANTILI OLARAK SUNULAN SİGORTALAR Yönetmelik kapsamında bilgisayar, tablet, cep telefonu ve beyaz eşya gibi cihazların satışına bağlı olarak elektronik cihaz, makine kırılması ve hırsızlık sigortası belli şartlarda sunulabilecek. Söz konusu sigortaların sunulması için, sigortanın satılan mal veya hizmetin tamamlayıcısı olması ve cihazlarla birlikte veya satıştan sonra aynı cihazla bağlantılı olarak alınması gerekecek. Sigortaya ilişkin yıllık primin, 3 bin liranın Tüketici Fiyat Endeksinin her yıl sonunda bir önceki yılın aralık ayına göre değişimi dikkate alınarak arttırılması ile hesaplanacak tutarı geçmemesi ve uzatılmış garanti teminatı verilen sigortalar hariç teminat süresinin azami 2 yıl olması durumlarında da bu sigortalar sunulabilecek. Seyahat bileti alım işlemlerinde bilet satışıyla birlikte veya satıştan sonra aynı biletle bağlantılı olmak kaydıyla seyahatle ilgili risklere ilişkin sigorta, yolcu taşımacılığı hizmeti sunanların kendi internet sayfası ya da mobil uygulaması üzerinden sunulabilecek. Sigorta teminatının, sigorta şirketi veya sigorta teminatı veren emeklilik şirketleri haricindekiler tarafından verildiğini gösteren veya bu izlenimi yaratan davranışlarda bulunulamayacak. Sigorta sözleşmesinin yapılmasına dayanak teşkil eden sözleşmede bu yönde ifadelere yer verilemeyecek. Sigortanın mağazada sunulması halinde, müşteri tarafından görülebilecek yerlere konulacak görsellerle, elektronik ticaret ortamında sunulması halinde ise müşterinin erişebileceği bağlantı üzerinden; "Sigorta teminatının hangi sigorta şirketi ya da sigorta teminatı veren emeklilik şirketi tarafından verildiği", "Sigortanın konusu ve kapsamı ile rizikonun gerçekleşmesi halinde sigorta tazminatının, riski üstlenen sigorta şirketi ya da sigorta teminatı veren emeklilik şirketi tarafından sigortacılık mevzuatı uyarınca ödeneceği", "Sunulan sigortaya ilişkin ilave bilgilere nereden ulaşılacağı" hakkında açıklamalara yer verilecek. Öte yandan mal ve hizmet satışıyla bağlantılı sigorta sunanlara ödenecek hizmet bedeli primle bağlantılı olamayacak. Bu arada ilgili yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile "Sigortacılık Kapsamında Değerlendirilecek Faaliyetlere, Tüketici Lehine Yapılan Sigorta Sözleşmeleri ile Mesafeli Akdedilen Sigorta Sözleşmelerine İlişkin Yönetmelik" de yürürlükten kaldırıldı. Yürürlükten kaldırılan yönetmelik kapsamında yürütülen iş süreçleri, 1 Eylül 2021'e kadar yeni yönetmelikle uyumlu hale getirilecek.

16 Haziran 2021 Çarşamba

Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi mayıs ayı sonuçları açıklandı. Buna göre, alınan kapatma önlemleri nedeniyle geçen ay faaliyetler geriledi. Kapatma önlemlerinin olumlu sonuç vermesi ve aşılamanın hızlanmasıyla güven ve beklentiler iyileşti. Bileşik endekste güven ve beklentilerdeki iyileşme faaliyetlerdeki düşüşü dengeledi. İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi mayıs ayında değişmedi ve Ocak 2019 seviyesine çok yakın şekilde, 77,31 puanda kaldı. FAALİYET ENDEKSİNDE SINIRLI GERİLEME YAŞANDI Nisanda büyüme ivmesini sürdüren inşaat malzemeleri sanayi faaliyetleri geçen ay tam kapatma uygulamalarından olumsuz etkilenerek 5 ay sonra geriledi. En çok etkilenen faaliyetler yurt içi satışlar ve üretim oldu. Faaliyet Endeksi, mayısta bir önceki aya göre 0,9 puan azaldı. Buna rağmen Faaliyet Endeksi, Ekim 2018'den sonraki en yüksek seviyesinde kalmaya devam etti. Yurt içi satışlar mayısta önemli ölçüde gerilerken, ihracat ise kapatma önlemlerine rağmen artışını sürdürdü. Üretimde geçen ay sınırlı ölçüde gerileme görüldü. Cirolar mayıs ayında iç satışlardaki gerilemeye bağlı olarak düştü. İhracatta yaşanan artış cirolardaki düşüşü engelleyemedi. Endeks sonuçlarına göre, inşaat sektöründe mevcut işler ve yenileme faaliyetleri inşaat malzemeleri sanayisinde de belirleyici olmaya devam ediyor. Kapatma önlemleri mayıs ayında faaliyetleri olumsuz etkiledi. Ancak haziran ayı başından itibaren kademeli açılmaya geçilmesi ile yaz aylarında faaliyetlerin yeniden büyüme eğilimi içine girmesi bekleniyor. GÜVEN ENDEKSİ 2 AY SONRA YÜKSELDİ Güven Endeksi ise geçen ay sınırlı ölçüde arttı. Alınan kapatma önlemleri ile faaliyetlerdeki düşüş güveni sınırladı. Kapatma önlemlerinin olumlu sonuçlar vermesi ise güveni destekledi. Güven seviyesi, mayısta bir önceki aya göre 0,08 puan arttı. Mart ve nisan aylarında artışa ara veren Güven Endeksi, mayısta sektöre ve ihracat pazarlarına olan güven artışı ile yeniden sınırlı da olsa büyüme gösterdi. Türkiye ekonomisine ilişkin güven seviyesi sınırlı ölçüde gerilerken, inşaat sektöründe ve inşaat malzemeleri sanayisinde güven sınırlı ölçüde arttı. Yurt içi pazarlarda güven mayıs ayında sınırlı ölçüde gerilerken, ihracat pazarlarına olan güvende hızlı bir artış gerçekleşti. Güven Endeksi, mayıs ayındaki kapatmalara rağmen aşılama adımları ve yüksek mevsime girişin etkileri ile desteklendi. BEKLENTİ ENDEKSİ 0,5 PUAN İLE ARTIŞINI SÜRDÜRDÜ Beklenti Endeksi de mayıs ayında artışına devam etti. Kapatma önlemlerinin olumlu sonuç vermesi ve kademeli açılmaya geçilecek olması beklentilerde iyileşme sağladı. Faaliyetlerdeki düşüşün beklentiler üzerindeki etkisi sınırlı ve geçici oldu. Sektöre ve pazarlara ilişkin beklentilerde artış gerçekleşti. Beklenti Endeksi, mayısta bir önceki aya göre 0,5 puan artı. Böylece Beklenti Endeksi yeni yıldaki artışını sürdürdü. Türkiye ekonomisine ilişkin beklentiler ise durağanlaştı. Gelecek 3 aya ilişkin alınan yurt içi siparişlerde artış yaşandı. Gelecek 3 aya ilişkin alınan ihracat siparişleri mayısta önemli artış gösterdi. Gelecek 3 ayın üretim beklentisi ise mayısta kuvvetli bir artış sergiledi. Özellikle alınan yurt dışı siparişlerindeki artışa bağlı olarak üretim beklentileri kuvvetlendi. Endeks sonuçlarına göre, beklentilerde temel belirleyiciler aşılama ve salgındaki gelişmeler olmaya devam edecek. Sektörde yüksek sezona girilmişken aşılamanın hızlanması ile kademeli açılmalar beklentilerde iyileşmeyi destekleyecek. Yüksek sezonda faaliyetlerin de ivme kazanması halinde beklentilerdeki iyileşmenin kalıcı olması bekleniyor.

16 Haziran 2021 Çarşamba

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın "Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği'nde Değişiklik yapılmasına Dair Yönetmeliği", Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, belirli kirleticiler için çevresel kalite standartları ulusal düzeyde Bakanlıkça belirlenecek. Yer üstü su kaynaklarında iyi su durumuna ulaşılabilmesi için söz konusu kirleticiler ve öncelikli maddeler için verilen çevresel kalite standartları sağlanacak. Herhangi bir belirli kirletici ve/veya öncelikli maddeye ait tekil izleme verisi ise maksimum izin verilebilir çevresel kalite standardı (MAK-ÇKS) ile karşılaştırılacak. Su kütlesinin nihai durumu, ekolojik ve kimyasal durumlarının birlikte değerlendirilmesi neticesinde tespit edilecek. Durum tespitinde belirleyici olan ekolojik durum olacak. Kimyasal kalite parametreleri izleme neticelerinin, çevresel kalite standartlarını aşması halinde tespit edilen kimyasal durum, nihai durumu asgari orta seviyeye düşürecek. Yer üstü su kütlelerinin nihai durumu ile ekolojik ve kimyasal durumlarını gösteren haritalar Bakanlıkça hazırlanacak. Baraj göllerinde minimum su kotundaki rezervuar alanının Bakanlıkça özümleme kapasitesi belirlenene kadar, en fazla yüzde 3'üne kadar alanda Bakanlığın uygun görüşüyle balık yetiştiriciliği tesislerinin kurulmasına izin verilecek. Göl, gölet ve baraj göllerinin trofik seviyeleri istenen sınıflandırmaya göre belirlenecek. Su kalite sınıfı renk kodlarından "çok kirlenmiş su"ya karşılık gelen ve "kırmızı" renkle ifade edilen 4. sınıf su kalitesi, ilgili tablodan çıkarılarak, AB Su Çerçeve Direktifi ile uyumlu hale getirildi.

16 Haziran 2021 Çarşamba

Türkiye İstatistik Kurumu, 2020 yılına ilişkin "Sinema, Tiyatro, Opera, Bale, Orkestra, Koro ve Topluluk İstatistiklerini" yayımladı. Buna göre, ülke genelinde sinema salonu sayısı 2020'de bir önceki yıla göre yüzde 4,5 azalarak 2 bin 698'e geriledi. Bu dönemde sinema salonlarındaki koltuk sayısı da yüzde 6 düşüşle 317 bin 763 oldu. Sinema seyirci sayısı, Kovid-19 salgınının da etkili olduğu geçen yıl, 2019'a kıyasla yüzde 69,5 azalarak 17 milyon 226 bin 952 kişi olarak kayıtlara geçti. Yerli film seyirci sayısı yüzde 59 azalışla 13 milyon 255 bin 849 kişiye, yabancı film seyirci sayısı yüzde 83,6 azalarak 3 milyon 971 bin 103 kişiye geriledi. Aynı dönemde gösterilen film sayısı yüzde 62 azalarak 25 bin 960'a düştü. Yerli film sayısı yüzde 62,2 azalışla 10 bin 978'e, gösterilen yabancı film sayısı da yüzde 61,9 gerileyerek 14 bin 982'ye indi. TİYATRO SALON SAYISI AZALDI Tiyatro salon sayısı 2019-2020 sezonunda, 2018-2019 sezonuna kıyasla yüzde 20,1 azalırken, tiyatro salonu koltuk sayısı yüzde 24,5 geriledi. 2019-2020 sezonunda tiyatro salon sayısı 720, tiyatro salonu koltuk sayısı 267 bin 857 olarak hesaplandı. Sezonlar itibarıyla karşılaştırıldığında, 2019-2020 sezonunda, 2018-2019 sezonuna göre tiyatro salonlarında yapılan gösteri sayısı yüzde 40,4 azalarak 20 bin 175 olarak kayıtlara geçti. Tiyatro salonlarında yapılan yerli/telif eser gösteri sayısı geçen sezona kıyasla yüzde 41,9 gerilerken yabancı/çeviri eser gösteri sayısı da yüzde 35 azaldı. Tiyatro salonlarında oynanan eser sayısı bu dönemde yüzde 36,3 azalarak 6 bin 236'ya geriledi. Tiyatro salonlarında oynanan yerli/telif eser sayısı bir önceki sezona göre yüzde 35,7, yabancı/çeviri eser sayısı yüzde 39,8 azaldı. Aynı dönemde tiyatro seyirci sayısı yüzde 43,1 azalarak 4 milyon 492 bin 293 oldu. Tiyatroda yerli/telif eser seyirci sayısı bir önceki sezona göre yüzde 44,1 gerilerken yabancı/çeviri eser seyirci sayısı da yüzde 40,3 azaldı. 2019-2020 sezonunda, 2018-2019 sezonuna göre tiyatro salonlarında oynanan yetişkin eseri sayısı yüzde 34,9, çocuk eseri sayısı yüzde 37,9 düştü. Bu dönemde tiyatro salonlarında yapılan yetişkin eseri gösteri sayısı yüzde 36,9 azalırken çocuk eseri gösteri sayısı yüzde 44,6 gerileyerek 8 bin 446 oldu. Aynı dönemde yetişkin eseri seyirci sayısı yüzde 40,6, çocuk eseri seyirci sayısı yüzde 46,8 azaldı. 6 İLDE OPERA VE BALE GÖSTERİSİ YAPILDI Geçen yıl Opera ve Bale Genel Müdürlüğüne bağlı opera ve bale gösterisi 6 ilde yapıldı. Diğer taraftan, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğüne bağlı 6 orkestra, 13 koro ve 9 topluluk faaliyet gösterdi. Opera ve bale seyirci sayısı 2019-2020 sezonunda, bir önceki sezona göre yüzde 20,5 azalarak 256 bin 63'e geriledi. Orkestra, koro ve topluluklarda seyirci sayısı aynı dönemde yüzde 41,9 gerileyerek 159 bin 969 oldu. Orkestra seyirci sayısı geçen sezona göre yüzde 29,5 azalışla 100 bin 260'a, koro seyirci sayısı yüzde 48,5 gerileyerek 26 bin 96'ya, topluluk seyirci sayısı ise yüzde 59,3 düşerek 33 bin 613'e indi. Opera ve bale salonlarında oynanan eser sayısı da aynı dönemde yüzde 7,8 azalışla 165 olarak kayıtlara geçti. Bu eserlerin 89'unu yerli, 76'sını ise yabancı eserler oluşturdu. Yerli eserler 246, yabancı eserler 255 kez sergilendi. Yabancı eserleri 134 bin 405 kişi, yerli eserleri ise 121 bin 658 kişi izledi.

16 Haziran 2021 Çarşamba