Avrupa'da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF'de işlem gören vadeli kontratlarda, 1 megavatsaat gazın fiyatı 89,9 avroyu gördü. Açıklama öncesinde fiyatlar, megavatsaat başına 82 avro seviyesinde seyrediyordu. Almanya'nın enerji piyasası düzenleyici kurumu (Bundesnetzagentur-BNetzA) Rusya'dan Avrupa'ya uzanan Kuzey Akım 2 Doğal Gaz Boru Hattı'nın ruhsatlandırma sürecini geçici olarak askıya aldığını duyurmuştu. Kurumdan yapılan açıklamada, projenin yürütücü firması Nord Stream 2 AG'nin, hattın işletme ruhsatını almaya yönelik daha fazla ön şartı yerine getirmek amacıyla Almanya yasalarına göre bir şirket kurması gerektiği belirtilerek "Kuzey Akım 2 boru hattının işletilmesine ilişkin bir ruhsat, ancak operatör Alman yasalarına uygun olduğunda dikkate alınacaktır." ifadesine yer verilmişti. Almanya, Kuzey Akım 2'nin ruhsatlandırma sürecine 8 Eylül'de başlamıştı. Sürecin 4 ay sürmesi bekleniyordu. Salgına karşı alınan tedbirlerin gevşetilmesi ve hava koşullarına bağlı olarak artan doğal gaz talebine arzın yetişememesi, Avrupa'da fiyatların rekor seviyelere ulaşmasına yol açmıştı. Ekimde TTF vadeli kontratlarda doğal gaz fiyatı megavatsaat başına 160 avroya kadar çıkmıştı. TFF'de fiyatlar son bir yılda ise yaklaşık yüzde 700 artış gösterdi.

17 Kasım 2021 Çarşamba

Mısır'ın Osmanlı toprakları arasında yer aldığı dönem olan 17 Kasım 1869 yılında açılışı gerçekleşen ve bugün Mısır sınırlarında yer alan Süveyş Kanalı, Kızıldeniz'i, Akdeniz'e bağlıyor. İnsan eliyle inşa edilmiş olan 193 kilometre uzunluğundaki kanal, dünyanın en kalabalık su kanalları arasında ön sıralarda yer alıyor. Süveyş Kanalı ve Kanal İstanbul'a ilişkin açıklama yapan Ortadoğu Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Başkan Yardımcısı Doç. Dr. İsmail Numan Telci, "Süveyş Kanalı, küresel ticaret ve Mısır ekonomisi için birçok yönden önemlidir. Küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12'si, Asya'nın büyüyen pazarlarını Avrupa'ya deniz yoluyla bağlayan bu dar koridordan devam etmektedir." ifadesini kullandı. Telci, küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12'sine ek olarak, sıvılaştırılmış doğal gazın yaklaşık yüzde 8'inin de her gün bu kanaldan geçtiğini söyledi. Süveyş Kanalı'nın kısa bir süre için dahi bir şekilde bloke olmasının, dünya ekonomisi ve ticareti üzerinde ciddi etkilere neden olabildiğine vurgu yapan Telci, sözlerini şu şekilde sürdürdü: "Bu duruma bir örnek bu yılın başlarında yaşandı. 23 Mart 2021'de yaşanan olayda Ever Given adlı gemi Süveyş Kanalı'nda karaya oturdu ve kanaldan geçişleri tamamen engelledi. Bazı şirketlerden alınan verilerde, Ever Given'in her gün kanal üzerinden tahmini 9,6 milyar dolarlık ticareti engellediğini paylaşıldı. Bu rakam indirgendiğinde, saatte 400 milyon dolara ve 3,3 milyon ton kargoya veya dakikada 6,7 ​​milyon dolara eşittir. Alman sigorta şirketi Allianz'ın değerlendirmelerine göre ise tıkanıklık küresel ticarete haftada 6 milyar ila 10 milyar dolar arasında bir maliyete yol açtı. Gerek bu rakamlar gerekse de kanaldan geçen gemi sayısı ve bunun Mısır için mali getirisi, Süveyş Kanalı'nın günümüz küresel ticaretinde ve Mısır'ın ekonomisinde ne kadar önemli olduğuna ortaya koymaktadır." MISIR EKONOMİSİNE YILLIK 5,8 MİLYAR DOLAR GELİR SAĞLIYOR İsmail Numan Telci, kanalın Mısır için her gün ortalama 15 milyon dolar, yıllık ise 5,8 milyar dolar gelir sağlayan önemli bir mali kaynak olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti: "Dolayısıyla, Süveyş Kanalı Otoritesi Başkanı Usame Rabie'nin yaşanan kriz sırasında belirttiği gibi, Ever Given'in karaya vurması sonucunda Mısır her günü için yaklaşık 15 milyon dolarlık bir gelir kaybına maruz kaldı. Bununla birlikte, bazı medya kuruluşları tarafından Süveyş’e alternatif projelerin değerlendirilmesi konusunda haberler yapıldı. Bu bağlamda, bilhassa İsrail'in Eylat kentinden Doğu Akdeniz'e kadar planlanan Ben Gurion Kanalı adlı bir su yolunun inşası dile getirildi." Mısır'ın son 10 yılda Süveyş'i genişletmek ve geliştirmek için çalışmalar gerçekleştirdiğini belirten Telci, "Bu kapsamda gerçekleştirilen son çalışmalar, gemilerin kanal üzerinden seyir ve geçiş sürelerini hızlandırmak amacıyla 2015 yılında 35 kilometre uzunluğunda paralel bir kanalın inşası oldu. Bu çalışmaların toplam maliyeti yaklaşık 509 milyon dolar olarak kaydedildi. Bu çalışmalar göz önünde bulundurulduğunda, Mısır'ın Süveyş'e ne kadar önem verdiği gün yüzüne çıkmaktadır." ifadelerini kullandı. Telci, Süveyş Kanalı'na bazı küresel güçlerin de artan ilgisinin olduğuna vurgu yaparak, "Bu çerçevede Rusya ve Çin gibi ülkeler Süveyş Kanalı güzergahında serbest ticaret bölgeleri kurma girişimleri yapmakta ve yine bu bölgedeki limanlarda etkin olmaya çalışmakta." değerlendirmesinde bulundu. "KANAL İSTANBUL STRATEJİK ANLAMDA ÖNEMLİ BİR KAZANIM OLACAK" Kanal İstanbul'un da planlandığı şekilde yapılması durumunda Türkiye için ciddi bir mali kaynak oluşturmasının yanı sıra stratejik anlamda da önemli bir kazanım olacağını ifade eden Doç. Dr. Telci, "Nitekim planlamalara göre Kanal İstanbul'dan günde yaklaşık 150 geminin geçeceği düşünülmekte ve bu trafiğin Türkiye'ye yıllık getirisinin en az 8 milyar dolar olacağı tahmin edilmekte." dedi. Telci, kanal boyunca inşa edilecek olan ticaret bölgelerinin ekonomiye yapacağı katkılara ilişkin olarak da şunları kaydetti: "Kanal boyunca inşa edilecek olan ticaret bölgeleri de İstanbul'un küresel ticaretin merkezlerinden birisi olma konumunu güçlendirecek. Öte yandan Kanal İstanbul projesinin hayata geçmesiyle İstanbul Boğazı'ndan geçmek durumunda kalan riskli kabul edilen gemiler, yeni kanala yönlendirilecek ve bu anlamda ortaya çıkması muhtemel sorunlar asgariye indirilecek. Bu durumun bir başka olumlu sonucu ise Kanal İstanbul projesinin, İstanbul Boğazı’nın tarihi yapısının korunmasına da katkıda bulunacak olmasıdır.”

17 Kasım 2021 Çarşamba

Avrupa'da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF'de işlem gören vadeli kontratlarda, 1 megavatsaat gazın fiyatı 101,8 avroyu gördü. Almanya'nın Kuzey Akım 2 Doğal Gaz Boru Hattı'nın ruhsatlandırma sürecini askıya aldığına yönelik açıklamasından önce fiyatlar megavatsaat başına 82 avro seviyesinde bulunuyordu. Böylece, kıtada vadeli kontratlarda gaz fiyatları dünden itibaren yaklaşık yüzde 23 artış gösterdi. Fiyatlardaki artışta doğal gaz talebinin arttığı kış döneminde Rusya'nın Avrupa'ya yönelik gaz arzını artırma ihtimalinin düşük olması da etkili oldu. Daha önce salgına karşı alınan tedbirlerin gevşetilmesi ve hava koşullarına bağlı olarak artan doğal gaz talebine arzın yetişememesi, Avrupa'da fiyatların rekor seviyelere ulaşmasına yol açmıştı. Ekimde TTF vadeli kontratlarda doğal gaz fiyatı megavatsaat başına 160 avroya kadar çıkmıştı.

17 Kasım 2021 Çarşamba

Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), AB ve Avro Bölgesi'nin eylül ayı uluslararası ticaret verilerini yayımladı. Buna göre, AB'nin ihracatı, eylülde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,4 artarak 186,9 milyar avroya, ithalatı da yüzde 26,5 yükselerek 186,4 milyar avroya çıktı. Böylece AB, eylül ayında 500 milyon avroluk dış ticaret fazlası verdi. Avro Bölgesi'nde ise ihracat, eylülde 2020'nin aynı dönemine kıyasla yüzde 10 yükselişle 209,3 milyar avro, ithalat da yüzde 21,6 artışla 202 milyar avro oldu. Avro Bölgesi'nin ticaret fazlası, eylülde 7,3 milyar avro olarak kayıtlara geçti. Söz konusu dönemde AB ülkelerinden en fazla ithalat yapan ülkeler 34,1 milyar avro ile ABD, 25,2 milyar avro ile Birleşik Krallık, 18,3 milyar avro ile Çin, 13,1 milyar avro ile İsviçre, 7,8 milyar avro ile Rusya ve 6,5 milyar avro ile Türkiye oldu. AB ülkelerine en fazla ihracat gerçekleştiren ülkeler ise 44,4 milyar avro ile Çin, 20,5 milyar avro ile ABD, 13,4 milyar avro ile Rusya, 12,5 milyar avro ile Birleşik Krallık, 10,2 milyar avro ile İsviçre, 6,8 milyar avro ile Norveç ve 6,6 milyar avro ile Türkiye olarak belirlendi.

16 Kasım 2021 Salı

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, Avrupa Parlamentosu (AP) Ekonomik ve Mali İşler Komitesi'nin "Parasal Diyalog" oturumuna video konferans yöntemiyle katıldı. Avro Bölgesi'nde ekonomisinin üçüncü çeyrekte yüzde 2,2 büyüdüğünü anımsatan Lagarde, Gayrisafi Yurt içi Hasıla'nın (GSYH) yıl sonuna kadar yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını öncesi seviyelere ulaşmasını beklediklerini ifade etti. Lagarde, "Arz darboğazları ve enerji fiyatlarındaki artış nedeniyle büyüme hızı yavaşlıyor." diye konuştu. Tüketici harcamalarının güçlü olmasına rağmen malzeme, ekipman ve iş gücü kıtlığının imalat üretimine yük olduğunu ve yakın vadeli ekonomik görünümü zayıflattığını belirten Lagarde, "Tedarik kısıtlamaları muhtemelen birkaç ay devam edecek ve 2022'de kademeli olarak hafifleyecek." değerlendirmesinde bulundu. Lagarde, büyüme görünümüne yönelik aşağı yönlü tek risk kaynağının arz darboğazları olmadığını vurgulayarak, "Enerji fiyatlarının daha da artması satın alma gücünü düşürerek ve tüketimdeki toparlanmayı duraklatarak büyümeyi azaltabilir." dedi. Enflasyonun, ekim ayında beklentilerinden daha fazla artarak yüzde 4,1 seviyesinde gerçekleştiğini anımsatan Lagarde, enflasyondaki yükselişin enerji fiyatlarındaki artış, ekonominin yeniden açılmasına bağlı olarak talepteki toparlanma ve Almanya'da geçen yıl uygulamaya alınan geçici KDV kesintilerine son verilmesinden kaynaklandığını anlattı. Lagarde, "Mevcut vadeli işlem fiyatları 2022'nin ilk yarısında enerji fiyatlarında gözle görülür bir gevşemeye işaret ediyor. Ekonomik toparlanma devam ettikçe ve arz darboğazları gevşedikçe mal ve hizmetler üzerindeki fiyat baskısının normale dönmesini bekleyebiliriz.” dedi. Enflasyonun gelecek yıl hafiflemesini öngördüklerini ancak enflasyondaki düşün daha önceki beklentilerinden daha uzun süreceğini anlatan Lagarde, "Enerji fiyatlarındaki artış veya arz kısıtlamaları devam ederse enflasyon mevcut beklentimizden daha uzun süre yüksek kalabilir. Bu durum daha yüksek ücretleri ve ardından daha yüksek fiyatları besleyebilir." ifadesini kullandı. Avro Bölgesi'nde, ekim ayında yıllık enflasyon yüzde 4,1'lik oranla son 13 yılın en yüksek seviyesinde ulaştı. Avrupa'da doğal gaz ve elektrik gibi enerji ürünleri başta olmak üzere genel fiyat artışı dikkat çekiyor.

15 Kasım 2021 Pazartesi