Rapor, yenilenebilir enerjiye yönlendirilen yatırım hacminin artmaya devam etmesine rağmen yıllık büyüme oranının 2024’te yüzde 7,3’e gerilediğini ortaya koyuyor. Bu oran, bir önceki yıldaki yüzde 32’lik artışın oldukça altında kaldı.
YATIRIMLARIN BÜYÜK KISMI ELEKTRİK SEKTÖRÜNDE
Yenilenebilir enerji yatırımlarının yüzde 96’sı elektrik sektöründe yoğunlaştı. Güneş enerjisi yatırımları 554 milyar dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve önceki yıla göre yüzde 49 artış kaydetti.
Yenilenebilir enerji, şebekeler ve batarya depolamaya yapılan yatırımlar, 2024’te fosil yakıt yatırımlarını geride bıraktı. Buna karşın, fosil yakıtlara yönelik küresel harcamalarda yeniden artış eğilimi görüldüğü belirtildi.
BATARYA FABRİKASI YATIRIMLARI ARTTI, GÜNEŞ PANELİ ÜRETİMİ GERİLEDİ
Güneş, rüzgar, batarya ve hidrojen üreten fabrikalara yönelik küresel yatırım 2024’te yüzde 21 düşerek 102 milyar dolara geriledi. Bu düşüşün en büyük nedeni güneş paneli üretimindeki yatırım azalması oldu. Buna karşılık, batarya fabrikası yatırımları neredeyse iki katına çıkarak 74 milyar dolara yükseldi. Bu artış, elektrikli araçlardan şebeke depolamasına kadar genişleyen küresel enerji depolama talebini yansıtıyor.
YATIRIMLARIN YÜZDE 90’I GELİŞMİŞ EKONOMİLERDE YOĞUNLAŞTI
Rapora göre gelişmiş ülkeler ve Çin, enerji dönüşüm yatırımlarının yüzde 90’ını gerçekleştirirken, gelişmekte olan ülkeler yüksek sermaye maliyetleri ve finansal kırılganlıklar nedeniyle geride kaldı. 2023’te yapılan toplam yatırımın yaklaşık yarısı borç kanalıyla finanse edilirken, hibelerin payı yüzde 1’in altında kaldı.
LA CAMERA: “YATIRIMLAR ARTSA DA HIZ YETERLİ DEĞİL”
IRENA Genel Direktörü Francesco La Camera, raporla ilgili değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı:
“Enerji dönüşümüne yapılan yatırımlar artmaya devam ediyor ancak 2030’a kadar yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma hedefine ulaşmak için gereken hızda değil. Yenilenebilir enerjiye fon akışı yükseliyor ancak hâlâ en gelişmiş ekonomilerde yoğunlaşıyor. Geçişin küresel ve kapsayıcı hâle gelmesi için gelişmekte olan ekonomilere finansmanı ölçeklendirmek hayati önem taşıyor.”
La Camera, kamu fonlarının özel yatırımı harekete geçirecek şekilde daha akıllıca kullanılmasının önemine işaret ederek şunları söyledi:
“Kar odaklı sermayeye aşırı bağımlılık, gelişmekte olan ülkelerin geride kalmasına neden oluyor. Özel finansmanın akmadığı yerlerde kamu sektörü, çok taraflı ve ikili işbirliğiyle güçlendirilmiş iklim finansmanının desteğiyle liderlik etmeli.”
Rapor, mevcut yatırım seviyelerinin küresel dönüşüm hedefleri için kritik önemde olduğunu ancak gelişmekte olan ülkeler için daha kapsayıcı bir finansman modeline ihtiyaç duyulduğunu ortaya koyuyor.
