Enerji dönüşümünü gerçekleştirebilmek için tüm öğeler bütüncül ele alınmalı

Türkiye’nin net sıfır hedefi doğrultusunda enerji dönüşümünü gerçekleştirebilmesi için teknolojik atılımlar, politika ve düzenlemeler gibi öğelerin bütüncül olarak ele alınmasına ihtiyaç duyuluyor.

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi, 13. Türkiye Enerji Zirvesi’nde “Net Sıfır 2053: Enerji Sektörü için Politikalar” raporunu açıkladı.

Türkiye’nin net sıfır hedefi doğrultusunda enerji dönüşümünü gerçekleştirebilmesi için kısa, orta ve uzun vadede uygulanabilecek politikaların açıklandığı raporda, iklim değişikliği ile mücadele kapsamında ekonominin tüm sektörlerinde enerji dönüşümünün gerçekleşmesi için değer zincirinin tüm aşamalarında köklü değişiklikler gerektiği kaydedildi.

Raporda, değişken üretim yapabilen rüzgar ve güneş enerjisi santrallerinin elektrik sistemine entegrasyonunu hızlandırmak ve artırmak için elektrik piyasalarında, kapasite mekanizmalarında temiz ve esnek kaynakların önceliklendirilmesi, gün içi piyasalarında kapı kapanış sürelerinin gerçek zamana yaklaştırılması, asgari ve azami fiyat limitlerinin sistem maliyetlerini yansıtacak şekilde belirlenmesi, negatif fiyatların oluşmasına imkan tanınması ve azami fiyatın kayıp yük değerine göre belirlenmesi gibi iyileştirmeler yapılması gerektiği vurgulandı.

Enerji tüketiminin en yüksek olduğu sanayi sektöründe emisyonların düşürülmesi ve enerji yoğunluğunun azaltılması için yüksek katma değerli ve karbon yoğunluğu düşük ürün ve sektörlere geçilmesi önerilen raporda, sanayide enerji ve kaynak verimliliği ve elektrifikasyonun azami seviyelerde uygulanmasının, bu sektör kapsamında salınan sera gazlarının azaltılmasındaki önemine dikkat çekildi.

Raporda, karbonsuzlaşması zor sektörlerde ise belirtilen stratejilerin yanında yeşil hidrojen kullanımıyla net sıfır hedefine ulaşılabileceği ifade edildi.

Ulaştırma sektöründe emisyon azaltımı için kara yolu taşımacılığının ağırlığının azaltılarak düşük karbonlu alternatifler olan demir yolu ve deniz yolu taşımacılığı paylarının artırılması gerektiğine işaret edilen çalışmada, düşük karbonlu taşıma modlarının teşviki ile kara yolu taşımacılığının optimizasyonuna yönelik önlem ve yaptırımların değerlendirilmesi önerildi.

Türkiye’de tüm ekonominin karbonsuzlaşmasının etkin ve daha az maliyetli gerçekleşebilmesi için uygulanabilecek politikaların bütüncül olarak değerlendirilmesi gerektiği ifade edilen raporda, belirlenen politikaların sektörlere etkileri de analiz edilerek doğru bir bileşimin oluşturulmasının kritik olduğu vurgulandı.

“ENERJİ DÖNÜŞÜMÜ İÇİN KOORDİNASYON KURULU GEREKLİ”

SHURA'nın raporunda, enerji dönüşümünü gerçekleştirecek politikaların belirlenmesi ve uygulanması için karar verme gücüne sahip, iklim değişikliği konularına bütüncül bir yaklaşım getirerek kapsamlı bir koordinasyon sağlayacak, mevcut ve gelecek fonların doğru yönetimi ve dağıtımı için etkili uygulamalar, tüm sektör paydaşlarını kapsayıcı, kurumlar üstü bir "koordinasyon kurulu" yapısının oluşturulması da öneriler arasında yer aldı.

Ekonominin karbonsuzlaşması için üç temel strateji olarak yenilenebilir enerji, enerji verimliliği ve elektrifikasyona dikkat çekilen raporda, bu kapsamda net sıfır hedefine ulaşılabilmesi için politika önerileri sunuldu.

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi Direktörü Alkım Bağ Güllü, rapora ilişkin değerlendirmesinde, enerji dönüşümünün başarıya ulaşabilmesi için ulusal hedefler doğrultusunda dönüşümün yönünü, hızını planlamaya yönelik enerji politikalarının önemli olduğunu ifade etti.

Güllü, "Bu dönüşüm, enerji üretiminin yanı sıra enerji tüketiminin de karbonsuzlaştırılmasını ve fosil yakıt ağırlıklı, merkezi bir enerji sisteminden yenilenebilir enerji ağırlıklı, dağıtık, üreten tüketicilerin olduğu, dijital bir enerji sistemine geçişi içeriyor. İlgili Bakanlıklarımız, Türkiye'nin net sıfır hedefi doğrultusunda hem ara hedefleri hem de temel stratejileri açıklamaya başladılar. Enerji dönüşümü kapsamındaki hedeflerimize ulaşabilmek için bir yandan enerji sektörü bir yandan da sanayi, binalar, ulaştırma, tarım gibi enerji yoğun son kullanıcı sektörler için gerekli politikaları belirleyerek hızlı ve etkin bir şekilde hayata geçirmemiz gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.

Bu kapsamda jeopolitik ve ekonomik koşulların zorluğuna da dikkati çeken Güllü, şunları kaydetti: "Dönüşümü başarmak için bütüncül bir bakış açısıyla hazırlanmış kapsamlı politikalar son derece önemli. Bu çalışmamızda hem uluslararası uygulamaları inceleyerek hem de kapsamlı paydaş toplantıları ile Türkiye'nin kendi koşullarını ve önceliklerini dikkate alarak enerji dönüşümü için kısa, orta ve uzun vadede hangi politikaların gerekli ve önemli olduğunu ortaya koymaya çalıştık."

28 Kasım 2023 Salı