Plastik, neredeyse her sektörde hammadde olarak kullanılıyor. Plastik ve plastikten elde edilen ürünlerin sürdürülebilirliği, yeşil dönüşüme uyumu için çalışmalar aralıksız devam ediyor. Bu kapsamda plastik ambalajların geleceği, 9. PAGEV Uluslararası Plastik Ambalaj Kongresi’nde konuşuldu. İTO-PAGEV işbirliğiyle gerçekleştirilen kongrenin bu yılki konusu, ‘Ambalajda Geleceği Kodlamak: 2026’ya Doğru Küresel Kurallar, Rekabet ve Sürdürülebilirlik Vizyonu’ oldu.
7 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT
Açılış konuşmasını yapan İTO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mehmet Develioğlu, plastik ambalaj sektörünün stratejik bir sektör olduğunu belirterek, “Gıda güvenliğinden lojistik süreçlere, ihracattan makrolaşmaya kadar plastik ambalaj hayatımızın her alanında kritik bir rol oynuyor. Plastik ambalaj sektörü 10 milyon tonu aşan üretimi, 7 milyar doları geçen ihracatı ve artan rekabet gücüyle ekonomiye önemli katkı sağlıyor” dedi.
ÇEVRECİ, AKILLI, SÜRDÜRÜLEBİLİR
Yeşil dönüşümün bir zorluk değil, fırsat olarak görülmesi gerektiğini ifade eden Develioğlu, şöyle konuştu: “Özellikle AB’nin 2026’da yürürlüğe girecek ‘Ambalaj ve Ambalaj Atığı Tüzüğü’ sektörü doğrudan etkileyecek. Bu nedenle oyunun yeni kurallarının iyi anlaşılması ve uyum sağlanması gerekiyor. Üretimin tanımı değişti; üretim sadece üretmekten ibaret değil artık. Firmaların geri dönüştürülebilir, doğaya saygılı, akıllı ve sürdürülebilir üretim modellerini uygulaması zorunlu hale geldi.”
SEKTÖRE YOL HARİTASI
PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu da konuşmasında dünyanın çok hızlı değiştiği bir dönemden geçildiğini belirtti. Eroğlu, şöyle devam etti: “Ekonominin ekseni inanılmaz bir hızla ivmelenerek doğuya kayıyor. Batı da buna karşı oyunun kurallarını değiştirmek, koruma önlemleri almak gibi çeşitli yöntemlerle kendini pozisyonluyor. Türkiye, tüm bunların ortasında kendine bir yol bulmaya çalışıyor. Biz de ambalaj sektörü mensupları olarak bu dönüşümde hem sektörümüze hem de firmalarımıza yeni bir yol çizmeye çalışıyoruz.”
MEVZUAT DEĞİŞİKLİĞİ ŞART
Eroğlu, Türkiye’de gıdayla temas eden plastik ambalaj üretiminde kullanılan geri dönüştürülmüş hammaddelerin, Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) onayının zorunlu olduğunu ve bunun sektörün ihracat faaliyetlerini olumsuz etkilediğini belirterek, şunları söyledi: “AB tarafından getirilen yeni düzenlemeler doğrultusunda, geri dönüştürülmüş plastiklerin Avrupa pazarına girebilmesi için EFSA’dan onay alması şart koşuluyor. Ancak Türkiye’de gerekli mevzuat düzenlemelerinin yapılmaması, bu ürünlerin ihracatını engelliyor ve sektör büyük bir darboğaza giriyor. Türkiye’de üretilen gıdaya uygun geri dönüştürülmüş rPET ürünleri, gerekli mevzuatın oluşturulması halinde 500 milyon Euro’yu bulan ihracat potansiyeline sahip.”
2026 VİZYONU NE GETİRİYOR?
Avrupa Birliği’nin 2026 yılında Ambalaj ve Ambalaj Atığı Tüzüğü’nü (PPWR) devreye alacağını belirten Certiloop Genel Müdürü Yağmur Eroğlu, bu tüzükle devreye girecek kuralların, geri dönüştürülebilirlik, izlenebilirlik, geri dönüştürülmüş içerik oranları ve etiketleme gibi konularda sektörleri önemli değişimlere zorlayacağını belirtti.
Eroğlu, geri dönüşümde zorunlu hale gelecek sertifikasyonun şartlarını sıraladı:
* Geri dönüştürülmüş içeriğe sahip olmayan ambalajlara vergi uygulanacak.
* Geri dönüştürülebilirliği düşük (sınıf D ve altı) olan ürünler kademeli olarak piyasadan kaldırılacak.
* 2030 yılına kadar belirli ambalaj türlerinde yüzde 30-35 oranında geri dönüştürülmüş içerik zorunlu hale gelecek.
* İzlenebilirlik ve üçüncü taraf belgelendirme, sertifikalı sistemler üzerinden yapılmak zorunda olacak.
REKABET SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE MEVZUATA UYUMLA MÜMKÜN
Ticaret Bakanlığı Muafiyetler ve E-Ticaret Gümrük İşlemleri Daire Başkanı Deniz Okan Savaş, küresel regülasyonların ve e-ticaretin etkisiyle plastik ambalaj sektöründe rekabetin artık sadece maliyetle değil, sürdürülebilirlik ve mevzuata uyumla belirlendiğine dikkat çekti. Savaş, AB ve ABD’nin getirdiği yeni kuralların, geri dönüştürülebilirlik, dijital etiketleme ve zorunlu içerik standartlarını dayatırken, Türkiye’nin bu dönüşüme hızla uyum sağlayarak rekabet gücünü koruması gerektiğini vurguladı.
