ABD Donanması, ultra uzun menzilli ve görev esnekliği yüksek insansız su altı operasyonlarını destekleyecek yeni nesil bir sistem için çalışmalarını hızlandırdı. Donanmanın araştırma kolu olan Deniz Araştırmaları Ofisi (ONR), “Ocean Explorer” (OEX) adı verilen Büyük İnsansız Sualtı Aracı (LUUV) projesi için endüstriden teklif toplama sürecini başlattı.
MODÜLER GÖREV ESNEKLİĞİ
ONR'nin yayınladığı bilgilere göre, OEX platformu modüler yük taşıma kapasitesi, kalıcı görev varlığı ve yüksek otonomi kabiliyetiyle öne çıkacak. Program, ilk aşamada teknik fizibilite çalışmaları, maliyet tahminleri ve ayrıntılı tasarım önerileriyle hızlı prototipleme sürecini kapsayacak. Araç, özellikle farklı görev profillerine uygun yük modülleriyle çalışabilecek şekilde yapılandırılacak.
DAĞITILMIŞ DENİZ HAREKATI VİZYONU
OEX girişimi, dağıtılmış deniz operasyonları yaklaşımının bir parçası olarak, insansız denizaltı filosunun deniz gücüne nasıl entegre edileceğine dair lojistik, sürdürülebilirlik ve destek altyapısının da değerlendirilmesini öngörüyor. Tekliflerin, OEX sisteminin özellikle uzak görev alanlarında kullanılabilirliğini ve operasyonel etkinliğini göstermesi bekleniyor.
SON TESLİM TARİHİ
Program kapsamında beyaz bültenlerin Temmuz 2025’e kadar, detaylı tekliflerin ise Ekim 2025’e kadar teslim edilmesi gerekiyor.
PARALEL UUV PROGRAMLARI
Ocean Explorer, ABD’nin halihazırda yürüttüğü bir dizi su altı otonomi programına dahil olacak. Bu programlar arasında LDUUV (Large Displacement Unmanned Underwater Vehicle), Boeing’in liderliğindeki XLUUV (Extra-Large UUV) ve DARPA’nın dikkat çeken Manta Ray girişimi yer alıyor.
UZUN MENZİL, YÜKSEK DAYANIKLILIK
LDUUV sistemleri uzun süreli keşif, gözetleme ve yük taşıma gibi görevleri yerine getirecek şekilde tasarlanırken, Boeing’in Orca sınıfı XLUUV modeli, mayın savaşı ve istihbarat toplama (ISR) gibi görevlerde kullanılacak. Bu araçlar, geleneksel gemi destekli operasyonlara duyulan ihtiyacı azaltarak, ileri alanlara esnek bir konuşlanma sunuyor.
DARPA DESTEKLİ MANTA RAY
DARPA’nın Manta Ray programı ise modüler kurulum ve yüzey desteği olmadan uzun süreli görevleri mümkün kılan sistemlerin geliştirilmesine odaklanıyor. Northrop Grumman’ın prototipi 2024’te Güney Kaliforniya kıyılarında test edildi. PacMar Technologies’in alternatifi de bu yıl içinde enerji toplama teknolojileriyle testlere devam ediyor.
STRATEJİK DÖNÜŞÜM
Tüm bu gelişmeler, ABD’nin deniz altı savaş stratejisinde insanlı sistemlerden bağımsız, uzun süreli görev yapabilen insansız platformlara yöneldiğini gösteriyor. Ocean Explorer programı da bu dönüşümün merkezinde yer alarak, su altındaki güç dengesinde yeni bir dönemi başlatmayı hedefliyor.
