57 trilyon dolarlık altyapıya temel atalım

Milli gelir içinde yüzde 15 paya sahip inşaat ve gayrimenkul sektörü, 200’den fazla alt sektörün ürettiği mal ve hizmete talep oluşturan bir dinamo konumunda. Dünyada ise 7.2 trilyon dolarlık hasıla oluşturan sektörün, önümüzdeki 10 yılda yüzde 67'lik artışla 12 trilyon dolarlık hasılaya ulaşması bekleniyor. Hasıla artışında yıllık yüzde 5.2'lik artış ile küresel rakamları geride bırakan sektör beklentileri, şirketler kadar devletleri de yakından ilgilendiriyor. İstanbul Ticaret Odası (İTO) da, ekonomi için büyük öneme sahip inşaat ve gayrimenkul sektöründe 2023 vizyonuna yönelik yol haritasını hazırladı.

503 ÇÖZÜM TEKLİFİ

İTO'nun ilgili Meslek Komiteleri ile yapılan onlarca ortak akıl toplantısı, yüzlerce iş insanının görüşleri, kamu, STK, meslek odalarına yapılan ziyaretlerde elde edilen verilerle öncelikli gelişim alanları belirlendi ve yol haritası oluşturuldu. 250 katılımcıyla yapılan sektör çalıştayında 649 sorun tanımı yapıldı ve 503 çözüm teklifi ortaya konuldu. Böylece 28 proje ve bu projelerle ilgili sorumlu kuruluşlar belirlendi.

BEŞ TEMEL ALAN

İki yılı aşan yoğun bir çalışma sonunda çizilen yol haritası “İTO İnşaat ve Gayrimenkul Sektörü 2023 Vizyonu Stratejik Eylem Planı” ismiyle rapor haline getirildi. Plan, İstanbul Ticaret Odası’nda düzenlenen bir basın toplantısıyla tanıtıldı. Stratejik Eylem Planı hakkında bilgi veren İTO Başkanı İbrahim Çağlar, “2023'e kadar Gayrimenkul Geliştirme, Proje Tasarım, Yazılım ve Danışmanlık, İnşaat Taahhüt İnşaat Malzemesi Üretimi ile Proje Yönetimi olmak üzere beş temel alanda en az ikişer Türk firmasının global markamız olması için harekete geçtik” dedi.

57 TRİLYON DOLARLIK FIRSAT

Dünyada 2030 yılına kadar 57 trilyon dolarlık altyapı yatırımı yapılmasının beklendiğini kaydeden Başkan Çağlar, “Avrupa’da dahi 2020'ye kadar 2.2 trilyon dolarlık altyapı yatırımı öngörülüyor. Yani inşaat şirketlerimizin önünde yeni başarı hikayeleri yazmaları için çok uygun bir çalışma alanı bulunuyor” dedi. Çağlar, inşaat sektörünün sürdürülebilir kalkınma için çok önemli olduğunu belirterek; çevreci binalar, doğayla uyumlu yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapılmasının Türk firmaları için hayati konular olduğunu vurguladı.

YURT DIŞINDA İŞBİRLİĞİ

Devletin yurt dışında iş yapan firmaların arkasında garantör olarak durması gerektiğini söyleyen İbrahim Çağlar, “Devlet müteahhitlerimize teminat ve maddi konular açısından daha fazla destek vermeli. Yerli malzeme üreten tedarikçilerin işbirliğini artırmak zorundayız. Yurt dışı projelerde sektör işbirliği için ilgili bakanlık bünyesinde kümelenme çalışması yapılmalı. “Yurt dışında işbirliği yapan firmalara vergi ve SGK muafiyetlerinin yanı sıra hibe de verilebilir” dedi.

TEKNİK MÜŞAVİRLİK

Hedef pazarlarda proje finansmanı için fon oluşturulmasının önemini vurgulayan İTO Başkanı Çağlar, “Uluslararası teknik müşavirlik yapabilecek firmalara standartlar getirilmeli. Bu firmalara teşviklerin geliştirilmesi, müteahhitlerimizin yurt dışında yeni başarı hikayeleri yazmalarını sağlayacaktır” dedi.

İstanbul Ticaret Odası Başkanı İbrahim Çağlar ayrıca, TOKİ'nin özel sektör müteahhitlerini de yanına alarak sosyal konut ihtiyacı olan ülkelerde projeler geliştirebileceğini belirtti. Çağlar, bu çerçevede kamu-özel sektör işbirliğinin altyapı ve mevzuatının hazırlanması gerektiğini söyledi.

SEKTÖRE ÖZEL PLATFORM

Stratejik Eylem Planı’nda Türkiye İnşaat ve Gayrimenkul Platformu’nun kurulması önerisi de yer alıyor. İTO Başkanı İbrahim Çağlar, “Kurulması tavsiye edilen İnşaat ve Gayrimenkul Platformu’nun koordinasyonu sayesinde, kurumlar birbirleriyle güçlü iletişim kurarak daha verimli çalışmalar yürütebilecekler. Platform, markalaşma yolunda atılacak adımların da en büyük destekçisi olacak” dedi.

RAPORDA ÖNE ÇIKAN ÖNERİLER

İTO İnşaat ve Gayrimenkul Sektörü 2023 Vizyonu Stratejik Eylem Planı’nda öne çıkan stratejik öneriler şunlar:

• Lisanslı emlak danışmanlığı kanunu çıkarılmalı. Gayrimenkul pazarlama sistemi ve aracıların yasal zeminde çalışmaları sağlanmalı.
• Teknik müşavirlik ve yapı denetim sigorta sistemi kurgulanmalı.
• Firmalara yurt dışında finans sağlanması maksadıyla devlet destekli ihtisas bankası kurulmalı.
• İnşaat tamamlama sigortasında reasürör bulunmuyor. Bu konuda devlet desteği sağlanmalı.
• Sigorta poliçeleri ile kullanılan konut teminatlı krediler için ikincil piyasalar üzerinden sektöre yeni kaynak oluşturulmalı.
• Haksız rekabeti denetleyecek ve firma şikayetlerini karara bağlayacak etik kurul ve üst kurul oluşturulmalı.
• Şirketler tarafından Ar-Ge ve inovasyon bütçesi ayrılmalı. Vergiden muafiyet sağlanmalı.
• Firmaların kurumsal gelişimleri için yapacakları yatırımlarda ‘Turquality’ benzeri finansman destek programları olmalı.
• Sektörün kendi gücü doğrultusunda rekabetten uzak daha rahat markalaşabileceği hedef pazarlar (Asya, Afrika gibi) ve ülkeler tespit edilmeli, özellikle buralara yoğunlaşılmalı.
• İnşaat ve gayrimenkul sektöründe kullanılan veriler, katmanlar halinde (kadastro, imar, altyapı, elektrik, su, kanalizasyon gibi) üç boyutlu olarak saklanmalı. Sistem gayrimenkul kimlik numarası ile çalışmalı ve internetten erişime açılmalı.
• Güncellenen reel değerler baz alınarak alım-satım harç oranları daha düşük seviyelere indirilmeli.

YURT İÇİNDEKİ FIRSATLAR

• Türk enerji sektörünün 2023 yılına kadar toplam yatırım ihtiyacının 122 milyar doları aşması bekleniyor.
• 2023 yılına kadar yap-işlet-devret modeli ile 5 bin 550 km uzunluğunda 15 adet karayolu projesinin yapımı öngörülüyor.
• Demiryolu hatlarının uzunluğu 2023’e kadar ikiye katlanacak. Yeni yollar ve modernizasyon çalışmaları inşaat sektörü için önem arz ediyor.
• Devlet Su İşleri’nin (DSİ) 2015 yılı yatırım programında tarım sektörüne yönelik 176 proje yer aldı. Tamamlanma süresi 11.3 yıl olan projelerin toplam yatırım tutarı 82.7 milyar lira.