Online satış yapan işletmelere yeni yükümlülükler

Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 30 Ekim 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği ile online platformlarda satış yapan iktisadi işletmeciler için önemli düzenlemeler getirildi.

Yeni yönetmelik, 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu’nun 24. maddesine dayanılarak hazırlandı; tüketici haklarını ve ürün güvenliğini korumayı amaçlayarak dijital satış platformlarında güvenilir bir piyasa yapısı oluşturmayı hedefliyor. Bu kapsamda imalatçılar, ithalatçılar, aracı hizmet sağlayıcılar ve diğer iktisadi işletmeciler için çeşitli sorumluluklar ve yükümlülükler belirlendi.

BİLGİ ŞEFFAFLIĞI ZORUNLULUĞU

İktisadi işletmeciler, uzaktan iletişim araçları ile piyasaya arz ettiği veya piyasada bulundurduğu ürünlerin satış ilanlarında tüketiciye aşağıdaki bilgileri kolayca görülebilecek ve açıkça okunabilecek şekilde sunmakla yükümlü. Bu kapsamda;

Üretici veya ithalatçı bilgileri: İlgili ürünün Türkiye’de yerleşik üreticisi veya imalatçı Türkiye’de yerleşik değilse ithalatçısının adı, ticari unvanı ve iletişim bilgileri sunulmalı.

Güvenlik ve uygunluk bilgileri: Teknik düzenlemelerde ürüne, ürün ambalajında veya ürüne eşlik eden belgelere iliştirilmesi gerektiği belirtilen gerekli Türkçe uyarı ve güvenlik bilgileri ile uygunluk işaretlerine satış ilanında yer verilmeli.

Ürün tanımlayıcı bilgiler: Ürünün fotoğrafı, türü ve teknik özellikleri gibi tüm tanımlayıcı bilgiler satış ilanında bulunmalı. Bu sayede tüketiciler, satın almadan önce ürünle ilgili tüm bilgilere erişebilecek.

Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, ürünlerin satış ilanlarında gerekli Türkçe uyarı ve güvenlik bilgileri ile işaretlerine yer verilmesinin zorunlu hale gelmesiyle vatandaşların internetten alışveriş yaparken fiziki bir mağazada olduğu gibi ürünü inceleyerek, gerekli işaretleri taşıdığını görebilecekleri belirtildi.

UYGUNSUZ ÜRÜNLERDE HIZLI MÜDAHALE

Yetkili kuruluşlar tarafından uygunsuz veya tehlikeli olduğu tespit edilen ürünlerin satış ilanları, aracı hizmet sağlayıcı tarafından en geç 24 saat içinde kaldırılmak zorunda. Bu süre içinde ilan kaldırılmazsa, ilgili ilana erişim engellenecek. Satışı yapılan internet sitesinin bir aracı hizmet sağlayıcı (e-ticaret platformu) yerine iktisadi işletmecinin kendi internet sitesi olması durumunda da aynı yaptırımlar uygulanacak.

Eğer bir ürün geri çağrılmışsa, aracı platformlar bu ürünleri satın alan tüketicilere durumu e-posta yoluyla bildirmek ve çevrimiçi arayüzlerinde duyuru yapmak zorunda. Bu sayede tüketicilerin güvensiz ürünlerden haberdar edilmesi sağlanacak.

ÜRÜN GÜVENLİĞİ TEMAS NOKTASI

Yönetmelik kapsamında, aracı hizmet sağlayıcılar, ‘ürün güvenliği temas noktası’ oluşturmak zorunda. Tüketiciler, bu temas noktası aracılığıyla ürün güvenliği ile ilgili sorularını iletebilecek ve sorunları hızla çözebilecek. Aracı hizmet sağlayıcıları, nihai kullanıcıların ürün güvenliği temas noktasına çevrimiçi arayüzü üzerinden kolayca erişebilmesini sağlayacak. Ayrıca bu temas noktası, yetkili kuruluşlardan gelen bilgi ve talepleri karşılamak için de kullanılacak. Bu düzenlemeyle tüketici güvenliği artırılırken, aracı platformların sorumlulukları netleştirildi.

İKTİSADİ İŞLETMECİLERİN GENEL YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Yönetmelikle belirli ürün gruplarının uzaktan iletişim araçlarıyla Türkiye’de piyasaya arz edilmesi için Türkiye’de yerleşik bir iktisadi işletmeci bulundurulması zorunluluğu getirildi. Türkiye’de yerleşik bir imalatçı, ithalatçı veya yetkili temsilcinin bulunmadığı durumlarda bu ürünlerin satışı gerçekleştirilemeyecek. Bu ürün grupları, Bakanlığın internet sitesinde yayımlanıyor.

SONUÇ

Bu yönetmelik, 1 Nisan 2025 tarihinde yürürlüğe girecek. Bu tarihten itibaren, e-ticaret platformlarında faaliyet gösteren iktisadi işletmeciler ve aracı hizmet sağlayıcılar, yönetmelikte belirtilen güvenlik yükümlülüklerine uymak zorunda olacak. 

11 Kasım 2024 Pazartesi