2015 yılında 2.3308 TL seviyesinden başlayan ve 2.2727 TL seviyesine kadar düşen dolar, daha sonra gelen alımlarla 3.0755 TL seviyesine kadar yükseldi. 2016’ya da bir önceki kapanış seviyesine yakın olan 2.9140 TL seviyesinden başladıktan sonra yıl içerisinde 2.7895 seviyesine gevşedi, sonradan gelen alımlarla da 3.5991 TL seviyesini görüp yılı 3.5276 TL seviyesinden kapattı. 2017’ye 3.5308 TL seviyesinden başladıktan sonra 3.6483 TL seviyesine kadar yükselerek rekorlar kırmaya devam etti. 2013’te 1.74 seviyelerine kadar gevşemiş bir para neden bu kadar değer kazandı? Olay gerçekten global mi? Dolardaki bu çıkış sürer mi? Diğer ülke para birimleriyle karşılaştırarak anlamaya çalışalım.

Güney Afrika parası genelde TL ile aynı grupta sayılıyor. Yani fonlar tarafından aynı kategoride değerlendiriliyor.

Bu para dolara karşı 2015’te 11’lerden 16 seviyelerine kadar yükselmiş. 2016’da ise 17.91’e yükselmiş, akabinde düşerek 13 seviyelerine geri gelmiş. 2017’de de aynı seviyelerde durmaya devam etmiş. Bu parayla karşılaştırdığımızda dolar/TL 2.50 seviyelerinde olmalıydı.

Gelelim Rus Rublesi’ne...

Orada da Güney Afrika parasına benzer hareketi görüyoruz. 2016’da en yüksek 85.96 seviyelerine geldikten sonra gelen satışlarla 60 seviyelerine kadar düşmüş, 2017’de de düşüşünü sürdürerek 59 seviyelerine gevşemiş.

2015 ortalama fiyatının biraz altında bir değere gelmiş durumda. Yani aynı durumu TL yapsaydı, dolar 2.50 TL civarı olmalıydı.

Aynı incelemeyi Brezilya Real’i için de yaptık. 2016’da en yüksek 4.1722 seviyelerini gördükten sonra gelen satışlarla düşmeye başlamış, yılı 3.2540 seviyesinden kapatmış.

2017’de de 3.22 seviyelerinde işlem görmeye devam ediyor. Kısacası aynı hareketi TL yapsaydı, dolar şu an 2.50 TL civarında olurdu.

Bu verilere baktığımızda Türk Lirası’nda yaşananların global bir yönünün bulunmadığını açıkça söyleyebiliriz. Konu Türkiye’ye yönelik saldırılarla alakalı olabilir. Bir yandan artan terör, diğer yandan kurların yukarı gidişi birbirine çok paralel bir görüntü veriyor.

Bu durumda, Türkiye terör ile ilişkilerin parasal bacağını da ortaya çıkarıp yaptırım uygulamadığı sürece kurlar yukarı itilmeye devam edecek görüntüsü maalesef devam ediyor.

2017 yılını kaybetmemek için bu manipülatif diyebileceğimiz hareketlere ekonomi yönetimi ile ilgili tüm kurumların profesyonelce ‘biz buradayız’ demesi gerekir.

16 Ocak 2017 Pazartesi