Dr. Can Gürlesel

2019’u geride bırakıyoruz ve 2020’ye giriyoruz. Bu vesile ile gelenek olduğu üzere bir sonraki yılın dünyada ve Türkiye’de ekonomik beklentilerini paylaşacağız. Bu yazımızda dünya ekonomisinde 2020 beklentilerine yer veriyoruz.

1- 2019’u küresel ticaretteki korumacılık vurdu

Dünya ekonomisi 2019’da önemli ölçüde ivme kaybetti. Büyümenin ivme kaybetmesinde ana unsur ABD ile Çin arasında başlayan ticarette korumacılık önlemleri ve bunun yarattığı sınırlayıcı etkiler oldu. Buna bağlı olarak 2019’da dünya ekonomisi tahminlerin altında ve yüzde 2.5 ile oldukça zayıf bir büyüme gösterdi. Dünya mal ticaretinde de 2019’da miktar bazında yüzde 1.0 ile son 10 yılın en düşük büyümesi gerçekleşiyor. ABD’nin 2018’de başlattığı korumacılık önlemleri dünya ekonomisine esas etkisini 2019’da gösterdi.

2 - Dünya ekonomisini 2020’de 4 gelişme şekillendirecek

2020’de dünya ekonomisinde belirleyici olacak dört unsur bulunuyor. Bunlar ABD ile Çin arasındaki ticaret müzakereleri, Büyük Britanya’nın Avrupa Birliği’nden ayrılma statüsü, jeopolitik gerginlikler ile ABD başkanlık seçimleri olacak. Bu dört unsura ilişkin iyimser senaryo, ABD ile Çin arasında bir anlaşmaya varılmasını, Büyük Britanya’nın anlaşmalı ayrılmasını ve de jeopolitik gerginliklerin azalmasını içeriyor. Bu iyimser beklentilere bağlı olarak dünya ekonomisinde büyümenin 2020’de bir miktar toparlanması bekleniyor. 2020 için kötümser senaryo ise ABD ve Çin’in ticaret müzakerelerinde anlaşamaması ve buna bağlı olarak dünya ticaretinde korumacılığın artmasını, Avrupa Birliği’nde anlaşmasız bir Brexit yaşanmasını ve de jeopolitik gerginliklerin artmasını kapsıyor.

3 - Dünya ekonomisinde iyimser senaryonun 2020 büyüme beklentisi yüzde 2.7

İyimser beklentiler çerçevesinde dünya ekonomisinin 2020’de yüzde 2.7 büyümesi öngörülüyor. Gelişmiş ülkelerde büyüme yüzde 1.7 ile aynı kalacak. ABD’de yüzde 2.1 büyüme bekleniyor. Avrupa Birliği’nde ise büyümenin yavaş kalması ve yüzde 1.6 olması bekleniyor. Gelişen ülkelerde ise büyümenin yüzde 4.6 olacağı öngörülüyor. Kötümser senaryonun gerçekleşmesi halinde ise dünya ekonomisinde büyümenin yüzde 2.0’a kadar gerilemesi bekleniyor.

4 - Dünya mal ticaretinde durağanlık sürecek

Dünya mal ticareti korumacılık önlemlerinden doğrudan ve en önce etkileniyor. Nitekim 2019’da dünya mal ticaretinde büyüme durdu. 2020’de ise iyimser beklentiler ile dünya mal ticaretinin miktar olarak yüzde 1.5 genişlemesi beklenirken, değer bazında yüzde 3.0 büyüyeceği ve 19.47 trilyon dolara ulaşabileceği öngörülüyor. Ancak ABD ile Çin ticaret görüşmelerinin uzaması veya görüşmelerin koparak korumacılık önlemlerinin artması halinde dünya mal ticareti 2020’de daralacak.

5 - Genişletici para politikalarına devam

2020’de gelişmiş ülkelerin merkez bankalarının para politikaları yine belirleyici olacaktır. Gelişmiş ülkelerin merkez bankaları, 2019’da başlattıkları genişletici para politikalarını 2020’de de sürdürecek. 2020’de faizler çok düşük kalmaya devam edecek. Avrupa tarafında yeni faiz indirimleri olacak. ABD’de ise kasımdaki başkanlık seçimleri nedeniyle faizler artık çok değişmeyecek. Finansal borçlanma maliyetleri düşük olacak.

6 - Dolar gücünü koruyacak, emtia fiyatları durağan kalacak

2020’ye ilişkin dünya ekonomisindeki riskler nedeniyle güvenli liman arayışı sürüyor. Güvenli liman arayışı dolara ve dolar cinsi varlıklara yönelik talebi de artırıyor. Bu nedenle 2020 boyunca dolar güçlü kalmaya devam edecek. ABD başkanlık seçimleri sonucu da yılın son iki ayında dolara yeniden yön verecek. Yıl genelinde Euro/dolar paritesi ortalaması 1.10’lar seviyesinde olacak. Ticarette korumacılığın süreceği ve talebin zayıf kalacağı koşullar içinde emtia fiyatları da durağan kalmaya devam edecek.

SON SÖZ

2020 dünya ekonomisi beklentileri Türkiye’yi büyüme ve ticaret yönünde sınırlayacakken, enflasyon ve faizlerdeki düşüşü ve de Türk Lirası’nın istikrarını destekleyecek.

06 Aralık 2019 Cuma