Robotik teknolojiler, Dünya’da endüstrileri dönüştürmeye devam ederken, bir sonraki büyük hedef uzayda dev yapılar inşa etmek. İngiltere Atom Enerjisi Kurumu (UKAEA) ile uzay teknolojileri şirketi Space Solar arasındaki iş birliğiyle başlatılan AlbaTRUSS projesi, bu vizyonu hayata geçirmeye hazırlanıyor.
İki kurum, insansız robotların uzayda büyük ölçekli yapıları kendi başlarına inşa edebileceğini başarıyla gösterdi. Bu gelişme, yalnızca uydu teknolojileri için değil, aynı zamanda gelecekte uzayda kurulması planlanan enerji altyapıları ve veri merkezleri gibi dev projeler için de yeni bir sayfa açıyor.
GÜNEŞ HİÇ BATMIYOR
Space Solar’ın hedefi, gigawatt ölçekli güneş enerjisi uyduları geliştirmek. Bu uydular, birkaç kilometre uzunluğunda ve yüz binlerce modüler parçadan oluşacak şekilde tasarlanıyor. Güneşin hiç batmadığı yörüngede sürekli enerji toplayacak olan bu sistemler, 7/24 temiz ve kesintisiz enerji sağlama potansiyeline sahip.
Uzayda üretilen enerji, mikrodalga biçiminde Dünya’ya gönderilecek ve yer yüzündeki antenlerle elektriğe dönüştürülecek. Uzaydaki bir güneş paneli, Dünya’daki muadiline göre yaklaşık 13 kat daha fazla enerji üretebiliyor.
ROBOTLARLA MÜHENDİSLİK DEVRİMİ
AlbaTRUSS kapsamında geliştirilen çift kollu uzaktan kumandalı robot manipülatörler, bir uydu iskeletinin temel yapı taşı olan ölçeklendirilmiş bir kafes modülünü başarıyla monte etti. Bu gösterim, robotların gelecekteki uzay temelli mega yapılarda ana montaj işlevlerini üstlenebileceğini kanıtladı.
Testler, UKAEA’nın Oxfordshire’daki ileri test tesislerinde gerçekleştirildi. Bu başarı, uzayda kurulum ve bakım işlemlerinin insanlı görevler olmadan da yapılabileceğini ortaya koydu.
SÜREKLİ ENERJİ TEDARİĞİ
Uzaydan sağlanacak enerji, Dünya’daki güneş ve rüzgar enerjisinin tutarsız doğasına çözüm sunabilir. Hava koşullarından etkilenmeyen bu sistemler, enerji güvenliğini artıracak ve karbonsuz enerjiye geçiş sürecini hızlandıracak.
2029 yılına kadar 30 megavatlık bir gösterim ünitesiyle sistemin faaliyete geçmesi hedefleniyor. 2030’ların başında ise tam kapasiteli gigawatt ölçekli bir sistemin hayata geçirilmesi planlanıyor.
GELECEĞİN ENERJİ VİZYONU
UKAEA yetkilileri, uzayda robotik yöntemlerle inşa edilecek bu tür yapılarla Dünya’da kurulacak füzyon santralleri arasında paralellik kuruyor. Her iki alanda da karmaşık sistemlerin uzaktan kontrolle bir araya getirilmesi gerekiyor.
Başarılı olunması halinde, bu robotik sistemler sayesinde Dünya yörüngesinde veri merkezleri, enerji istasyonları ve hatta Ay veya Mars’taki tesislerin inşası mümkün hale gelebilecek.
Uzaydaki büyük ölçekli yapıların montajı için çalışmalar sürerken, NASA’nın ARMADAS programı gibi girişimler de modüler yapılara odaklanan robotik çözümler geliştirmeye devam ediyor. Southwest Araştırma Enstitüsü de benzer şekilde Ay yüzeyinde ve yörüngede yapı montajına yönelik robot sistemleri geliştiriyor.
