Uzay araştırmalarında sterilizasyonun önemi her geçen gün artarken, bilim insanları gezegenler arası görevlerde biyolojik kirliliği (kontaminasyon) önlemek için yeni zorluklarla karşılaşıyor. Florida Üniversitesi ve Astraeus Uzay Enstitüsü araştırmacılarının yürüttüğü yeni bir çalışma, uzay araçlarının monte edildiği en steril ortamlarda bile hayatta kalabilen dirençli bir bakterinin varlığını gözler önüne serdi.
Microbiology Spectrum dergisinde yayımlanan rapora göre, ilk kez NASA ve Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) temiz odalarında tespit edilen Tersicoccus phoenicis adlı bakteri, besin ve nemin olmadığı aşırı ortamlarda hayatta kalabilmek için metabolizmasını neredeyse tamamen kapatarak derin bir uyku durumuna geçiyor.
SPOR OLUŞTURMADAN AŞIRI DAYANIKLILIK
Bilim dünyasını şaşırtan en önemli bulgu, bu bakterinin spor oluşturma yeteneği olmamasına rağmen, sporlu bakteriler kadar dayanıklı olması. Genellikle bakteriler, zorlu koşullara karşı koruyucu bir kalkan olan sporlar oluşturarak hayatta kalır. Ancak Tersicoccus phoenicis, metabolik faaliyetlerini askıya alarak, yani bir nevi "ölü taklidi" yaparak standart sterilizasyon kontrollerinden kaçabiliyor.
Çalışmanın başındaki isimlerden Dr. Nils Averesch, "Bu mikropların spor oluşturmaması dikkat çekici. Spor oluşturmayan bir organizmanın sadece metabolik kapanma yoluyla bu denli bir dayanıklılık elde etmesi, bakterilerde henüz tam olarak tanımlayamadığımız ek hayatta kalma mekanizmaları olduğunu gösteriyor" ifadelerini kullandı.
DERİN UZAY GÖREVLERİ İÇİN RİSK FAKTÖRÜ
Bu keşif, uzay araçlarının yüzeylerinde veya derin uzay yolculukları sırasında mikroorganizmaların hayatta kalma ihtimalinin, daha önce tahmin edilenden çok daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor. Kontaminasyonun önlenmesi, hem uzay görevlerinin güvenliği hem de Güneş Sistemi'nin başka yerlerinde (Mars veya Jüpiter'in uyduları gibi) tespit edilebilecek olası yaşam izlerinin doğruluğu açısından hayati önem taşıyor. Eğer Dünya kaynaklı mikroplar uzay araçlarıyla taşınırsa, bu durum "yanlış pozitif" yaşam belirtilerine yol açabilir.
MARS YÜZEYİNDE YAŞAM İHTİMALİ
Dr. Averesch, bu dirençli bakterilerin Mars gibi gezegenlerde hayatta kalıp kalamayacağı konusuna da açıklık getirdi. Averesch, "Mars yüzeyinde doğrudan radyasyona ve atmosferik koşullara maruz kalan herhangi bir şeyin hayatta kalma olasılığı düşüktür. Ancak yer altı çatlakları, gözenekli regolitler veya kayaların altı gibi korunaklı mikro nişlerde bu bakterilerin uykuda kalarak varlıklarını sürdürme olasılığı daha yüksektir" dedi.
Bu bulgular, NASA ve diğer uzay ajanslarının, gelecekteki görevlerde gezegen koruma stratejilerini ve sterilizasyon teknolojilerini güncellemesi gerektiğini işaret ediyor.
