Kripto varlıklar; en basit anlatımıyla, bir değerin elektronik olarak transfer edilebilen, depolanabilen veya ticareti yapılabilen dijital bir temsilidir. Bu varlıklara güvenli ve şeffaf bir şekilde sahip olunabilmesi ve varlıkların güvenli ve şeffaf bir şekilde transfer edilebilmesi veya ticarete konu edilebilmesi için blokzincir teknolojisinden yararlanılır. Kripto varlıklar, gerçek dünyadaki bir varlığın blokzincirde dijital bir token ile temsil edildiği ‘tokenizasyon’ adı verilen bir süreçle oluşturulur. Token, varlığın dijital bir temsili olarak hizmet eder; varlığın sahipliği ve nitelikleri hakkında belirli bilgileri içerir. Tokenler çeşitli şekillerde varolabilir ve blokzincir ekosistemi içerisinde farklı amaçlara hizmet edebilir.

ÜLKELER ARASI FARKLILIK

Kripto varlıklara dair yasal düzenlemeler, ülkeler arasında farklılık gösterir. Ülkeler, anonim ve büyük ölçekli işlemlerle kolaylaştırılan kara para aklama ve yasadışı faaliyetlerle mücadele etmek için kripto varlıkları düzenleme yolunu tercih eder. Ayrıca ülkeler gerçekleştirdikleri düzenlemelerle yatırımcıların önemli kayıplarına yol açabilen kripto varlık piyasalarının volatilitesi ile ilişkili riskleri minimalize etmeyi amaçlar. Ek olarak, düzenleyiciler kripto varlıkların yaygın bir şekilde benimsenmesiyle birlikte piyasa çöküşü yaşanması durumunda ortaya çıkabilecek potansiyel sistemik risklerden endişe duyar. Bu durumun finansal istikrarsızlık ve finansal sistem genelinde büyük çaplı kayıplara neden olabileceği değerlendirilir.

TÜRKİYE’DE DÜZENLEMELER DAHA SIKI

Türkiye’de günümüz itibariyle kripto varlık kullanıcılarının haklarıyla ilgili özel düzenlemelerin yer aldığı yasa veya düzenleme bulunmuyor. Bununla birlikte, ‘Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmasının Yasaklanmasına Dair Yönetmelik’ başlıklı bir düzenleme, 16 Nisan 2021 tarihinde 31456 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı.

Önemli bir nokta olarak belirtmek gerekir ki, yönetmelik, kripto varlıkların kullanımını kesin bir şekilde yasaklamıyor. Aynı şekilde, kripto varlık borsaları gibi bu tür hizmetleri sunan platformlar aracılığıyla kripto varlıkların satın alınması, satılması, sunulması, transferi veya saklanması da yasaklanmıyor.

Ayrıca, ‘Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik’, 1 Mayıs 2021 tarihinde değişikliklere uğradı. Değişikliklerle kripto varlık hizmet sağlayıcıları ve tasarruf finansman şirketleri, kara para aklama ve terörün finansmanını önlemeye yönelik mevzuatta yükümlü kuruluşlar olarak sınıflandırıldı. Dolayısıyla düzenleme ile artık, hizmet sağlayıcılar, tedbirler yönetmeliği ve diğer ilgili mevzuatta öngörülen yükümlülükleri yerine getirmekle sorumlu tutuldu. Bu yükümlülükler arasında detaylı müşteri tanıma prosedürleri uygulamak, şüpheli işlemleri bildirmek, düzenli raporlar sunmak ve Mali Suçları Araştırma Kurulu’na (MASAK) bilgi sağlamak yer alıyor. Sonuç olarak, ülkemizde kripto varlıklarla ilgili düzenlemeler daha sıkı bir hal aldı.

07 Ağustos 2023 Pazartesi