IRADETS, dünyada pek az firmanın üzerinde çalıştığı uzay ve yeryüzü sistemleri üzerine önemli projeler geliştiriyor.


NASA ve CERN gibi uluslararası referanslara sahip şirket, MRADSIM adını verdiği radyasyon simülasyonu yazılımının profesyonel versiyonunu piyasaya sundu. Türksat 6A uydusunun radyasyon analizleri de bu programın ilk versiyonları ile yapıldı.

 

ÖMÜR KIRBAŞLI

 

Teknopark İstanbul’da faaliyet gösteren IRADETS, uzay ve yeryüzü sistemlerinin madde-radyasyon etkileşimi simülasyonlarında kullanılabilecek bir yazılım geliştirdi. Hem uzay radyasyonunun hem de yeryüzündeki doğal ya da insan yapımı kaynaklı radyasyonun elektronik, elektromekanik ve yaşayan organizmalar üzerindeki etkilerini simüle eden yazılım; sivil uzay ve havacılık, savunma, nükleer enerji ve sağlık endüstrilerinde önemli çözümler sunuyor. Geçen ay profesyonel versiyonu satışa çıkan MRADSIM adlı yazılımı, IRADETS’in kurucusu Prof. Dr. Ali Behçet Alpat, İstanbul Ticaret’e anlattı.

 


UZAYDA RADYASYON ÖLÇÜYOR 

 

IRADETS’i bize kısaca tanıtır mısınız? Hangi alanlarda faaliyet gösteriyorsunuz?

 

Inovatif Radyasyon Dedektör Sistemleri’ni (IRADETS), 2013 yılında Teknopark İstanbul’da kurduk. Kuruluşumuzdan itibaren, ülkemizde yüksek katma değer yaratacak araştırma ve geliştirme projelerine imza atmayı kendimize görev edindik. Uzay, savunma sanayi ve sağlık endüstrileri alanlarında faaliyet gösteriyoruz. Firmamızın çalışma alanları içinde, uzay ve yeryüzü sistem ve projeleri için radyasyon dedektörleri geliştirmek, radyasyon-madde etkileşimi simülasyonlarını yapmak ve bu simülasyonlar için yazılım geliştirmek bulunuyor. Ayrıca uzay sistemlerinde aranan yeterlilik şartları için radyasyon dayanıklılık testleri ve uzay şartları (vakum ve sıcaklık) testleri danışmanlık hizmetleri de var. 

 

İTALYAN PARTNER

 

Ürün ve hizmetleriniz hakkında bilgi verir misiniz? 

 

İlk olarak, bu yıl mayıs ayı içinde profesyonel sürümünü satışa sunduğumuz MRADSIM yazılımlarımızdan bahsedebilirim. İtalya’da faaliyet gösteren partner şirket BEAMIDE srl ile uzay ve yeryüzü sistemlerinin madde-radyasyon etkileşimi simülasyonlarında kullanılabilecek bir yazılım geliştirdik. 

 

NASA VE CERN REFERANSLI

 

Dünyada benzer yazılımları yapanlar var mı? 

 

MRADSIM, madde ve radyasyon etkileşimlerini simüle eden bir yazılım paketleri bütünü olup hem uzay radyasyonun hem de yeryüzündeki doğal ya da insan yapımı kaynaklı radyasyonun elektronik, elektromekanik ve yaşayan organizmalar üzerindeki etkilerini, içinde bulunan fizik kütüphaneleri ile detaylı bir şekilde simüle ediyor. 2016’da TEYDEB tarafından desteklenen projemizin çıktısı olan ve dünyada çok az rakibi olan ürünler MRADSIM ConverterFree ve Space bir süredir dünyanın birçok önemli kurum ve kuruluşu tarafından kullanılıyor. Hatta, Türksat 6A uydusunun radyasyon analizleri de bu programın ilk versiyonları ile yapıldı.

 

YENİ SÜRÜMÜ PİYASADA  

 

MRADSIM satışa çıktı mı?  

 

Tüm kullanıcılardan gelen geri bildirimlerle geliştirmeye devam ettiğimiz MRADSIM yazılımının yeni profesyonel sürümünü geçen ay satışa sunduk. Bu sürümlerin 1 ay içinde ikisi yurt dışında, biri ülkemizde toplamda üç kurum tarafından kullanılmaya başlanması, bizim için gurur kaynağı oldu. Bu programın değişik kullanım alanları için (uzayda bir nükleer patlamanın uydulara etkisi, nükleer santral patlamaları ya da sızıntı senaryoları, hasta ışınlama odalarının radyasyon haritaları çıkarılması, kuantum bilgisayarlarının radyasyondan etkilenmesi ve korunması vb.) genişletilmesi için de çalışmalar yapıyoruz.

 

DAYANIKLILIK TESTLERİ

 

Ayrıca şirket bünyesinde ve işbirliği halinde bulunduğu akredite kurum ve laboratuvarlar aracılığıyla cihazların radyasyona ve uzay şartlarına karşı dayanıklılığını değerlendirebilmek için ESA/NASA standartlarına uygun olarak radyasyona karşı dayanıklılık RHA ve TVAC test hizmetleri sağlıyoruz. Ülkemizde son zamanlarda hızlıca gelişmekte olan uzay endüstrisinin RHA ve TVAC test ihtiyacını karşılayabilmek, bu hizmetlerin mümkün olduğunca yerli bir şekilde yapılarak, kaynaklarımızın verimli şekilde değerlendirilmesini sağlamak bizim önem verdiğimiz faaliyetlerimiz arasında yer alıyor.

 

YERLİ TASARIM ÇALIŞMASI

 

Aynı zamanda, farklı alanlarda kullanılabilecek radyasyon dedektör sistemlerinin yerli olarak tasarımı ve üretiminin yapılması üzerine Ar-Ge ve Ür-Ge çalışmalarımız bulunuyor. Sağlık endüstrisi için Taşınabilir Gama Kamera sistemi, uzay ve havacılık sistemlerinde kullanılabilecek Radyasyon Kalorimetre sistemi ve sağlık, enerji ve savunma alanlarında kullanım alanı olan Kişisel Elektronik Dozimetre sistemi üretimi üzerinde çalışıyoruz. Firmamızın gurur kaynaklarından biri de TÜBİTAK-Uzay tarafından başlatılan, ülkemizin azmini ve kararlılığını gösterecek, Ay Görevi (AYAP-1) programında yararlı yük olarak kullanılması için ‘Radyasyon Kalorimetre Sistemi’ geliştirme projesi.

SAVUNMAYA ÖZEL PROJELER

 

Hedefte başka projeler var mı? Farklı alanlarda yer alacak mısınız?

 

MRADSIM yazılım ailesini genişletmek için çalışmalarımız sürekli bir şekilde devam ediyor. Bununla beraber Ar-Ge ve Ür-Ge faaliyetlerimiz sonucunda ortaya çıkacak tüm ürünlerin farklı sektörler için de konfigürasyonlarını geliştirme niyetindeyiz. Özellikle, geliştirdiğimiz radyasyon dedektör sistemlerinin savunma sanayine özel olan konfigürasyonlarını geliştirmek ve faaliyetlerimizi savunma sanayini kapsayacak şekilde genişletmek hedefindeyiz.

 

KÜRESEL TALEP

 

Yurt dışından talep var mı?

 

Az sayıdaki rakip ürünlerine nazaran üstün özellikleri bulunan MRADSIM yazılım grubu, yurt içinde olduğu kadar yurt dışında da ilgi görüyor. Yakın zamanda hem ülkemizde hem de küresel piyasalarda etkin pazarlamasına başlanacak olan yazılımımıza olan talebin, günümüzde oldukça artan sivil uzay ve havacılık, nükleer enerji girişim ve iştiraklerinin de katkısıyla daha da artacağını öngörüyoruz. MRADSIM yazılımının tüm dünyada kullanılabilmesi amacımıza ulaşmak için yurt dışı piyasasına açılmayı kritik hedeflerimizden biri olarak görüyoruz ve bu konuda işbirliği yapabileceğimiz yurt dışı distribütör partner bulma arayışımız devam ediyor.

 

DİNAMİK VE AZİMLİ AR-GE EKİBİMİZ VAR 

 

Ar-Ge ekibiniz var mı? Yapay zeka ya da ileri teknolojiden yararlanıyor musunuz?

 

Ar-Ge faaliyetlerinde bulunmak için kurulmuş olan şirketimizin üstünde önemle durduğu konu, azimli ve verimli bir Ar-Ge ekibi ile çalışmaktır. Teknopark İstanbul’da bulunan ofisimizdeki Ar-Ge Laboratuvarı’nda dinamik ve azimli bir Ar-Ge ekibimiz var. 

 

Nükleer tıp görüntüleme merkezleri, nükleer santraller, sivil ve askeri uzay ve havacılık uygulamalarında, radyasyon tanı ve algılama (dedektör) sistemlerinin olabilecek en az hata payı ile verimli ve etkin şekilde çalışmaları gerekiyor. Bu alanlarda konu insan sağlığı ve yenilenmesi oldukça maliyetli uzay ve yeryüzü sistemlerinin verimli olması için mümkün olan en iyi teknoloji ile çalışmak gerekiyor. Bu nedenle projelerimizin hepsi ileri teknoloji ürün ve hizmeti olduğu için halihazırda ileri teknoloji bileşen ve ürünlerini kullanıyoruz. Geliştirmekte olduğumuz projelerin bir kısmında  yapay zeka kullanımı ile çalışma etkinliğinin artırılması ve daha iyi ürün/hizmetler sunma hedefindeyiz. Ar-Ge ekibimizin bir kısmı yapay zekanın ürünlerimize entegrasyonu ile ilgili çalışıyor. 

02 Temmuz 2024 Salı

Türkiye, Avrupa Komisyonu tarafından yayımlanan 2024 e-Devlet Kıyaslama Raporu'nda, iki yıllık genel ortalama üzerinden 83 puan alarak 37 ülke arasından 10. sıradaki yerini korudu.


 

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisinden yapılan yazılı açıklamaya göre, Avrupa Komisyonunun hazırladığı 2024 e-Devlet Kıyaslama Raporu yayımlandı.

 

Rapora göre, Türkiye iki yıllık genel ortalama üzerinden 83 skorla Avrupa Birliği (AB) ortalaması olan 76'dan yüksek puan alarak, 37 ülke arasında 10. sıradaki yerini korudu.

 

Türkiye, kullanıcı odaklılıkta 2, şeffaflıkta 5 ve anahtar kolaylaştırıcılar başlığında 4. sırada yer aldı. Her üç alanda da puanını yükselten Türkiye, AB ortalamalarının üzerinde performans gösterdi.

 

Kullanıcı Desteği alt başlığında son 5 yıldır, Dijital Posta alt başlıklarında ise son dört yıldır olduğu gibi bu yıl da 1. sırada yer alan Türkiye, temel veri kaynakları ve sınır ötesi kullanıcı desteği başlıklarında ilk defa 2023'te yükseldiği birinciliğini sürdürdü.

 

Türkiye, mobil uyumluluk başlığında 3. sıraya yükselirken, 2024 yılı raporu kapsamında değerlendirilen taşınma, ulaşım, sağlık ve adalet yaşamsal olaylarında ilk 10 içinde, şirket işlemleri kategorisinde ise 19. sırada yer aldı.

 

Daha önceki yıllara benzer şekilde bu yıl da Türkiye'ye ait uygulamalar raporda örnek gösterildi. Bu sene raporda örnek gösterilen uygulamalar ise "Neyim Var?", "Kolay İhracat Platformu", "Askerliğim" oldu.

 

Öte yandan, 2023'te olduğu gibi bu yıl da Malta, Estonya, Lüksemburg, İzlanda ve Finlandiya ilk beşi oluşturdu.

 

AB ülkeleri dışında 11. sırada yer alan Norveç ile Türkiye, en iyi liderler arasında gösterildi. 

 

Türkiye dışındaki hiçbir aday ülke, AB ülkeleri ve genel ülke ortalama puanlarını geçemedi.

 

Bu yıl rapora Ukrayna ve Moldova dahil edilirken, Hollanda, Almanya, Fransa ve İspanya'nın sıralamalarında düşüş yaşandı. Türkiye'nin e-Devlet performansının stabil ve başarılı şekilde devam ettiği görüldü.

 

Türkiye'nin, Almanya, Fransa, İtalya, İspanya ve Norveç gibi ülkeleri geride bıraktığı sıralamada, ilk 9 ülkenin nüfusunun toplamının, e-Devlet Kapısı kullanıcılarının sadece yarısı kadar olduğu dikkati çekti.

05 Temmuz 2024 Cuma

Dünyanın çevresinde bulunan uyduların sayısı artmaya devam ederken, ticari uydu sektörünün uzay ekonomisindeki payı yüzde 71'e ulaştı.


 

Uydu Endüstrisi Birliğinin (SIA) Uydu Endüstrisinin Durumu Raporu'ndan derlediği bilgilere göre, uydu sektörü 2023'te benzeri görülmemiş bir hızla büyümeye devam etti.

 

Art arda 6'ncı yılda rekor sayıda ticari uydu yörüngeye fırlatılırken, geçen yıl toplam 2 bin 781 ticari uydu konuşlandırıldı.

 

Geçen yıl konuşlandırılan uydu sayısının bir önceki yıla kıyasla yüzde 20 arttığı görüldü.

 

AKTİF UYDU SAYISI 9 BİNİ AŞTI

 

Dünyanın çevresinde bulunan aktif uydu sayısı 2023 sonu itibarıyla 9 bin 691'e ulaşırken, bu sayı son 5 yılda yüzde 361 arttı. Bu uyduların, merkezi 87 ülkede bulunan kuruluşlar tarafından işletildiği kayıtlarda yer aldı.

 

Söz konusu uyduların işlevlerine göre dağılımına bakıldığında, bunların yüzde 69'unun ticari iletişim, yüzde 12'sinin uzaktan algılama, yüzde 9'unun AR-GE amaçlı işletildiği görüldü.

 

Aktif uydular arasında, hükümet iletişimi ile askeri gözetleme amacıyla faaliyet gösteren uydular yüzde üçer, navigasyon ile bilimsel alanlarda faaliyet gösterenler yüzde ikişer pay aldı.

 

ABD'li kuruluşların, bazıları diğer ülkelerle ortaklık halinde olmak üzere, 6 bin 500'den fazla uydu işletmesi dikkati çekti.

 

İNOVASYON UYDU GELİRLERİNİ ARTIRDI

 

Teknolojik inovasyonlar maliyet uygunluğunu ve verimliliği artırmaya devam ederken, uydu üretimi, yer ekipmanı ve fırlatma gelirleri de 2023'te artışını sürdürdü.

 

Geçen yıl küresel uzay ekonomisinin elde ettiği 400 milyar dolar gelirde ticari uydu endüstrisi dikkati çekti. Sektörün elde ettiği gelir 2023'te yüzde 2 artarak 285 milyar dolara yükselirken, dünya uzay ekonomisinden yüzde 71 pay aldı.

 

Uydu sektöründe en çok gelirin sağlandığı alan yer ekipmanları olarak öne çıktı. Küresel navigasyon uydu hizmetleri (GNSS) ve ağ ekipmanlarındaki sürekli büyüme, bu alanda geçen yıl 150,4 milyar dolar gelir elde edilmesine yardımcı oldu.

 

Geniş bant aboneliklerinin ve gelirlerinin artması ile uzaktan algılama gelirlerindeki büyümenin bir araya gelmesiyle 2023'te toplam 110,2 milyar dolarlık uydu hizmetleri geliri elde edildi.

 

UYDU ÜRETİM GELİRLERİ 17,2 MİLYAR DOLARA ÇIKTI

 

Devam eden inovasyon, uydu kapasitesi ve daha düşük üretim maliyetleri sayesinde küresel uydu üretim gelirleri geçen yıl 17,2 milyar dolara çıktı.

 

Uygun fiyat ve yenilikler, artan fırlatma faaliyetlerine ve tarihi yüksek seviyede fırlatma sayılarına yol açtı. Toplamda 190 fırlatmanın gerçekleştirildiği 2023'te, küresel fırlatma gelirleri 7,2 milyar dolar oldu.

 

Ticari uydu sürdürülebilirlik faaliyetleri yıl içinde önemli gelirler üretmeye başlarken, bu gelir geçen yıl 300 milyon doların üzerine çıktı.

 

Yer ekipmanları alanından elde edilen gelirde ilk sırayı 115,5 milyar dolarla GNSS cihazları ile çip setleri aldı. Bunu, 18,2 milyar dolarla tüketici ekipmanları, 16,7 milyar dolarla ağ ekipmanları takip etti.

 

ABD FIRLATTIĞI UYDULAR VE ELDE ETTİĞİ GELİRLE ÖNE ÇIKTI

 

Geçen yıl ABD'nin uydu endüstrisinden sağladığı gelir 105 milyar dolar olurken, ülkenin küresel uydu gelirlerinden aldığı pay son 5 yılda ortalama yüzde 37 olarak hesaplandı.

 

Uydu hizmetleri gelirinden ABD'nin aldığı pay da dikkati çekti. Geçen yıl bu alanda 44,5 milyar dolar gelir sağlayan ABD, küresel uydu hizmetleri gelirinin yüzde 40'ını elde etti.

 

Ticari uydu sektöründe lider ABD olurken, geçen yıl içinde fırlatılan ticari uyduların yüzde 85'i ABD'li firmalar tarafından üretildi.

 

ABD'de 2023'te fırlatılan uydulardan da 3,9 milyar dolar gelir elde edilirken, bu tutar küresel fırlatma gelirlerinin yüzde 54'ünü oluşturdu.

 

"GÜNÜMÜZ UYDULARI HER ZAMANKİNDEN DAHA DÜŞÜK MALİYETLE DAHA FAZLASINI YAPABİLİYOR"

 

SIA Başkanı Tom Stroup, endüstrinin tüm sektörlerindeki yerli teknolojik inovasyonların yalnızca uyduların faydasını ve kapasitesini artırmakla kalmadığını, aynı zamanda uyduları üretme ve Dünya yörüngesine fırlatma maliyetini de düşürdüğünü söyledi.

 

Stroup, "Sonuç olarak, günümüz uyduları her zamankinden daha düşük maliyetle daha fazlasını yapabiliyor ve bu, ABD'nin endüstriye liderlik etmesine, benzeri görülmemiş bir büyümeye ve uzay tabanlı hizmetlere genel olarak artan ilgiye yardımcı oldu." dedi.

05 Temmuz 2024 Cuma