Tunus’ta son yıllarda yaşanan kuraklıktan dolayı ülkenin önemli tarım ürünlerinden zeytin üretimi yaklaşık yüzde 35 düştü.

Tunus'un sahil kesiminde yer alan Susa, Monastir ve Mehdiye kentlerindeki zeytinliklerde kuraklık nedeniyle azalan ürüne rağmen çiftçiler geç de olsa zeytin hasadına başladı.

Zeytin üretimindeki düşüş Tunus mutfağının vazgeçilmezlerinden zeytinyağının fiyatında yüzde 35 ila 40 artışa neden oldu.

"GEÇEN YILLARA GÖRE NEREDEYSE ÜÇTE BİR ORANINDA ÜRÜN ALABİLECEĞİZ"

Mehdiye kentindeki zeytinliklerde çalışan çiftçi Reşid et-Tuzi, bu yıl ortalamanın çok altında ürün topladıklarını söyledi.

Tuzi, "Yağışların az olmasından dolayı zeytin ağaçlarının dalları kurudu. Bu sezon geçen yıllara göre neredeyse üçte bir oranında ürün alabileceğiz." dedi.

Yeterli miktarda yağış olmadığı için taşıma suyla tarım yapan çiftçinin daha iyi ürün elde ettiğini belirten Tuzi, "Şu an çalıştığım zeytinlikte 400 zeytin ağacından sadece 10 torba (630 kilogram) zeytin toplayabildim. Verimli bir zeytin hasadı yaptığımızda en az 6 ay çalışıyoruz. Burada su yok, bu yüzden tankerlerle sulama yapıyoruz. Bir tankerin maliyeti 40 ila 50 dinar (13 ila 16 dolar)." ifadelerini kullandı.

SAHİL BÖLGESİNDE BİNLERCE YILLIK ZEYTİN AĞAÇLARI VAR

Tunus’un sahil bölgesindeki zeytinliklerin geçmişinin çok eskiye dayandığını belirten Tuzi, "Zeytinlerimizin tarihi binlerce yıllık Fenike dönemine kadar dayanıyor. Bu zeytinlikte gördüğünüz ağaçlar 200, 300 ve 400 yaşlarında ve gayet iyi durumdalar. Aralarında 10 torba (630 kilogram) veya 15 torba (950 kilogram) ürün veren zeytin ağaçları var." diye konuştu.

Tuzi, kıyı kesiminde daha çok, hem sofralık hem de yağ için kullanılan “şemlali” cinsi zeytinin yetiştirildiğini dile getirdi.

Tunuslu çiftçi, "Burada topladığımız zeytinin bir 'veba'sı (yaklaşık 27 kilograma tekabül eden yerel ölçü birimi) normalde 100 dinar (33,3 dolar) iken, şimdi ancak 80 ile 90 dinar (26,5 ila 30 dolar) arasında. Zeytinyağı fiyatları ise 25 dinar (8,3 dolar) civarında." dedi.

“BU YIL ZEYTİN ÜRETİMİNDE YAKLAŞIK YÜZDE 35 AZALMA VAR”

Kuraklık nedeniyle ürünün çok azaldığını teyit eden bölge köylerinin üye olduğu Şebba Köylü Birliği Başkanı Muhiddin Ayyad ise şunları söyledi: "İklim değişikliklerden dolayı yaşanan kuraklık bu yıl zeytin üretiminde yaklaşık yüzde 35 azalmaya neden oldu. Kuraklıktan dolayı çiftçilerin sulama masrafları da arttı. Bu yüzden zeytinyağı fiyatlarında büyük artış yaşandı."

Cumhurbaşkanı Kays Said'in geçen ay sonunda, artan zeytinyağı fiyatlarına sınır getirmesini de değerlendiren Ayyad, "Zeytinyağı fiyatlarına sınır koymak çiftçinin belini kıracak bir darbe. İlk ürünlerden elde edilen zeytinyağı fiyatları 25-26 dinar (8-8,3 dolar) civarındayken Cumhurbaşkanı'nın zeytinyağı fiyatlarına sınırlama getireceğini açıklamasının ardından 22 dinara (7 dolar) düştü. Şu an çiftçimiz, Cumhurbaşkanı'nın bu fiyatı daha da aşağıya çekebileceği korkusunu yaşıyor." dedi.

Tunus Cumhurbaşkanı Said, kasım ayında Tarım Bakanı Abdulmunam Bilati ile yaptığı toplantının ardından zeytinyağı fiyatlarındaki artışın fahiş olduğu gerekçesiyle fiyatlara sınırlama getirileceğini duyurmuştu.

TUNUS’TA KURAKLIKTAN DOLAYI BARAJLARIN SU SEVİYESİ YÜZDE 30'UN ALTINDA KALDI

Zeytinlik sahibi Muhammed eş-Şabi de kuraklıktan dolayı bu yıl hasada geç başladıklarını belirtti.

Şabi, "Az yağmur yağdığı için zeytinler geç olgunlaştı. Su olmazsa üretim de olmaz. Ürün az olduğu için çalışma saatlerimiz de düştü. Sabah 06.00’da başladığımız zeytin toplama işini 14.00'e kadar sürdürüyoruz. Ürünün az olmasından dolayı zeytinyağı fiyatlarında da büyük artış yaşandı." diye konuştu.

Son 70 yılın en kurak yıllarından birinin yaşandığı Tunus'ta yetkililer geçen yıl eylül ayından bu yana halkı muhtemel su krizine karşı uyarıyor.

Tunus Su Gözlemevi verilerine göre temmuz ayında yağışların azlığı ve barajlardaki altyapının bozuk olmasından dolayı birçok tarım bölgesinde kuraklık yaşandı.

Ülke genelindeki onlarca barajdaki su seviyesi yıl boyunca yüzde 30’un altında kaldı.

08 Aralık 2023 Cuma

Çin’in, Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) yatırımı 2023’te yüzde 16 artarak 1.3 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, Asya ülkelerinin Arap ülkelerinde yaptığı yatırımın yüzde 60’ına karşılık geliyor.

NECMİ UYSAL

Çin ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında artan ekonomik ilişkilere paralel olarak Çin’in BAE’deki yatırımları 2023 yılında yüzde 16 artış ile 1.3 milyar dolara yükseldi. 

TOPLAM YATIRIMIN YÜZDE 60’I

Bu rakam tüm Asya ülkelerinin Arap ülkelerinde yaptıkları toplam yatırımın yüzde 60’ına karşılık geliyor.

BAE’NİN ÇİN’DEKİ YATIRIMLARI YÜZDE 120 ARTTI

Diğer taraftan Birleşik Arap Emirlikleri’nin Çin’deki yatırımları ise geçtiğimiz yıl yüzde 120 artış gösterirken, Arap ülkelerinin Çin’de yaptıkları yatırımların yüzde 90’ına karşılı geliyor. 

PETROLE BAĞIMLILIKTAN KURTULMA ÇABASI

Birleşik Arap Emirlikleri de Suudi Arabistan’ın yaptığı gibi ekonomisini petrole bağımlılıktan kurtarıp çeşitlendirmeye çalışıyor. 

Bu kapsamda Çin ile BAE arasındaki karşılıklı ekonomik ilişkiler artış gösterme eğiliminde. 

EN BÜYÜK İHRACAT PAZARI

Nitekim BAE, Çin’in Arap ülkeleri arasındaki en büyük ikinci ticaret ortağı olurken, aynı zamanda en büyük ihracat pazarı konumunda. 

Diğer taraftan BAE, 2023 yılında doğrudan yabancı yatırım pazarında aktif proje bakımından 1.277 proje ve 23 milyar dolarlık yatırım ile dünyada üçüncü sırada bulunuyor.

Geçtiğimiz yıl körfez yatırım fonu ise Çin’de 2.3 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirdi.

17 Mayıs 2024 Cuma

Merkezi Fransa'nın Strazburg kentinde bulunan Avrupa Konseyi, yapay zekayla ilgili ilk uluslararası sözleşmeyi kabul etti.

Kuruluşunun 75. yılını kutlayan Avrupa Konseyine 46 üye devletin dışişleri bakanları, yıllık toplantıları kapsamında Strazburg'da bir araya geldi.

Avrupa Konseyinden yapılan açıklamaya göre, üye ülkelerin dışişleri bakanları, Konsey'in çevre, göç, insan kaçakçılığı ve gazetecilerin korunması dahil farklı alanlarda gelecekte izleyeceği yolu belirledi.

Bakanlar, yapay zekaya ilişkin ilk uluslararası sözleşmeyi kabul etti. Sözleşmenin imza faslı eylülde Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta başlayacak.

Hukuki bağlayıcılığı olan sözleşme, yapay zekaya başvurulurken uluslararası insan hakları, demokrasi ve hukuk devletine yönelik hukuki düzenlemelere uyulduğunu garanti altına almayı amaçlıyor.

Sözleşmeye üye devletlerin, yapay zeka sistemlerinin kullanımı sırasında insan hakları düzenlemeleriyle aykırı riskleri belirlemeye, ölçmeye ve önlemeye yönelik önlemler alması gerekecek.

Üye devletlerden ayrıca, yapay zeka sistemlerinin eşitlik ilkesine, ayrımcılık yasağına uymasını ve özel hayatı korumasını sağlaması isteniyor.

Bu arada, Ukrayna'nın desteklerini ifade eden bakanlar, toplantıda bu ülke için "Hasar Kaydı" mekanizmasının önemini de kaydetti.

Söz konusu mekanizma kapsamında Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında Ukrayna topraklarında oluşan hasarların tazminat taleplerine ilişkin kanıt ve bilgiler toplanıyor.

Bakanlar, Ukraynalı çocukların korunması ve "kaçırılan Ukraynalı" çocukların geri getirilmesi için atılan adımları memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.

Toplantıda, 2025'te gençlik bakanlarını bir araya getiren bir konferans düzenlenmesi kararlaştırıldı.

BAKANLAR KOMİTESİ BAŞKANLIĞINI LİTVANYA DEVRALDI

Toplantı kapsamında Liechtenstein, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Başkanlığı görevini Litvanya'ya devretti.

Litvanya Başbakanı İngrida Simonyte, ülkesinin Bakanlar Komitesi Başkanlığı dönemindeki öncelikleri hakkında bilgi verdi.

Buna göre, Litvanya'nın öncelikli görevleri arasında Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında Ukrayna'yı desteklemek, Reykjavik Zirvesi'nde alınan kararları uygulamak, otoriterliğe karşı Konsey'in değerlerini korumak, demokrasiyi, insan haklarını ve üye devletlerde hukuk devletini savunmak yer alacak.

17 Mayıs 2024 Cuma