Emtia piyasalarındaki düşüş trendi devam ederken, tarım emtia fiyatları Rusya'nın Karadeniz anlaşmasını askıya aldığını duyurmasının ardından sert yükseldi.

Geçen hafta düşüş eğiliminin izlendiği tarım emtia fiyatlarında, Rusya'nın Karadeniz Tahıl Girişiminden çekilmesi sonrasında bugün sert yükselişler görüldü.

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna’dan tahıl ürünlerin çıkışına ilişkin anlaşmayı süresiz olarak askıya aldıklarını bildirerek, Rus tarafının koridordan geçen sivil gemilerin güvenliğini artık garanti edemeyeceğini duyurmuştu.

Analistler, Rusya ve Ukrayna dünyanın en büyük buğday tedarikçileri arasında yer aldığından jeopolitik risklerin özellikle tarım emtialarında sert hareketlerin görülmesine neden olduğunu belirtti.

Bu gelişmelerle Chicago Ticaret Borsasında işlem gören buğday vadeli işlem kontratları bugün yüzde 7,7 artışla 8,93 dolara kadar çıktı.

Buğday kontratlarının fiyatı şu dakikalarda önceki kapanışa göre yüzde 6 değer kazancıyla 8,79 dolar seviyesinde dengelenirken, mısır yüzde 2,8 artarak 7 dolara, soya fasulyesi yüzde 1,7 artışla 14,2 dolara, pirinç yüzde 1,4 primle 0,17 dolara kadar yükseldi.

Bugün kahvede yüzde 2,5'in üzerinde, şeker ve kakaoda da yüzde 1'e yakın yükselişler görüldü.

Sabah saatlerinde yüzde 1,5 civarında yükselen pamuk fiyatı ise daha sonra düşüşe geçerek önceki kapanışın yüzde 0,1 altında dengelendi.

Analistler azalan üretim tahminlerinin de tarım emtialarını olumsuz etkilediğini belirtti.

DEĞERLİ METALLER VE BAZ METALLERDE DÜŞÜŞ EĞİLİMİ HAKİM

Emtia piyasalarında genel olarak resesyon endişelerinin ve merkez bankalarının sıkı para politikalarının etkileri görülüyor.

ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi geçen hafta Şubat 2020'den bu yana ilk kez 3 aylık hazine bonosu getirisinin altına inerken, Fed'in çalışmalarında bu durum ülke ekonomisinin resesyona girebileceğini gösteriyor. Fed Başkanı Jerome Powell'ın çarşamba günkü toplantı sonrası yapacağı açıklamalarda gelecek dönem para politikasına ilişkin belirsizlikleri azaltması bekleniyor.

Fed'in bu hafta 75 baz puan faiz artırmasına kesin gözüyle bakılırken, aralıkta atacağı para politikası adımlarına ilişkin net bir yönelim bulunmuyor. Buna göre, Fed'in aralıkta yüzde 48 ihtimalle 50 baz puan ve yüzde 44 ihtimalle 75 baz puan faiz artıracağı öngörülüyor.

Analistler, küresel çapta enflasyon ve resesyon endişelerinin yeniden gündemin odağına yerleştiğini belirterek, para politikalarına ilişkin belirsizliklerin varlık fiyatlarında oynaklığa neden olduğunu ve altında düşüşler görüldüğünü aktardı.

Cuma günü yüzde 1'in üzerinde değer kaybeden altının ons fiyatı bugün de yüzde 0,3 gerileyerek 1.640 dolara inerken, gümüşte yüzde 1,1, platinde yüzde 1,6 ve paladyumda yüzde 1,5 civarında düşüşler dikkati çekti.

BRENT PETROLDE DÜŞÜŞ YÜZDE 2'Yİ AŞTI

Tezgah üstü piyasada bakır yüzde 0,5, alüminyum yüzde 1,7, nikel yüzde 1,2 ve çinko yüzde 1,5 civarında kayıplar görüldü.

Brent petrolün varil fiyatı da bugün yüzde 2'nin üzerinde değer kaybederek 92 dolar sınırına geriledi.

Fiyatlardaki düşüşte, piyasalarda yeniden zemin kazanan zayıf talep endişeleri etkili oldu.

Dünyanın ikinci en büyük petrol tüketicisi Çin'de Kovid-19 salgını kapsamında devam eden "sıfır vaka" uygulaması, talep endişelerini güçlendirerek fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturuyor.

Öte yandan bugün açıklanan verilere göre Çin'de imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi 49,2'ye gerileyerek ekonomik aktivitenin daraldığına işaret etti.

Avro Bölgesi'nde 3. çeyrek büyüme verisi ise yıllık yüzde 2,1 ile beklentilerin altında kaldı.

03 Kasım 2022 Perşembe

Türkiye, gelecek yıl "bilgi ve iletişim", "demir yolu ulaşımı", "deniz yolu ulaşımı", "kara yolu ulaşımı" ve "kombine taşımacılık, lojistik ve tehlikeli mal taşımacılığı" programları için 662,6 milyar liralık bütçe ayırdı.

2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'ne göre, teknolojik gelişmelerin sağladığı hızlı ilerleme, ulaşım sektörünü de etkisi altına alarak hızla değişirken bu sürece ayak uydurmak için ulaştırma programlarının gideri için kaynak aktarılacak.

Bu kapsamda, ulaştırma sektöründe en fazla pay 329 milyar 853 milyon 395 bin lira ile kara yolu ulaşımı için kullanılacak. Bu yıl 253 milyar 191 milyon 328 bin lira olan söz konusu bütçe, 2025 için yüzde 30,2 artırılmış oldu.

İkinci sıradaki demir yolu ulaşımına bu yıl 215 milyar 182 milyon 334 bin lira olarak ayrılan bütçe, gelecek yıl yüzde 41,8 artışla 305 milyar 228 milyon 361 bin liraya yükseltildi.

Bilgi ve iletişim programının bütçesi de yüzde 62 artırılarak 17 milyar 427 milyon 562 bin liraya çıkarıldı.

Deniz yolu ulaşım programında bu yıl 4,3 milyar lirayı geçen bütçe, gelecek yıl için yüzde 30,9 artışla 5 milyar 659 milyon 988 bin liraya ulaştı.

Kombine taşımacılık, lojistik ve tehlikeli mal taşımacılığı programında ise gelecek yıl bütçesi, bu yıla kıyasla yüzde 239 artarak 4 milyar 421 milyon 813 bin lira oldu.

Böylece, bu yıl 484 milyar 756 milyon 198 bin lira olan ulaştırma programlarındaki toplam bütçe, gelecek yıl yüzde 36,7 artışla 662 milyar 591 milyon 119 bin lirayı bulacak.

Ulaştırma programlarına bu yıl ve 2025 için ayrılan ödenekler şöyle:

Programlar         2024 Bütçesi (TL)             2025 Bütçesi Teklifi (TL)

Bilgi ve iletişim  10.757.267.000  17.427.562.000

Demir yolu ulaşımı          215.182.334.000               305.228.361.000

Deniz yolu ulaşımı            4.321.176.000    5.659.988.000

Kara yolu ulaşımı              253.191.328.000               329.853.395.000

Kombine taşımacılık, lojistik ve tehlikeli mal taşımacılığı 1.304.093.000    4.421.813.000

Toplam 484.756.198.000               662.591.119.000

23 Ekim 2024 Çarşamba

Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan 2025 yılı bütçe teklifine tarımsal destekler için 135 milyar lira ve tarım sektörü yatırımları için 166 milyar lira ödenek konuldu.

2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'ne göre, tarıma ayrılan kaynakta 2024 yılı bütçesine göre 320 milyar liralık artış gerçekleşti.

Bütçe teklifine göre, 2025 yılı için tarıma yaklaşık 706 milyar lira kaynak ayrılması öngörüldü.

Bütçeden tarımsal destek programları için ayrılan tutar da 91,6 milyar liradan 135 milyar liraya yükseldi. Tarım sektörü yatırımları için bu yılın bütçesine 100,6 milyar lira ödenek konmuştu. Gelecek yıl için ise yatırım ödenekleri 166 milyar lira olarak öngörüldü.

Bütçe teklifine, tarımsal kredi sübvansiyon desteği için 160 milyar lira, tarım sektörü vergi harcamaları için 200 milyar lira, tarımsal KİT'lerin finansmanı, müdahale alımları ve ihracat destekleri için 46 milyar lira ödenek konuldu.

Bu arada, Tarım ve Orman Bakanlığına 2025 yılı için ayrılan bütçe de 438,1 milyar lira olarak belirlendi. Tarım alanındaki en büyük yatırımcı kuruluş niteliğindeki Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne 2025 yılı için ayrılan ödenek bu yılın bütçesine göre 74 milyar lira artarak 197,6 milyar liraya çıktı. Söz konusu ödeneğin 187,9 milyar lirası Toprak ve Su Kaynaklarının Kullanımı ve Yönetimi Programı için kullanılacak.

"SULAMAYA CİDDİ BÜTÇE AYRILMASI ÖNEMLİ BİR GELİŞME"

Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği Genel Başkanı Mehmet Ali Ünal, değerlendirmesinde, tarıma ayrılan bütçenin yatırım ve destek kalemlerinde iyileştirmeler olduğunu söyledi.

Ünal, tarımda sulamaya ciddi bir bütçenin ayrıldığını ve bunun önemli bir gelişme olduğunu bildirdi.

İklim değişikliği sebebiyle güney ve iç bölgelerin kuraklık tehditleriyle karşı karşıya olduğuna işaret eden Ünal, sözlerini şöyle sürdürdü: "Sulama yatırımlarına, baraj ve gölet gibi su rezervleri, açık kanalların kapalıya dönüştürülmesi, sulama sistemleri gibi alanlar giriyor. Bizim sulama randımanımız yüzde 50-55 civarında ve bunun yüzde 75'e çıkarılması isteniyor. Bu, sulama alanlarının da artırılması anlamına geliyor. Sulamada kapalı sisteme döndüğünüz anda 8,5 milyon hektar olan sulama kapasitesini belki de 10-12 milyon hektara çıkaracaksınız. İlave olarak 750 bin hektar sulama yatırımı var. 8,5 milyon hektarın 7,1 milyonunu tamamlamış oluyoruz. Bu, en önemli konulardan biri, buradaki gelişme sevindirici."

"YATIRIMLARLA TARIMDA ZAYIF KALMIŞ ALANLAR GÜÇLENDİRİLMELİ"

Ünal, tarımsal yatırımlarla sektördeki zayıf kalmış alanların güçlendirilmesi gerektiğine dikkati çekerek, "Bütçede öngörülen tarımsal yatırımlar, çiftçinin ürününün daha değerli hale gelmesi için kullanılmalı. Ürünün paketlenmesi, depolanması, ihracata gönderilmesi gibi kırsal kalkınma yatırımları yapılmalı." dedi.

Tarım sektörünün ülkenin güvenliği kadar stratejik bir alan olduğuna işaret eden Ünal, "Dünyada ve bölgede karışıklıklar olduğunda siz vatandaşlarınızı beslemek zorundasınız. Dolayısıyla tarım, stratejik bir sektör." diye konuştu.

23 Ekim 2024 Çarşamba