Küresel piyasalarda, ABD Merkez Bankasının (Fed) yarın alacağı para politikası kararları ve ABD'de açıklanacak enflasyon verileri öncesinde temkinli bir seyir izleniyor.
Dünya genelinde önemli merkez bankalarının enflasyonla mücadelede sona geldiğine yönelik beklentiler artmaya devam ederken, ABD'de açıklanan makroekonomik verilerin ülke ekonomisine ilişkin karışık sinyaller vermesi fiyatlamaları zorlaştırıyor.
New York Fed'in dün yayımladığı Tüketici Beklentileri Anketi'nin sonuçlarına göre, ülkede tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi, mayısta 0,1 puan azalışla yüzde 3,2'ye geriledi.
Analistler, Fed'in bu hafta ve gelecek ayki para politikası toplantılarında faizi sabit bırakmasına kesin gözüyle bakıldığını anımsatarak, yarın açıklanacak kararın ardından Banka Başkanı Jerome Powell'ın sözle yönlendirmelerinin yanı sıra bankanın yayımlayacağı "nokta grafiği"nde olası faiz indirimlerinin boyutu ve zamanlamasına dair ipuçları aranacağını belirtti.
Yarın ABD'de açıklanacak Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve perşembe günkü Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verilerinin de Fed'in gelecekteki para politikasına ilişkin sinyal verebileceğini kaydeden analistler, para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed'in eylülde ilk faiz indirimine gitme ihtimalinin yüzde 55, kasımda ise yüzde 83 seviyesinde bulunduğunu bildirdi.
Öte yandan, hisse sahipliğini çalışanlar ve yatırımcılar için daha erişilebilir hale getirmek amacıyla hisse bölünmesine giden Nvidia'nın hisseleri, günü yüzde 1'e yakın kazançla tamamladı.
Dün, yıllık geliştirici etkinliği WWDC'de yeni yazılım güncellemeleri ve yapay zeka hamlelerinin yanı sıra ChatGPT'nin cihazlarına entegrasyonu için OpenAI ile işbirliğine gittiğini duyuran Apple'ın hisseleri yaklaşık yüzde 2 değer kaybetti.
Duyurunun ardından Tesla, SpaceX ve X gibi şirketlerin sahibi Elon Musk, işletim sistemini OpenAI ile entegre ederse, güvenlik ihlaline yol açacağı gerekçesiyle Apple cihazlarını şirketlerinde yasaklayacağını belirtti.
Söz konusu gelişmelerin ardından ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi 3 baz puanlık artışla yüzde 4,47 seviyesine çıkarken, şu sıralarda yüzde 4,45'te bulunuyor.
Dün yüzde 0,2 artışla günü 105,2 seviyesinden tamamlayan dolar endeksi de şu dakikalarda önceki kapanışının hemen altında 105,1'de seyrediyor.
Altının ons fiyatı ise dün yüzde 0,7 değer kazancıyla günü 2 bin 311 dolardan tamamlarken, bugün önceki kapanışına göre yüzde 0,3 azalışla 2 bin 303 dolardan alıcı buluyor.
Dün, yüzde 3,2 ile 3 Ocak'tan bu yana en güçlü günlük yükselişini kaydederek günü 81,9 dolardan kapatan Brent petrolün varil fiyatı, şu sıralarda yüzde 0,7 gerileyerek 81,3 dolardan işlem görüyor.
New York borsasında dün Nasdaq endeksi yüzde 0,35 ve S&P 500 endeksi yüzde 0,26 artışla zirvelerini yenilerken, Dow Jones endeksi de yüzde 0,18 yükseliş kaydetti. ABD'de endeks vadeli kontratları yeni güne ise karışık bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında ise dün negatif bir seyir hakim olurken, söz konusu seyirde Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde aşırı sağcı partilerin performansını artırması ve Fransa'da parlamentonun feshedilmesi etkili oldu.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, yaptığı açıklamada, sonuçların "Avrupa'yı savunan partiler için iyi olmadığını" kabul etti.
Beklenmedik bir kararla 30 Haziran-7 Temmuz'da ülkede erken seçime gidileceğini duyuran Macron, "Oylamayla parlamenter geleceğimizin seçimini yeniden size vermeye karar verdim. O yüzden bu akşam Ulusal Meclisi feshediyorum." dedi.
Aşırı sağcılar başta olmak üzere muhalefet, "meşruiyetini" kaybettiğini düşündüğü Macron'un bu kararından duydukları memnuniyeti dile getirdi.
Böylelikle 26 Temmuz-11 Ağustos'ta düzenlenecek Paris Olimpiyat Oyunları'na 50 günden az bir süre kalırken, ülke son 2 yılda 4. kez ulusal seçimler kapsamında sandık başına gitmeye hazırlanmaya başladı.
Analistler, özellikle Fransa'da Ulusal Meclis için yakın zamanda yeni seçimlerin yapılacağı beklentisinin yatırımcılar arasında belirsizliğe neden olduğunu belirterek, bunun da hisse fiyatları üzerinde baskı oluşturduğunu kaydetti.
Yatırımcılar ülkenin Ulusal Birlik Partisi (RN) müdahaleci ekonomi politikaları ve daha güçlü düzenleme riskinden de endişe duyarken, siyasi belirsizlik özellikle Fransız bankalarının hisse fiyatları üzerinde baskı oluşturdu.
BNP Paribas, Societe Generale ve Credit Agricole hisseleri sırasıyla yüzde 5,56, yüzde 7,46 ve yüzde 3,70 değer kaybetti. JPMorgan analistleri yeni seçimle ilgili olarak "Bu karar sürpriz oldu ve büyük bir siyasi olay" yorumunda bulundu.
Avrupa’da aşırı sağın seçimde yükselmesi Avrupa devlet tahvillerini de olumsuz etkilerken, yatırımcılar ağırlıklı olarak Fransız tahvillerini sattı. Fransız tahvillerinin bölge ülkelerinin tahvilleri ile getiri farkı yükseldi.
Fransız tahvillerine gelen satışlar ülkenin 10 yıllık tahvillerin getirisini yaklaşık 10 baz puan artırarak yüzde 3,22'ye yükseltti. Böylece, söz konusu tahvilin faizi Kasım 2023'ten bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Bu gelişmelerle birlikte, dün 1,0730 seviyesine inerek son bir ayın en düşük seviyesini test eden avro/dolar paritesi günü yüzde 0,4 azalışla 1,0760'tan tamamladı. Parite, şu dakikalarda 1,0770 seviyesinde bulunuyor.
Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,20, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,35, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,34 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,34 azalış kaydetti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar, yeni güne ise karışık bir seyirle başladı.
Asya pay piyasalarında da karışık bir seyir öne çıkarken, bölgede "Dragon Boat" Festivali tatilindeki düşük talep turizm firmalarının hisse fiyatını baskılıyor.
Öte yandan, analistler, cuma günü Japonya Merkez Bankasının (BoJ) para politikası kurulu toplantısında faizi sabit bırakmasının beklendiğini ifade ederek, bankanın tahvil alımlarını azaltabileceğine ilişkin öngörülerin arttığını söyledi.
BoJ Başkanı Kazuo Ueda'nın faiz kararının ardından yapacağı açıklamalardan ve toplantı metninden bankanın gelecek dönemde atacağı adımlara ilişkin ipuçları aranacağını aktaran analistler, söz konusu gelişmelerle birlikte dolar/yen paritesinde oynaklığın artabileceğini dile getirdi.
Yükseliş eğilimini üst üste üçüncü işlem gününe taşıyan dolar/yen paritesi, şu dakikalarda önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 157,29 seviyesinden işlem görüyor.
Ayrıca, kredi araştırma kuruluşu Tokyo Shoko Research, Japonya'da mayıs ayında yaşanan kurumsal iflasların önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 42,9 arttığı bildirdi.
Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,3 yükselirken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,1 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,6 geriledi.
Yurt içinde ise dün satıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışa göre yüzde 1,39 azalışla 9.997,91 puandan tamamladı. Böylece endeks, marttan bu yana ilk kez üst üste beş işlem günü düşüş kaydetti.
Dolar/TL, dün dalgalı bir seyir izleyerek günü önceki kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 32,3756'dan tamamlamasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 32,3660 seviyesinden işlem görüyor.
Öte yandan, dün Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Tüketim ağırlıklı değil, daha çok üretim, ihracat, yatırım ağırlıklı bir büyüme kompozisyonuyla yolumuza devam ediyoruz. Enflasyonla mücadele ederken bir taraftan da büyümeyi ve istihdamı sürdürme çabası içindeyiz." dedi.
Borsa kazançları üzerinden bir verginin söz konusu olmadığını ifade eden Yılmaz, şu değerlendirmelerde bulundu: "Bu konuda yapılan spekülasyonlara hiçbir şekilde itibar edilmemesi gerekir. Yapılan işlemler üzerinden bir bedel alma, o da çok cüzi yani işte 'On binlerde diyelim bir, iki gibi bir şey olur mu, olmaz mı?' bunun tartışmaları yapılıyor."
Analistler, bugün yurt içinde perakende satışların takip edileceğini, yurt dışında ise veri gündeminin sakin olduğunu belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.900 ve 9.800 puanın destek, 10.100 ve 10.200 seviyelerinin ise direnç konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, nisan ayı perakende satışlar
11 Haziran 2024 Salı
Avrupa Birliği (AB), üye ülkelerdeki çiftçilere sağlanan avans ödemelerinin oranı yükseltti.
AB Komisyonu, üye ülkelere Ortak Tarım Politikası (OTP) kapsamında çiftçilerine daha yüksek ödeme yapabilmesi için yetki verildiğini açıkladı.
Açıklamada, AB çiftçilerinin özellikle son yıllarda verimi etkileyen aşırı hava olayları, Avrupa finans piyasalarındaki yüksek faiz oranları, yüksek tarımsal girdi ve emtia fiyatları gibi nedenlerle likidite sorunları yaşadığına işaret edilerek, çiftçilere OTP fonlarından daha yüksek oranda avans verilebileceği kaydedildi.
Normal şartlarda çiftçilerin doğrudan ödemelerinin yüzde 50'sini önceden kullanabildiği anımsatılan açıklamada, bu oranın 16 Ekim itibarıyla doğrudan ödemelerinin yüzde 70'ine yükseltildiği belirtildi.
Açıklamada, kırsal kalkınma ve hayvancılık alanlarındaki avans ödemelerin de yüzde 75'ten yüzde 85'e çıkarıldığına işaret edildi.
AB, Kovid-19 salgınının yaşandığı 2020 yılında da benzer bir uygulamayla çiftçilere destek sağlamıştı.
Öte yandan, Avrupa ülkelerinde çiftçiler son dönemde yoğun protestolar düzenliyor. Yolları traktörleriyle kapatan çiftçiler, artan üretim maliyetleri karşısında tarımsal ürünlere daha yüksek fiyat ödenmesini talep ediyor.
Çiftçiler, AB'nin tarım politikaları, çevre, iklim ve doğa restorasyon hedefleri, desteklemelerdeki kesintiler, yüksek yakıt ve gübre maliyetleri ile dış ülkelerden gelen ucuz tahıl ürünlerinden rahatsızlık duyuyor.
13 Eylül 2024 Cuma
Tarife oranı bazı çelik ve alüminyum ürünler ile bataryalar için yüzde 25, yarı iletkenler ve güneş pilleri için yüzde 50, elektrikli araçlar için yüzde 100 olacak.
ABD Ticaret Temsilciliği (USTR), Çin'den ithal edilen çelik ve alüminyum, yarı iletkenler, elektrikli araçlar, bataryalar, kritik mineraller ve güneş pilleri gibi ürünlere yönelik gümrük vergisini artırma planının son halini duyurdu.
USTR'den yapılan açıklamada, mayıs ayında açıklanan gümrük vergisi artışlarına dair önerilerin büyük ölçüde kabul edildiği ve yapılan inceleme sonucunda Amerikan işletmelerini ve çalışanlarını Çin'in haksız ticaret uygulamalarından korumaya yönelik çeşitli güncellemeler yapıldığı bildirildi.
Söz konusu güncellemelere yönelik bilgilerin paylaşıldığı açıklamada, yüz maskeleri, tıbbi eldivenler, iğneler ve şırıngalara yönelik tarifeler için yeni süre ve oranlar belirlendiği, 14 Mayıs'tan önce sipariş edilen gemiden kıyıya vinçler için istisna getirildiği ve güneş enerjisi üretim ekipmanları için önerilen istisnaların kapsamının değiştirildiği bilgisi yer aldı.
ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai, açıklamada, bu eylemlerin ABD yönetiminin haksız ticaret uygulamaları karşısında Amerikan işçileri ve işletmeleri için harekete geçme taahhüdünün altını çizdiğini belirterek, "Bugün kesinleşen tarife artışları, Amerikan işçilerini ve işletmelerini etkilemeye devam eden Çin'in zararlı politikalarını ve uygulamalarını hedef alacak." ifadesini kullandı.
Söz konusu gümrük vergilerinin çoğunun 27 Eylül'de yürürlüğe gireceği aktarıldı.
MAYIS AYINDA KARAR VERİLMİŞTİ
Mayıs ayında ABD yönetimi, kritik endüstrilerdeki yerli üretimi desteklemek amacıyla Çin'den ithal edilen çelik ve alüminyum, yarı iletkenler, elektrikli araçlar, bataryalar, kritik mineraller ve güneş pilleri gibi ürünlere yönelik gümrük vergilerini artırma kararı almıştı.
Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, Çin'i küresel pazarları yapay olarak düşük fiyatlı ihracat ürünleriyle doldurduğu belirtilerek, tarife artışına gidilen ürünlerin 18 milyar dolarlık ithalatı kapsadığı aktarılmıştı.
Bu kapsamda, tarife oranı bazı çelik ve alüminyum ürünler ile bataryalar için yüzde 25'e, yarı iletkenler ve güneş pilleri için yüzde 50'ye, elektrikli araçlar için yüzde 100'e yükseltilmişti.
13 Eylül 2024 Cuma
13 Eylül 2024 Cuma
13 Eylül 2024 Cuma
13 Eylül 2024 Cuma
13 Eylül 2024 Cuma
13 Eylül 2024 Cuma
26°C