Milli gelir içinde yüzde 15 paya sahip inşaat ve gayrimenkul sektörü, 200’den fazla alt sektörün ürettiği mal ve hizmete talep oluşturan bir dinamo konumunda. Dünyada ise 7.2 trilyon dolarlık hasıla oluşturan sektörün, önümüzdeki 10 yılda yüzde 67'lik artışla 12 trilyon dolarlık hasılaya ulaşması bekleniyor. Hasıla artışında yıllık yüzde 5.2'lik artış ile küresel rakamları geride bırakan sektör beklentileri, şirketler kadar devletleri de yakından ilgilendiriyor. İstanbul Ticaret Odası (İTO) da, ekonomi için büyük öneme sahip inşaat ve gayrimenkul sektöründe 2023 vizyonuna yönelik yol haritasını hazırladı. 503 ÇÖZÜM TEKLİFİ İTO'nun ilgili Meslek Komiteleri ile yapılan onlarca ortak akıl toplantısı, yüzlerce iş insanının görüşleri, kamu, STK, meslek odalarına yapılan ziyaretlerde elde edilen verilerle öncelikli gelişim alanları belirlendi ve yol haritası oluşturuldu. 250 katılımcıyla yapılan sektör çalıştayında 649 sorun tanımı yapıldı ve 503 çözüm teklifi ortaya konuldu. Böylece 28 proje ve bu projelerle ilgili sorumlu kuruluşlar belirlendi. BEŞ TEMEL ALAN İki yılı aşan yoğun bir çalışma sonunda çizilen yol haritası “İTO İnşaat ve Gayrimenkul Sektörü 2023 Vizyonu Stratejik Eylem Planı” ismiyle rapor haline getirildi. Plan, İstanbul Ticaret Odası’nda düzenlenen bir basın toplantısıyla tanıtıldı. Stratejik Eylem Planı hakkında bilgi veren İTO Başkanı İbrahim Çağlar, “2023'e kadar Gayrimenkul Geliştirme, Proje Tasarım, Yazılım ve Danışmanlık, İnşaat Taahhüt İnşaat Malzemesi Üretimi ile Proje Yönetimi olmak üzere beş temel alanda en az ikişer Türk firmasının global markamız olması için harekete geçtik” dedi. 57 TRİLYON DOLARLIK FIRSAT Dünyada 2030 yılına kadar 57 trilyon dolarlık altyapı yatırımı yapılmasının beklendiğini kaydeden Başkan Çağlar, “Avrupa’da dahi 2020'ye kadar 2.2 trilyon dolarlık altyapı yatırımı öngörülüyor. Yani inşaat şirketlerimizin önünde yeni başarı hikayeleri yazmaları için çok uygun bir çalışma alanı bulunuyor” dedi. Çağlar, inşaat sektörünün sürdürülebilir kalkınma için çok önemli olduğunu belirterek; çevreci binalar, doğayla uyumlu yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapılmasının Türk firmaları için hayati konular olduğunu vurguladı. YURT DIŞINDA İŞBİRLİĞİ Devletin yurt dışında iş yapan firmaların arkasında garantör olarak durması gerektiğini söyleyen İbrahim Çağlar, “Devlet müteahhitlerimize teminat ve maddi konular açısından daha fazla destek vermeli. Yerli malzeme üreten tedarikçilerin işbirliğini artırmak zorundayız. Yurt dışı projelerde sektör işbirliği için ilgili bakanlık bünyesinde kümelenme çalışması yapılmalı. “Yurt dışında işbirliği yapan firmalara vergi ve SGK muafiyetlerinin yanı sıra hibe de verilebilir” dedi. TEKNİK MÜŞAVİRLİK Hedef pazarlarda proje finansmanı için fon oluşturulmasının önemini vurgulayan İTO Başkanı Çağlar, “Uluslararası teknik müşavirlik yapabilecek firmalara standartlar getirilmeli. Bu firmalara teşviklerin geliştirilmesi, müteahhitlerimizin yurt dışında yeni başarı hikayeleri yazmalarını sağlayacaktır” dedi. İstanbul Ticaret Odası Başkanı İbrahim Çağlar ayrıca, TOKİ'nin özel sektör müteahhitlerini de yanına alarak sosyal konut ihtiyacı olan ülkelerde projeler geliştirebileceğini belirtti. Çağlar, bu çerçevede kamu-özel sektör işbirliğinin altyapı ve mevzuatının hazırlanması gerektiğini söyledi. SEKTÖRE ÖZEL PLATFORM Stratejik Eylem Planı’nda Türkiye İnşaat ve Gayrimenkul Platformu’nun kurulması önerisi de yer alıyor. İTO Başkanı İbrahim Çağlar, “Kurulması tavsiye edilen İnşaat ve Gayrimenkul Platformu’nun koordinasyonu sayesinde, kurumlar birbirleriyle güçlü iletişim kurarak daha verimli çalışmalar yürütebilecekler. Platform, markalaşma yolunda atılacak adımların da en büyük destekçisi olacak” dedi. RAPORDA ÖNE ÇIKAN ÖNERİLER İTO İnşaat ve Gayrimenkul Sektörü 2023 Vizyonu Stratejik Eylem Planı’nda öne çıkan stratejik öneriler şunlar: Lisanslı emlak danışmanlığı kanunu çıkarılmalı. Gayrimenkul pazarlama sistemi ve aracıların yasal zeminde çalışmaları sağlanmalı. Teknik müşavirlik ve yapı denetim sigorta sistemi kurgulanmalı. Firmalara yurt dışında finans sağlanması maksadıyla devlet destekli ihtisas bankası kurulmalı. İnşaat tamamlama sigortasında reasürör bulunmuyor. Bu konuda devlet desteği sağlanmalı. Sigorta poliçeleri ile kullanılan konut teminatlı krediler için ikincil piyasalar üzerinden sektöre yeni kaynak oluşturulmalı. Haksız rekabeti denetleyecek ve firma şikayetlerini karara bağlayacak etik kurul ve üst kurul oluşturulmalı. Şirketler tarafından Ar-Ge ve inovasyon bütçesi ayrılmalı. Vergiden muafiyet sağlanmalı. Firmaların kurumsal gelişimleri için yapacakları yatırımlarda ‘Turquality’ benzeri finansman destek programları olmalı. Sektörün kendi gücü doğrultusunda rekabetten uzak daha rahat markalaşabileceği hedef pazarlar (Asya, Afrika gibi) ve ülkeler tespit edilmeli, özellikle buralara yoğunlaşılmalı. İnşaat ve gayrimenkul sektöründe kullanılan veriler, katmanlar halinde (kadastro, imar, altyapı, elektrik, su, kanalizasyon gibi) üç boyutlu olarak saklanmalı. Sistem gayrimenkul kimlik numarası ile çalışmalı ve internetten erişime açılmalı. Güncellenen reel değerler baz alınarak alım-satım harç oranları daha düşük seviyelere indirilmeli. YURT İÇİNDEKİ FIRSATLAR Türk enerji sektörünün 2023 yılına kadar toplam yatırım ihtiyacının 122 milyar doları aşması bekleniyor. 2023 yılına kadar yap-işlet-devret modeli ile 5 bin 550 km uzunluğunda 15 adet karayolu projesinin yapımı öngörülüyor. Demiryolu hatlarının uzunluğu 2023’e kadar ikiye katlanacak. Yeni yollar ve modernizasyon çalışmaları inşaat sektörü için önem arz ediyor. Devlet Su İşleri’nin (DSİ) 2015 yılı yatırım programında tarım sektörüne yönelik 176 proje yer aldı. Tamamlanma süresi 11.3 yıl olan projelerin toplam yatırım tutarı 82.7 milyar lira.

14 Temmuz 2016 Perşembe

Trafiğe kayıtlı araç sayısı, mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 0.5 artarak 20 milyon 456 bin 556'ya çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), mayıs ayına ilişkin motorlu kara taşıtları istatistiklerine göre, mayıs sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı toplam 20 milyon 456 bin 556 taşıtın yüzde 53.2’sini otomobil, yüzde 16.3’ünü kamyonet, yüzde 14.5'ini motosiklet, yüzde 8.5’ini traktör, yüzde 4’ünü kamyon, yüzde 2.2’sini minibüs, yüzde 1.1’ini otobüs, yüzde 0.2’sini ise özel amaçlı taşıtlar oluşturdu. YÜZDE 39.9’U LPG KULLANIYOR Ocak-mayıs döneminde 504 bin 43 taşıtın trafiğe kaydı yapıldı, 41 bin 959 taşıtın ise trafikten kaydı silindi. Böylece trafikteki toplam taşıt sayısı 462 bin 84 artış kaydetti. Trafiğe kayıtlı 10 milyon 885 bin 629 otomobilin yüzde 39.9’u LPG, yüzde 32.5’i dizel, yüzde 27.2’si benzin yakıtlı araçlardan oluştu. Yakıt türü bilinmeyen otomobillerin oranı ise yüzde 0.4 olarak belirlendi.

14 Temmuz 2016 Perşembe

Sanayi İhtisas Komite toplantısı, İstanbul Ticaret Odası Takım Tezgâhları ve Otomasyon Meslek Komitesi Meclis Üyesi Mehmet Akif Özyurt başkanlığında gerçekleşti. Toplantıda Endüstriyel Tasarım Meslek Kuruluşu(ETMK) Başkanı Sertaç Ersayın tarafından sektör temsilcilerine; Endüstriyel Tasarım, Getirdiği Katma Değer ve Verimlilik hakkındaki sunum yapıldı. Tasarımın güçlü ancak ihmal edilmiş bir araç olduğunun dile getirildiği toplantıda, tasarımın görünür olan her şeyi daha rekabetçi bir sisteme dönüştürdüğü ifade edildi. Sektör temsilcileri, ayrıca her şirketin tasarım stratejilerini değerler sistemiyle bütünleştirmesi gerektiğinden bahsetti. EĞİTİME ÖNEM Tasarım stratejileri için üniversite öğrencilerine destek verildiğinden bahsedilen toplantıda, öğrencilerin daha çok sanayi odaklı bir eğitime yönlendirilmeleri gerektiği de söylendi. Konunun tarafları; Çin, Tayvan gibi ülkelerden gelen ucuz ürünlerin ülke pazarını istila ettiği için Türkiye’de üretilen ürünlerin bu ürünler arasından sıyrılması gerektiğinden de bahsetti.

13 Temmuz 2016 Çarşamba

Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü, bu yılın haziran ayına ilişkin havayolu yolcu ve uçak trafiği istatistiklerini açıkladı. Buna göre, haziranda havalimanlarına iniş kalkış yapan uçak trafiği, iç hatlarda 79 bin 451, dış hatlarda 50 bin 144 olarak gerçekleşti. Bu dönemde 32 bin 995 olarak gerçekleşen üst geçiş (overflight) trafiği ile toplam 162 bin 590 uçağa hizmet verildi. Geçen ay iç hat yolcu trafiği 8 milyon 410 bin 304, dış hat yolcu trafiği ise 6 milyon 232 bin 308 olarak kayıtlara geçti. Direkt transit dahil toplam yolcu trafiği ise 14 milyon 672 bin 246 oldu. 212 BİN TON KARGO Haziran itibarıyla toplam 211 bin 460 ton yük (kargo+posta+bagaj) taşımacılığı yapıldı. Bu yılın ilk 6 ayında hizmet verilen toplam uçak trafiği (üst geçişler dahil) 862 bin 600, toplam yolcu trafiği (direkt transit dahil) 80 milyon 667 bin 589, yük trafiği (kargo+posta+bagaj) ise 1 milyon 295 bin 174 ton olarak belirlendi.

13 Temmuz 2016 Çarşamba

Türkiye geçen yıl toplam 44.7 milyar dolarlık 7 projeyle dünya genelindeki kamu-özel sektör işbirliği yatırımlarının yüzde 40’ını tek başına gerçekleştirirken, küresel mega projeler sıralamasında lider oldu. Dünya Bankası 2015 Global Kamu Özel Sektör İşbirliği Raporu'ndan derlenen bilgilere göre, geçen yıl küresel kamu-özel işbirliğiyle yapılan toplam yatırım tutarı 111.7 milyar dolardan 111.6 milyar dolara geriledi. BREZİLYA’YI GEÇTİK Dünya genelinde kamu-özel işbirliği yatırımlarında bir önceki yıl lider olan Brezilya’yı geride bırakan Türkiye, 44.7 milyar dolarlık yatırımla birinciliği elde etti. Toplam 7 projesiyle söz konusu projelerin yüzde 40’ını tek başına gerçekleştiren Türkiye’nin, bu yatırımlarının büyüklüğü, listenin ikinci sırasında 18 projesiyle yer alan Kolombiya’yı 4’e katladı. İkinci sıradaki Kolombiya’nın kamu özel-sektör işbirliği yatırımlarının büyüklüğü 11.8 milyar doları bulurken, 11 proje ve 7.1 milyar dolarlık yatırım büyüklüğüyle Peru üçüncü sırada yer aldı. ÇİN VE HİNDİSTAN GERİLEDİ Brezilya’nın dışında yıllardır en fazla kamu-özel sektör yatırımlarının yapıldığı ülkeler arasında yer alan Çin ve Hindistan’da da bu yatırımlarda gerileme oldu. 2014 yılında 60 milyar dolarla pazarın yüzde 60’ına hükmeden söz konusu 3 ülkenin yatırımları, toplam yatırımların yüzde 10’una denk gelen 11.6 milyar dolara düştü. Brezilya, Çin ve Hindistan'da kamu-özel işbirliğiyle yapılan yatırımlarında sert düşüşler görüldü. Global toplam yatırımların sabit kalmasında Türkiye’nin bu alanda yüzde 300’lük artışa denk gelen bir başarı sağlaması belirleyici oldu. 3 PROJEMİZ LİSTEDE Geçen yıl kamu-özel sektör işbirliğiyle gerçekleştirilen yatırım büyüklüğü bakımından mega 10 projenin yer aldığı listede, Türkiye birinci, ikinci ve dokuzuncu sırayı aldı. Türkiye toplam yatırım tutarı 35.6 milyar doları bulan İstanbul 3. Havalimanı Projesiyle başı çekerken, bunu 6.4 milyar dolarlık Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Projesi takip etti. Üçüncü sırada 5.4 milyar dolarla Peru’nun Lima 2. Metro Hattı yer alırken, bunu 2.7 milyar dolarla Malezya’nın Jimah Doğu Termik Santrali, 1.5 milyar dolarla Meksika’nın Los Ramonez 2. Etap Doğalgaz Boru Hattı, 1.2 milyar dolarla Rusya’nın Volgograd İçme ve Atık Su Altyapı Projeleri takip etti. Listede, 1.19 milyar dolarlık yatırım tutarıyla Filipinler’in San Buenaventura Termik Santrali 7’nci, 1.16 milyar dolarlık yatırım tutarıyla Kolombiya'nın Chirajara-Villavincencio Otoyol Projesi de 8’inci sırada yer aldı. DALAMAN DOKUZUNCU Türkiye, yatırım büyüklüğü 1 milyar 86 milyon doları bulan Dalaman Havalimanı İç Hatlar Terminal Binası Projesi’yle listenin 9’uncu sırasına üçüncü projesini de dahil etmeyi başarırken, Kolombiya'nın ikinci projesi olan 1 milyar 80 milyon dolarlık Neiva-Mocoa Santana Otoyolu yatırımı sonuncu oldu. İŞTE 10 MEGA PROJE Dünya Bankası raporuna göre 2015’te yatırım büyüklüğü açısından ilk 10’da yer alan mega projeler ve yapıldığı ülkeler şöyle: Ülkeler Projeler Yatırım tutarı (milyon $ ) Türkiye İstanbul 3. Havalimanı 35.587 Türkiye Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu 6.356 Peru Lima 2. Metro Hattı 5.373 Malezya Jimah Doğu Termik Santrali 2.675 Meksika Los Ramonez 2. Etap Doğalgaz Boru Hattı 1.513 Rusya Volgograd İçme ve Atık Su Altyapısı 1.200 Filipinler San Buenaventura Termik Santrali 1.195 Kolombiya Chirajara-Villavincencio Otoyolu 1.164 Türkiye Dalaman Havalimanı İç Hatlar Terminal Binası 1.086 Kolombiya Neiva-Mocoa Santana Otoyolu 1.080

13 Temmuz 2016 Çarşamba