Türkiye İstatistik Kurumu, temmuz ayına ilişkin Tarım-GFE verilerini açıkladı. Buna göre, endeks temmuzda bir önceki aya kıyasla yüzde 1,98, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 14,44, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 29,38 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 19,05 yükseldi. Ana gruplarda bir önceki aya göre tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde yüzde 0,68, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde yüzde 2,2 artış gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayına göre göre tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde yüzde 27,01, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde yüzde 29,78 artış görüldü. ALT GRUPLAR Yıllık en fazla artış yüzde 62,43 ile gübre ve toprak geliştiriciler alt grubunda görüldü. Bunu yüzde 48,07 ile çiftlik binaları (ikamet amaçlı olmayanlar) ve yüzde 43,37 ile bina bakım masrafları izledi. Buna karşılık, yıllık en az artış gösteren alt gruplar ise yüzde 9,9 ile tohum ve dikim materyali, yüzde 12,23 ile tarımsal ilaçlar ve yüzde 18,79 ile malzemeler oldu. Aylık en fazla artış yüzde 6,16 ile gübre ve toprak geliştiriciler alt grubunda görüldü. Bunu yüzde 3,79 ile enerji ve yağlar ve yüzde 3,1 ile bina bakım masrafları takip etti. Buna karşılık, aylık en az artış gösteren alt gruplar ise yüzde 0,55 ile tohum ve dikim materyali ve yüzde 0,71 ile makine bakım masrafları oldu. Bir önceki aya göre azalış gösteren tek alt grup ise yüzde 0,44 ile malzemeler olarak kaydedildi.

21 Eylül 2021 Salı

Avrupa Hareketlilik Haftası kapsamında WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler tarafından dijital ortamda "Yaşanabilir Şehirler Özel Oturumu 2021", "Yeni Normalde A'dan Z'ye Ulaşım" başlığıyla düzenlenen toplantının açılışında konuşan Dünya Kaynakları Enstitüsü (WRI) Türkiye Sürdürülebilir Şehirler Direktörü Güneş Cansız, yeni normale adapte olabilmek için ulaşımda alışkanlıkların değişmesinin ve şehirlerin ulaşım planlamalarının sürdürülebilir ve esnek olmasının şart olduğunu söyledi. Dünyanın iklim değişikliği nedeniyle kırmızı alarm verdiği bu dönemde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ve iklim krizini birlikte değerlendirmek gerektiğini vurgulayan Cansız, şöyle konuştu: "Kent içi ulaşımın iyileştirilmesi, iklim, çevre, sürdürülebilirlik, sağlık, ekonomi ve yaşam kalitesi gibi pek çok alandaki sorunun çözümüne katkı sağlayabilir. Kent içi ulaşımda daha verimli olan elektrikli araç kullanımının yaygınlaştırılması, toplu taşıma kullanımının artırılması ve motorlu seyahat talebinin azaltılması, yani yürüme ve bisiklet gibi yöntemlerin teşvik edilmesi birbirinden ayrı düşünülemeyecek temel yaklaşımlar." Cansız, dünya kentlerinin ekonomik, ekolojik ve toplumsal açıdan dengeli bir ulaşım için alternatifler aradığını dile getirdi. Türkiye'de toplu taşımada yeşil enerji kullanımının tartışıldığını aktaran Cansız, şunları kaydetti: "İzmir'de elektrikli otobüsler buna güzel bir örnek. E-scooter kullanımı da giderek artıyor. Bununla ilgili yönetmelik çıkarıldı. Son yıllarda özellikle Kovid-19 salgınıyla birlikte kent içi bisiklet kullanımını yaygınlaştırmak, daha güvenli hale getirmek, toplu taşımaya entegre etmek ve altyapıları oluşturmak için belediyeler çalışmalarını hızlandırdı. Yeni normale adapte olabilmek için bu alanlardaki planlamaların sürdürülebilir ve esnek olması ve bu konularda hızlıca harekete geçilmesi kritik önemde."

21 Eylül 2021 Salı

Arz şokları ve talep endişelerinin etkisiyle geçen hafta emtia piyasasında yön arayışı hakim oldu. Emtia piyasasında geçen hafta kayda değer yükselişlerin yanı sıra göze çarpan düşüşler de görüldü. 17 Eylül Cuma günü düşüşlerin hızlanmasıyla emtia fiyatlarındaki satışlar da hızlandı. Geçen hafta emtia piyasasına enerji fiyatlarındaki yükselişler damga vurdu. Metallerde negatif, tarım emtialarında ise karışık bir seyir izlendi. Böylece geçen hafta emtia piyasasında yön arayışı hakim oldu. Özellikle arz şokları ve teslimatlar, tedarike yönelik sıkıntılar emtia fiyatlarının yükselmesine neden olurken, gelişmiş ülke merkez bankalarının şahinleşebileceğine yönelik endişeler, doların güçlenmesi ve Çin'in emtia piyasasına müdahale etmesi de fiyatlar üzerindeki aşağı yönlü baskıyı artırdı. Analistler, artan ham madde fiyatlarından dolayı üreticilerin emtia tedariki konusunda temkinli davrandığını, bunun da özellikle metalleri olumsuz etkilediğini belirtti. GEÇEN HAFTAYA DOĞAL GAZ DAMGA VURDU Doğal gaz fiyatları geçen haftaya da damgasını vurdu. Artan tüketim, Avrupa'da yeraltı depolama tesislerindeki doluluk oranlarının azalması ve kış öncesi arzda kısıntı yaşanabileceğine yönelik endişelerle doğal gaz fiyatları rekor seviyelere ulaştı. Rusya'dan Almanya'ya doğal gaz sağlanması için kurulan Kuzey Akım 2 projesinin beklenenden daha geç bir tarihte açılabileceği ve bu kışın sert geçeceğine ilişkin uzman görüşlerinin ardından elektrik ve doğal gaz fiyatlarında sert yükselişler görüldü. Son haftalarda sürekli rekor tazeleyen ve 5,695 dolarla Şubat 2014'ten bu yana en yüksek seviyeyi gören doğal gaz, haftalık bazda artışını yüzde 7'nin üzerine çıkarmasına karşın daha sonra kazançlarının bir kısmını geri verdi ve geçen haftayı yüzde 2,5 kazançla tamamladı. Geçen hafta Brent petrol yüzde 3 arttı. Brent petrol fiyatlarındaki yükselişte, ağustos sonunda ABD'nin Meksika Körfezi'ndeki petrol ve gaz üretiminin Ida Kasırgası sebebiyle sekteye uğramasından sonra yaşanan arz kesintileri etkili oldu. Dünyanın en büyük petrol üreticisi ABD'nin Meksika Körfezi'nde, Ida Kasırgası'nın ardından petrol ve gaz üretimi henüz normale dönmeden yaklaşan başka bir kasırga tehlikesiyle karşı karşıya kalması da petrol fiyatlarının yükselmesine neden başka bir unsur oldu. Libya'da devam eden protestolar nedeniyle ülkenin petrol arzında yaşanan kesintiler de petrol fiyatlarını yukarı yönlü etkiledi. Libya Ulusal Petrol Kurumu (NOC) Başkanı Mustafa Sanalla'nın görevden alınmasını isteyen göstericiler, geçen hafta çarşamba günü Es Sider ve Ras Lanuf limanlarında faaliyetleri durdurmuştu. ABD'nin ticari ham petrol stoklarının beklenenden fazla düşmesi de talebin toparlandığı algısıyla Brent petrol fiyatlarını yukarı yönlü destekledi. Altın geçen hafta yüzde 1,9 azalış kaydetti. Analistler, gelişmiş ülke merkez bankalarının şahinleşen tutumunun altının ons fiyatını baskıladığını söyledi. PALADYUM, GÜMÜŞ VE KURŞUNDA SERT DÜŞÜŞLER GÖRÜLDÜ Geçen hafta paladyum, gümüş ve kurşunda sert düşüşler görüldü. Yeniden artışa geçen Delta varyantı vaka sayıları nedeniyle büyüme beklentilerinin aşağı yönlü revizyonu, metal fiyatları için risk oluşturan önemli faktörler arasında yer alıyor. Geçen hafta kurşun yüzde 6, paladyum yüzde 5,8, gümüş yüzde 5,7, nikel yüzde 2,8, bakır yüzde 2,2, alüminyum yüzde 1,2 ve platin yüzde 1,3 değer kaybetti. Özellikle küresel bazda otomobil üretiminin aksayacağına yönelik endişeler, paladyum ve platin fiyatlarını olumsuz etkiledi. Önceki hafta sert yükseliş kaydeden alüminyum da geçen hafta metallerdeki düşüş eğiliminden etkilenerek değer kaybetti. Ekonomik toparlanmaya ilişkin endişeler bakır fiyatlarını da baskıladı. TARIM EMTİALARINDA KARIŞIK SEYİR Tarım emtialarına geçen hafta karışık bir seyir hakim oldu. Özellikle teslimatlardaki gecikmeler, üretim tahminlerinin düşmesi ve ihracattaki artış tarım emtia fiyatlarını yukarı yönlü etkilerken, Delta varyantı nedeniyle oluşan önlemlerle talebe yönelik endişeler fiyatlarda değer kaybını beraberinde getirdi. Geçen hafta buğday yüzde 2,7, mısır yüzde 2 ve şeker yüzde 1,6 değer kazanırken, kahve yüzde 0,6 ve pamuk yüzde 1,2 değer kaybetti. "KISA VADELİ ARZ ENDİŞELERİNİN DEVAM ETTİĞİNİ SÖYLEYEBİLİRİZ" Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, dolar endeksindeki güçlenme ile emtiaların genelinde baskının arttığını belirtti. Küresel olarak halen konteyner talebinin yüksek olması nedeniyle yüklemelerde gecikme yaşandığını ifade eden Ergezen, "Bu nedenle kısa vadeli arz endişelerinin devam ettiğini söyleyebiliriz." dedi. Ergezen, Çin ekonomisinden gelen verilerin beklentilerin altında kalmasının emtialar genelinde talep endişelerini artırdığını vurguladı. Buğdayın geçen haftayı yükselişle kapattığını bildiren Ergezen, Kanada, Avrupa ve Rusya'da buğday üretim beklentilerinin azalmasının vadeli piyasada alımlara yol açtığını söyledi. Ergezen, mısır piyasasında yüksek talebin devam ettiğini, bununla beraber özellikle yüklemelerde yaşanan gecikmenin kısa vadeli arz endişelerine yol açtığını, böylece fiyatlarda anlık yükselişler görüldüğünü kaydetti. Petrol fiyatlarındaki yukarı seyrin mısır fiyatlarını da olumlu etkilediğini belirten Ergezen, "Mısır, biyodizel üretimi için kullanılan ürünlerden biri. Petrol fiyatları yükselince mısır talebi artacağı beklentisi oluyor." dedi. Petrol fiyatlarının yüksek olmasının şeker fiyatlarına da pozitif yansıdığını ifade eden Ergezen, şeker kamışının etanol üretimi için kullanılan ham maddelerden biri olduğunu hatırlattı. Ergezen, petrol fiyatlarındaki değişimin üreticilerin şeker veya etanol üretimini tercih etmesine neden olduğunu kaydetti. Ergezen, Delta varyantının ve dolar endeksindeki artışın pamuk ve kahveye olan talebin azalmasına yol açtığını da söyledi.

21 Eylül 2021 Salı

Dualara vasıta kılınan, her bir tanesi kimi zaman can sıkıntısını gidermek için parmaklar arasında dolaşantespih, ustaZekai Şenyurt’un hünerli ellerinde sanat eserine dönüşüyor. Türkiye’de kültürün ve inancın önemli bir parçası olan tespih, kimi için zikir aracı, kimi için bir hobi, kimi için de aksesuar. Ünü dünyaya yayılan usta Zekai Şenyurt’un ellerinden çıkan ve her biri bir sanat eseri olan tespihlere sahip olmak ise her koleksiyoncunun arzusu. Eserleri müzelerde de sergilenen tespih sanatının günümüzde yaşayan en büyük ustalarından Zekai Şenyurt, el işlemesi eserleriyle dikkati çekiyor. SANAT TESCİLİ Şenyurt’un, el işçiliğiyle eserlerini sergilemesi ve tanıtması, tespih ustalığının Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sanat olarak tescillenmesinde etkili oldu. Mesleğe 11 yaşında Beyazıt’taki bir kuyumcuda çalışarak başlayan Şenyurt, çıraklıktan ustalığa geçişte zanaatına tespih ustalığını da ekledi. Mesleğine yeni bir boyut kazandıran Şenyurt, 1980 yılında bir arkadaşının teklifi üzerine tespih imal etmeye başladı. KİTAP GİBİLER Eserlerinde genellikle işleme üzerine yoğunlaştığını belirten Şenyurt, mamut dişi üzerine zümrüt ve altın işlemeli tespihler tasarlayarak imal ettiğini, ayrıca her tane üzerine tuğraları ile padişah portrelerini işlediğini söyledi. Adeta kitap gibi tespihler tasarladığını, tespihlere bakarak hangi padişahın hangi tarihte devleti yönettiğinin öğrenilebildiğini ifade eden Şenyurt, “Padişah portrelerini, yaprakları ve çiçekleri tespihe işlemeyi çok seviyorum. Hat sanatından da esinlenerek eserlerimi tasarlıyorum” dedi. EN ÇOK TERCİH Türkiye’de en çok kehribardan yapılan tespihlerin tercih edildiğini aktaran Şenyurt, kehribar üzerine işleme yapmanın özen gerektirdiğini, tespihlerinde ayrıca firuze ve mercan taşı kullandığını, yeni modelleri ortaya çıkarmak için sabaha kadar uyuyamadığını anlattı.

20 Eylül 2021 Pazartesi

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, tıbbi cihaz, sağlık malzemesi ve ilaç firmalarının son 18 aydır kamudan tahsilatta güçlük çektiğini belirterek, “Sağlık firmaları, hastanelerin cihaz, malzeme ve ilaç ödeme takviminin normalleşmesini istiyor” dedi. 14 BİN AKTİF FİRMA Avdagiç, sağlık sektöründeki firmaların devlet ve üniversite hastanelerinden ödeme vadesi geçen alacaklarının toplamının 6 milyar liraya ulaştığını bildirdi. Sektördeki firmaların tahsilatta güçlük yaşadığını belirten Avdagiç, şunları kaydetti: “Şu an Türkiye genelinde bu işi yapan 14 bin civarında firma var. Bunların en az yarısı devlet hastaneleri ve özel hastanelerle iş yapmak zorunda. Ödemelerini alamamaları üreticiyi de, satıcıyı da, tedarikçi firmayı da zorluyor. Çünkü üretici ürünü yapıyor, satıcıya teslim ediyor. Satıcı parasını alamayınca parasını üreticiye ödeyemiyor. Ayrıca küresel çaptaki hammadde ve lojistik sıkıntısı sebebiyle fiyatların yükselmesi de sektörün üzerindeki yükü artırıyor.” İHRACAT POTANSİYELİ YÜKSEK Şekib Avdagiç, sağlık sektörünün ihracat potansiyelinin yüksek olduğuna işaret ederek, “Geciken ödemeler, sektörün yeni yatırımlar yapmasını engelleyebilir, böylece dış ticaret açığına olumsuz yönde etki edebilir. Ayrıca sektöre yapılacak ödemeler, yerli sermayeyi güçlendirecek ve firmalarımızı büyütecektir. Bu da ilerleyen süreçte yurt dışından tedarikimizi daha da azaltacaktır” değerlendirmesinde bulundu. TEDARİK DEVAM EDİYOR Avdagiç, sektördeki firmaların yaklaşık 2 yıldır tahsilat problemi yaşadığını belirterek, şöyle devam etti: “Biriken ödemelerin yapılması, tedavi zincirini en güçlü şekilde tutarak sorumluluk üstlenen firmalara destek olacaktır. Sağlık sektöründeki firmalarımız, hastaneleri hem teknik cihaz hem de malzeme ve yedek parça yönünden eksik bırakmadılar. Tedavi zincirini kırmadan, toplum sağlığını her şeyden önemli sayıp tedarike devam ettiler. Hâlâ da devam ediyorlar ve elbette edecekler. Çünkü bu, firmalarımızın başta gelen sorumluluğu. Ancak bekleyen ödemelerin yapılması da sektörün ayakta kalması için çok önemli.”

20 Eylül 2021 Pazartesi