HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu’nun (UNESCO) geçtiğimiz nisan ayında gerçekleşen genel kurulunda anma programları listesi için ilk defa Türkiye ile ilgili dört başlık kabul edilmişti. İki yıllık aralarla gerçekleşen anma programları listesinde, 2020 Bilge Tonyukuk Abidesinin Dikilişinin 1300. Yıl Dönümü olarak yer alacak. Gelecek yıl ise Türkiye’nin önerisi ile Hacı Bektaş Veli’nin vefatının 750. Yunus Emre’nin Vefatının 700. ve Ahi Evran’ın Doğumunun 850. yıl dönümleri anma programında yer alacak. MİRAS LİSTESİNDE Bir programın UNESCO listesinde yer alması, onunla ilgili çeşitli kurumlarda etkinliklerle düzenlenmesi anlamına geliyor. UNESCO’nun bu kararı, kurumları etkinlik gerçekleştirmeleri konusunda teşvik ediyor. Bu yıl için anma programında yer alan Bilge Tonyukuk Anıtları 720 yılında dikilir. Göktürk devletinin vezirlerinden olan Bilge Tonyukuk, bizzat kendisi yazdığı yazısında Türk milletinin özünü kaybetmemesi gerektiğini anlatır. Bu yıl dikilişinin 1300. yılı olan Bilge Tonyukuk Anıtı, UNESCO Kültürel Miras Listesi’nde bulunuyor. ANADOLU’NUN HER YERİ Önümüzdeki yıl, Türk dilinin en berrak örneklerini sergilediği şiirleriyle asırlardır yaşayan Yunus Emre’nin vefat etmesinin üzerinden 700 yıl geçmiş olacak. Yazdığı dörtlüklerle birlikte yaşam biçimi ve öğretileriyle de ruhu yolculukta olanlara ışık tutan Yunus Emre, yalnızca Türkiye’de değil İslam coğrafyasının tamamında bilinen bir mutasavvıf. Yunus Emre kendisine duyulan sevgiden dolayı, Anadolu insanının tamamı tarafından sahipleniliyor. Bu nedenle büyük şair ve mutasavvıfın birden çok yerde kabri bulunuyor. YESEVİ ÖĞRETİLERİ Önümüzdeki yıl UNESCO’nun anma listesinde Hacı Bektaş Veli’nin vefatının 750. yılı da yer alıyor. Bektaşi tarikatının piri olan Hacı Bektaş Veli, 13. yüzyılda Horasan’dan Anadolu’ya gelir. Hoca Ahmet Yesevi’nin talebelerinden olan Lokman Parende tarafından yetiştirilir. Yesevi öğretileriyle çevresindeki talebelere ışık saçan Bektaşi Veli, sıradan yaşantısı ile de çevresindekilerin gönlünü kazanıyordu. Hacı Bektaş Veli Osmanlı ordusundaki askerlerin de piriydi ve Yeniçerilere ‘Bektaşi Veli Çocukları’ da deniliyordu. AHİLİĞİN PİRİ UNESCO’nun listesinde yer alan bir diğer isim de Ahi Evran. Ahi Evran, Anadolu’da ahiliğin piri olarak kabul ediliyor. İran’da doğan daha sonra Anadolu’ya yerleşen Ahi Evran’ın asıl mesleği debbağlık yani dericilik. Ahi Evran; kardeşliğin, cömertliğin, yiğitliğin, fedakârlığın, doğruluğun, dürüstlüğün, kalitenin, üretimin, ahlakın, sanatın, aklın ve bilimin esas alındığı Ahilik Teşkilatı’nı, Ahi Evran tarafından 1200’lü yıllarda kurar. Bu teşkilat Anadolu’ya göç eden Türkmenlere aş ve iş imkânı sağladığı gibi onların iyi birer Müslüman olarak yetişmelerine de vesile olur. Ahi Evran; 32 çeşit esnafın eğitim, sosyal, siyasal, ekonomik, kültürel, dini ve ahlaki değerlerle teşkilatlandırır. Önümüzdeki yıl, Ahi Evran’ın doğumunun 850. yılı olacak ve anma törenlerinde bu başlık da yer alacak.

05 Şubat 2020 Çarşamba

HABER: SOYHAN ALPASLAN Türk savunma sanayinin inovasyon merkezi Teknopark İstanbul, TÜBİTAK Mentor Arayüzü (BİGG+) programı kapsamında 750 bin TL’lik destek alan 11 kurumdan biri oldu. Bu destek ile Teknopark İstanbul Kuluçka Merkezi’nde 20 girişimciye 400 saati aşkın mentorluk eğitimi verilecek. Derin teknoloji ekosistemine mentor kazandırılmasını, sürdürülebilir ve ölçülebilir mentorluk sistemi kurulmasını sağlayacak destekten, TÜBİTAK TEYDEP programında bir proje bitiren girişimciler yararlanabilecek. BİGG+ Programı’nın amacı; teknoloji geliştiren girişimcilerin, işlerini geliştirmelerine imkân sağlamak ve yenilik kapasitelerini artıracak mentorluk mekanizmaları oluşturmak. Ayrıca bu mekanizmaların yürütülmesine yönelik faaliyetleri desteklemek de BİGG+ Programı’nın amaçları arasında yer alıyor. TİCARİLEŞME HİZMETİ BiGG+ Mentor Arayüzü Çağrısı sonuçlarını değerlendiren Teknopark İstanbul Genel Müdür Yardımcısı Dr. Cem Duran, dünya genelinde mentorluk desteği alan girişimlerin, almayan girişimlere oranla yüzde 70 daha başarılı olduğunu belirtti. Duran, “Bu bilgi bize Teknopark İstanbul’un aldığı BİGG+ desteğinin ekosistem için ne kadar büyük bir önem taşıdığını gösteriyor. Program kapsamında, TÜBİTAK proje desteği almış ve ticarileşememiş KOBİ ölçeğindeki firmalarımıza ücretsiz mentorluk hizmeti verecek, ticari marka kültürü oluşturmalarına yardımcı olacağız” dedi. YÜKSEK KATMA DEĞER Teknopark İstanbul Kuluçka Merkezi (Cube Incubation) Yöneticisi Gürol Üzenç, TÜBİTAK BİGG+ desteği ile oluşturulacak mentorluk programına ilişkin şu açıklamayı yaptı; “Uluslararası düzeyde rekabetçi ve yüksek katma değerli ürünler üreten ve pazarlayan; bunları yaparken çağdaş yönetim biliminin gereklerini yerine getiren Ar-Ge odaklı yoğun girişimler ortaya çıkarmayı hedefliyoruz. Katma değeri yüksek ürünlerin geliştirilmesi, markaların yaratılması ve ticarileştirme faaliyetlerinin sistematik olarak yürütülmesi ve ayrıca bunun bir kültür haline getirilmesi bu projenin en büyük hedeflerinden biri.” ULUSLARARASI STANDART Teknopark İstanbul Kuluçka Merkezi’nde (Cube Incubation) inovatif ve derin teknoloji tabanlı iş fikirleri üzerinde Ar-Ge çalışmaları yürüten 90’ı aşkın girişimci ve girişimci grubu faaliyet gösteriyor. Merkez, “Incubatıon Center For Deep Tech Entrepreneurs-Derin Teknoloji Girişimcileri İçin Kuluçka Merkezi” hedefiyle girişimcilere uluslararası standartlarda fırsatlar sunuyor. Teknopark İstanbul’un 3. etap binalarının 2020 içinde tamamlanması ile Kuluçka Merkezi 10 bin metrekareden fazla kapalı alana sahip olacak. Türkiye’nin en büyüğü ve dünyanın da sayılı kuluçka merkezlerinden biri haline gelecek. MARKALAŞMA EĞİTİMİ Girişimciler, sıfır maliyetle markalaşma eğitimleri alıyorlar. Biyoküp Laboratuvarı, Temiz Odalar ve Post Kuluçka alanından ücretsiz ya da çok düşük bedellerle yararlanan girişimcilere hizmet verecek Prototipleme Merkezi de hizmete girmek için gün sayıyor. İŞ FİKİRLERİ GERÇEK OLUYOR TÜBİTAK BİGG+, girişimcilerin iş fikirlerinin; ticari ürüne, sürece ve hizmete dönüşmesi için büyük destek veriyor. Böylece teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerinin, katma değer ve nitelikli istihdam potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüşmesi kolaylaşıyor. BİGG+, uluslararası rekabet gücüne sahip, yenilikçi, yüksek teknolojili ürün ve hizmetler geliştirebilen başlangıç (start-up) firmalarının doğmasına imkan sağlıyor. Fikir aşamasından pazara kadar tüm faaliyetlere destek veren program, nitelikli girişimciliği özendiriyor. Sanayi deneyimine sahip mentorlar girişimciye teknik, ticari ve idari konularda eğitim ve eğitim sonrası destek veriyor. KULUÇKA MERKEZİ’NİN KARŞILIKSIZ HİZMETLERİ Uluslararası standart ve metotlarla stratejik ve mevcut durum analizleri yapmak. Çağdaş ve bilimsel yöntemlerle stratejik yol haritaları çıkarmak. İhtiyaca yönelik, çözüm odaklı, başarılı iş planı hazırlamak. Başarılı sunum yapabilmeyi, pazarlamayı ve finansı öğretmek. Mali desteklere ulaşabilmenin yollarını göstermek. Yatırımcı buluşmalarından fayda elde etmelerini sağlamak. İşleri büyütebilmelerinin yöntemlerini belirlemek. Ofisi, toplantı odaları ve iletişim hizmetlerini 18 ay kullanmalarını sağlamak. Ticari olgunluk seviyelerini, Ar-Ge, yenilik kapasitelerini artırmak. KESİNTİSİZ DESTEK Kuluçka Merkezi, Ortak Çalışma Alanı ile (Co-working) kuluçka merkezinden başarıyla mezun olan girişimcileri ofis kurana kadar destekliyor. Mezun girişimciler teknopark firması olarak ticari ve Ar-Ge faaliyetlerini sürdürebiliyor, post kuluçka döneminde düşük kira bedeli ile Teknopark İstanbul’da kalabiliyor.

04 Şubat 2020 Salı

HABER: ŞEREF KILIÇLI Sayısı ve türü son 30 yılda önemli ölçüde artan salgın hastalıklar hem insanların ölümüne sebep oluyor hem de küresel ekonomik etkisini artıyor. Dünya Bankası’nın araştırmasına göre, günümüzde orta şiddetli ve şiddetli salgınların yıllık küresel maliyeti; yaklaşık 570 milyar dolar yani küresel gelirin yüzde 0.7’sine ulaşabiliyor. Çin’in Hubei eyaletindeki Wuhan şehrinde ortaya çıkan ve kısa sürede yayılan ‘Wuhan Koronavirüs’, ölümlere neden olarak dünyaya korku saldı. Vakaların 17 ülkede görülmesi ise endişeleri artırdı. Çin hükümeti, bölgeyi karantina altına almak ve yurtiçi-yurtdışı seyahatleri durdurmak gibi birçok tedbiri uygulamaya alarak hastalığın yayılmasına engel olmaya çalışıyor. TARİHTEKİ ÖRNEKLER ‘Wuhan Koronavirüs’, küresel ekonominin biyolojik tehditler karşısında ne kadar hazırlıklı olduğu konusunu da tekrar gündeme getirdi. Hatırlanacağı üzere, 2003’te Çin’de ortaya çıkan SARS virüsü yaklaşık 800 kişinin ölümüne sebep olmuş, küresel ekonomiye 50 milyar doların üstünde zarar vermişti. Güney Kore’de 2015’teki MERS virüsü salgınında 38 kişi ölmüş, 8.5 milyar dolarlık da ekonomik kayıp yaşanmıştı. Ebola salgını ise 2014-2015 yıllarında üç Batı Afrika ülkesinde büyük bir hızla yayılmış, 11 binden fazla insanın ölümüne sebep olmuştu. Salgının üç Batı Afrika ülkesi ekonomisine 53 milyar dolar zarar verdiği de aktarılmıştı. S&P’NİN ÇİN TAHMİNİ Geçtiğimiz yıllardaki salgınlardan hareketle, Wuhan Koronavirüs’ün, 2020’de Çin ekonomisini nasıl etkileyeceğine yönelik tahminler de yayınlanmaya başladı. Uluslararası derecelendirme kuruluşu Standart and Poors (S&P) yaptığı açıklamada, virüsün yayılma hızının bu şekilde sürdüğü sürece Çin’in bu yıl büyümesinin beklenenden 1.2 puan daha az olabileceğini belirtti. Başka bir araştırmada ise 2003’teki SARS salgınının Çin GSYH’sının (gayri safi yurtiçi hasıla) yüzde 1.1’ini ve Hong Kong GSYH’sının da yüzde 2.6’sını yok ettiği vurgulandı. Çin ekonomisi 2019’da yüzde 6.1 büyümüştü. TURİZM SEKTÖRÜNE İLK ETKİLERİ Çin’deki salgının Türkiye-Çin arasındaki ticarete olumsuz etkileri de yansımaya başladı. Salgının ilk olumsuz etkilerinin görüldüğü sektörlerden biri de turizm sektörü oldu. Çin hükümetinin 27 Ocak’tan itibaren 1 ay boyunca yurtdışı paket turları iptal etmesi, Kapadokya’daki turizmcileri etkiledi. Kapadokyalı turizmciler, iptaller sebebiyle şimdiden 30 milyon dolarlık zararlarının oluştuğunu aktardı. Turizmciler, bu dönemde Çin’in yeni yıl tatili olması sebebiyle yoğun bir ilginin olduğunu, Kapadokya’daki otel doluluğunun yüzde 50’sinin Çinli turistlerle sağlandığını da vurguladı. 2019’da, Çin’den Türkiye’ye yaklaşık 450 bin turist geldi. Türkiye ve Çin’in, Çin’den gelen turist sayısını kısa vadede 1 milyona çıkarma konusunda ortak hedefi var. DOĞALTAŞ İHRACATINDA ÇİN 1. MÜŞTERİ Türkiye ile Çin arasındaki dış ticaret rakamlarına bakıldığında Türkiye, 2019’da Çin’den yaptığı 19.1 milyar dolarlık ithalata karşılık, 2.6 milyar dolarlık ihracat yaptı. Yani iki ülke arasında yaklaşık 22 milyar dolarlık bir ticaret hacmi gerçekleşti. Çin’deki salgının mevcut hızda ilerlemesi durumunda kısa vadede ithalat ve ihracata da etki etmesi bekleniyor. Nitekim, Türkiye’deki madencilik sektöründe faaliyet gösteren 15 sivil toplum kuruluşu, yaptıkları ortak açıklamada, Wuhan Koronavirüs nedeniyle, şehirlerin karantina altına alındığını, Çin’in üretimi için ihtiyaç duyduğu mal alımını neredeyse sıfırladığını, 16-19 Mart’ta yapılacak Xiamen Doğaltaş ve Teknolojileri Fuarı’nı da 6-9 Haziran’a ertelediği belirtti. Doğaltaş ihracatında Çin, Türkiye’nin önemli bir pazarı konumunda. Türkiye, 2019’da 180 ülkeye, 1 milyar 864 milyon dolarlık doğal taş ihraç ederken, Çin 695 milyon dolarlık tutarla zirvede yer aldı. Çin, Türkiye’nin doğal taş ihracatında yüzde 37’lik dilimi tek başına temsil etti.

04 Şubat 2020 Salı

Global startup ekonomisi 3 trilyon dolarlık bir büyüklüğe ulaştı. Türkiye, 2023’e kadar en az 10 Turcorn, yani değeri 1 milyar doları aşan startuplar çıkarmayı hedefliyor. Bu yarışta Türkiye’yi etkin hale getirecek ekosistem hızla güçleniyor. İTO’nun kurduğu BTM, kısa sürede Türkiye’deki startup ekosisteminin önemli merkezi haline geldi. Yıllık 300 startup çıkaran BTM, Türkiye’nin ‘2023’te 10 Turcorn’ stratejisine en az 1 Turcon çıkararak katkı vermek için 7/24 çalışıyor. HABER: ŞEREF KILIÇLI İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından yeni nesil girişimciliğin desteklenmesi amacıyla kurulan Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi, (BTM) Fulya’daki üç bin metrekarelik yeni yerleşkesinde startupları geleceğe hazırlıyor. Türkiye, 2023 stratejisi çerçevesinde en az 10 Turcorn çıkarmayı hedefliyor. BTM de 2023’e kadar en az 1 Turcorn (1 milyar dolar üzerinde değerlemeye sahip Türk Unicorn’u) çıkararak, bu hedefe destek vermek istiyor. AZ ZAMANDA ÇOK STARTUP BTM, yenilikçi fikri olan girişimcilere, projelerini hayata geçirmede gerekli tüm bileşenleri sunan tam donanımlı bir startup merkezi. 2017’de 30 startup ve 100’e yakın girişimciyle yola çıkan BTM, kısa sürede 10 kat büyüdü, 722 startupı mezun etti. Yeni döneminde ise 300 startup ve 1000’e yakın girişimciye ev sahipliği yapıyor. BTM çıkışlı startuplar bugüne kadar 45 milyon TL’den fazla değerleme yatırımı aldı ve 50 milyon TL’den fazla satış yaptı. BTM, akıllı tarımdan yapay zekaya, e-ticaretten sağlığa kadar 40 farklı sektörden yenilikçi iş fikirlerine destek oldu. 2022’de mevcut aktif çalışan startup sayısını 1000’e, startupların satış rakamını 580 milyon TL’ye, toplam startup yatırımlarını 1 milyar TL’ye çıkarmayı hedefliyor. BAŞVURU SÜRECİ Girişimcilerin, BTM’ye kabul sürecinde ilk adım; www.btm.istanbul linki üzerinden online başvuru ile başlıyor. Daha sonra BTM ekibi tarafından yapılan ön değerlendirmeler sonucunda girişimciler mülakata davet ediliyorlar. Mülakatları başarıyla geçen girişimciler, İstanbul Ticaret Odası meclis ve komite üyelerinden oluşan değerlendirme kurulu karşısına çıkarak projeleriyle ilgili sunum yapıyorlar. Kurulun yaptığı puanlamanın ardından, belirlenen kontenjan çerçevesinde puan sıralamasına göre kabul yapılıyor. UYGULANAN PROGRAMLAR BTM, girişimcilere; BTM Kamp, Ön Kuluçka, Kuluçka ve Post Kuluçka programlarıyla hizmet veriyor. Yenilikçi bir iş fikri olup, bununla ilgili ürün veya ürün çıktılarına sahip olan girişimciler, Ön Kuluçka’da bir araya geliyor. Şirket sahibi ve satış yapmış girişimciler Kuluçka; yatırım almış, ikinci veya üçüncü tur yatırım arayışında olan girişimciler ise Post-Kuluçka programında yer alıyor. Ön Kuluçka, Kuluçka ve Post Kuluçka programlarına başvurular, belirlenen tarihlerde yapılabiliyor. Girişimciler, BTM Kamp’a ise yıl boyunca başvuru yapabiliyorlar. BAŞARISI ÖDÜLLERLE TESCİLLİ BTM aldığı ödüllerle de başarısını ispatlamış bir startup merkezi. 2019’da, Imagine Tomorrow Yılın Girişim Hızlandırma Merkezi Ödülü, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Proje Yarışması Girişimcilik Kategorisi Birincilik Ödülü ve ICC Dünya Odalar Federasyonu Dünya Odalar Yarışması En İyi KOBİ ve Girişimcilik Geliştirme Projesi Kategorisi Finalisti Ödülü, Medipol İK Ödülleri-Yılın İnovasyon Hızlandırma Kurumu Ödülü yeni başarıların da işaretçisi oldu. Bu ödüllerin yanı sıra BTM, Doha’da düzenlenen World Incubation Summit’te, 70’i aşkın ülkede girişimcilik merkezlerinin endeksini oluşturan UBI Global tarafından 700’den fazla girişimcilik merkezi arasından ‘Dünyanın En Gelecek Vaad Eden Girişimcilik Merkezi’ ödülünü aldı. BTM’DE NELER YAPILIYOR? Dünyada bir ticaret odası tarafından kurulan ilk startup merkezi olma özelliğine sahip BTM’de şu faaliyetler yapılıyor: BTM’de eğitim ve seminerler, mentor desteği, yatırımcı söyleşileri, girişimcilerin yatırımcı karşısında sunum yaptığı Demo Day etkinlikleri, 7/24 ofis imkanı, birebir danışmanlık gibi hizmetler, girişimcilere tamamen ücretsiz olarak sunuluyor. BTM, 81 meslek komitesi ile 440 binden fazla üyesi bulunan dünyanın üçüncü büyük ticaret odası İTO’nun iştiraki olması sebebiyle aynı zamanda organik bir yatırım ağına sahip. BTM’de girişimciler, İTO’nun 81 meslek komitesinden projeleri ile ilgili olan komitelere giderek sunum yapma hakkına erişebiliyor. Böylece girişimciler sektördeki bilirkişilerden geri dönüşler alarak, projelerini doğru bir şekilde geliştirebiliyor. Aynı zamanda potansiyel müşteri ve yatırımcılarla da bir araya geliyorlar. BTM bünyesindeki 50 startup mentoru ve 500’den fazla sektör mentoru ile girişimcilere destek veriliyor. BTM’de kamp süreçlerini başarı ile tamamlayan girişimciler, BTM Sahne - Yatırımcı Girişimci Buluşması (Demo Günü) etkinliğinde sahneye çıkarak, iş modellerini ve finansal argümanlarını yatırımcılara anlatıyor. BTM Sahne sonrasında girişimcilerin ve yatırımcıların eşleştirmesi başlıyor. BTM’de mevcut programların haricinde yenilikçi iş fikirleri ve yıkıcı iş modelleriyle küresel arenadaki rekabette iddialı bir şekilde var olmalarını sağlayacak ‘Mucit Girişimci Programı’ ve ‘WinGlobal’ gibi tematik programlar bulunuyor. Ayrıca BTM, ulusal ve uluslararası kurumlarla birlikte gerçekleştirdiği projelerle birçok ülkede girişimcilik ekosistemiyle ilgili programların içinde yürütücü olarak yer alıyor. BTM, ölçeklenebilir (scale-up) girişimlere odaklı çalışmalarını global arenada sürdürürken, farklı kıtalar arasında da çalışmalar yürütmeye devam ediyor.

03 Şubat 2020 Pazartesi

Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye'nin fındık üretimi ve ihracatında dünya liderliğini açık ara sürdürdüğünü bildirdi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, fındıkta dünya pazarının yüzde 70'ini elinde tutan Türkiye'nin, başta Avrupa Birliği (AB) ülkeleri olmak üzere dünyanın birçok ülkesine fındık sattığı ifade edildi. Türkiye'nin söz konusu ürünün üretiminde ve ihracatında dünyada ilk sırada yer aldığı belirtilen açıklamada, 39 ilde, 728 bin hektar alanda yaklaşık 592 bin çiftçi tarafından fındık üretimi yapıldığı bilgisi verildi. Açıklamada, geçen yıl, son 10 yılın en yüksek rakamı olan 776 bin 46 ton fındık üretimi gerçekleştirdiği ve ülkenin fındıkta yeterlilik derecesinin yüzde 501 olduğu vurgulandı. SON 4 AYDA 1,2 MİLYAR DOLARLIK FINDIK İHRAÇ EDİLDİ Dünya fındık ticaretinin yaklaşık 70'ini elinde bulunduran Türkiye'nin, 1 Eylül 2019-5 Ocak 2020 döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre, fındık ihracatını 673 milyon dolardan 1,2 milyar dolara çıkardığına dikkati çekilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi: "4 aylık süreçte, bir önceki döneme göre 442 milyon dolar daha fazla ihracat yapılmış oldu. Fındık ihracatı başta AB ülkeleri olmak üzere dünyanın birçok ülkesine gerçekleştiriliyor. İhracatın 75-80'i AB ülkelerine yapılıyor. En fazla fındık ihraç edilen ülkeler ise Almanya, İtalya ve Fransa. İhraç edilen ürünün yüzde 56'sı iç fındık, yüzde 25'i dilimlenmiş, kıyılmış, yüzde 19'si ise kavrulmuş, ağartılmış olarak yapıldı." Türkiye'nin stratejik ürünlerinden fındığın üretimine Tarım ve Orman Bakanlığının da destek sağladığı hatırlatılan açıklamada, "Bakanlık son 10 yılda, alan bazlı gelir desteği kapsamında fındık üreticilerine 7,8 milyar liralık destek ödemesi gerçekleştirdi." denildi.

31 Ocak 2020 Cuma