HABER: ŞEREF KILIÇLI Yeni normale geçişten sonra ekonomide düzenlemeler içeren ilk torba kanun teklifi TBMM’de kabul edildi. Düzenleme ile Çek Kanunu, Bankacılık Kanunu, Elektronik Haberleşme Kanunu, Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nda da önemli değişiklikler yapıldı. Değişikliklerle koronavirüs salgını döneminde, ticari yaşamda özellikle sözleşmelerle ilgili dijital kolaylık sağlanması da hedefleniyor. ÇEKTE ÖDEME YÖNLÜ ÇÖZÜM Çek Kanunu'nda yapılan düzenlemeyle, karşılıksız çekten hüküm giyen kişi, tahliye tarihinden itibaren en geç 1 yıl içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini alacaklıya ödemek zorunda olacak. Kişinin, kalan kısmını 1 yıllık sürenin bitiminden itibaren ikişer ay arayla 15 eşit taksitle ödemesi durumunda, mahkemece, ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilecek. İnfazın durdurulduğu tarihten itibaren en geç 1 yıl içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda biri ödenmediği takdirde, alacaklının şikayeti üzerine mahkemece hükmün infazının devamına karar verilecek. UZAKTAN SÖZLEŞME İMKANI Bankacılık Kanunu'nda yer alan bankaların faaliyet konularına ilişkin bankalar ve müşteriler arasındaki sözleşmelerin şekli düzenlendi. Sözleşmelerin, yazılı veya uzaktan iletişim araçlarıyla mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın BDDK’nın yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek, müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek diğer yöntemler yoluyla kurulabilmesi öngörülüyor. Bu düzenleme ayrıca, Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu'ndaki ‘sözleşme şartları’ hükmüne de ekleniyor. Böylelikle, bankalar ile müşteriler arasında ilk defa sözleşme ilişkisi kurulmasında, bankaların potansiyel müşterilerle yüz yüze gelmeden, fiziki belge ve ıslak imza kullanılmadan, günün teknolojisine uygun diğer yöntemlerin de kullanılabilmesinin önü açıldı. ABONELİK SÖZLEŞMELERİ DE KAPSAMDA Kanun teklifi ile Elektronik Haberleşme Kanunu'nda düzenleme yapıldı. Buna göre tüketiciler, elektronik haberleşme hizmetine abone olurken bu hizmeti sağlayan işletmeciyle sözleşme yapma hakkına sahip olacak. Sözleşme, yazılı olarak veya elektronik ortamda kurulacak. Elektronik ortamda kurulacak sözleşmelerde, başvuru sahibinin kimliğinin doğrulanmasına imkan verilmesi kurum tarafından sağlanacak. Abonelik sözleşmelerinin feshedilmesi sürecinde abonenin talebinin yazılı bildirilmesi koşulu da kaldırılacak. Abone, elektronik yöntemlerle de talebini iletebilecek. FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ Finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri ile müşterileri arasındaki sözleşme, yazılı veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın kurulun, yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek, müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek yöntemler yoluyla kurulacak şekilde düzenlenecek. DEVLET İÇ BORÇLANMA LİMİTİ Covid-19 salgını nedeniyle kamu kurum ve kuruluşları ile kamu sermayeli bankaların mali yıl içerisinde oluşabilecek ilave finansman ihtiyaçlarını karşılayabilmek amacıyla ihraç edilebilecek olan ikrazen özel tertip devlet iç borçlanma senetleri için 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nda belirlenen limiti, 2020 yılı için ilgili kanunda belirlenen başlangıç ödeneklerinin yüzde 5'ine kadar olacak şekilde artırılabilecek. ÖDEME SİSTEMLERİ DE FAYDALANACAK Ödemeve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunu’nda yapılan düzenleme ile çerçeve sözleşme yazılı şekilde veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın bankanın yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek yöntemler yoluyla kurulacak şekilde düzenlenecek. Bu sayede, ödeme hizmeti sağlayıcıları ile ödeme hizmeti kullanıcıları arasındaki sözleşme ilişkisinin uzaktan iletişim araçları vasıtasıyla mesafeli olarak da kurulabilmesinin ve fiziki belge ve ıslak imza kullanılmadan bankanın yazılı şeklin yerine geçeceğini belirlediği günün teknolojisine uygun diğer yöntemlerin de kullanılabilmesinin önünün açılması amaçlanıyor. YATIRIM KURULUŞLARI VE PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİ Sermaye Piyasası Kanunu’nda yapılan düzenlemeye göre, yatırım kuruluşları ve portföy yönetim şirketleri ile müşterileri arasındaki ilişkiler, yazılı şekilde veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek yöntemler yoluyla kurulacak sözleşmeler ile düzenlenecek. Buna ilişkin usul ve esaslar kurul tarafından belirlenecek. Böylelikle, MASAK mevzuatından kaynaklanan yükümlülükler saklı kalmak kaydıyla müşterilerle ilk defa sözleşme ilişkisi kurulması esnasında potansiyel müşterilerle yüz yüze gelme ihtiyacı ortadan kaldırılacak ve sürecin dijital ortamda başlayıp dijital ortamda sonlanması sağlanacak. YATIRIMCILARLA YAPILACAK SÖZLEŞMELERDE KOLAYLIK Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda da düzenleme yapıldı. Buna göre Sermaye Piyasası Kanunu kapsamındaki aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketlerinin yatırımcılarla aralarında akdedilecek sözleşmelerin, Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunu kapsamındaki ödeme hizmeti sağlayıcıları ile ödeme hizmeti kullanıcıları arasındaki sözleşmelerin, uzaktan iletişim araçlarıyla da kurulabilmesinin kolaylaştırılması için İçişleri Bakanlığı’nın kimlik verileri, yerleşim yeri ve diğer adres bilgilerinin, Sermaye Piyasası Kanunu kapsamındaki aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketleriyle Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunu kapsamındaki ödeme hizmeti sağlayıcıları ile paylaşabilmesi amaçlanıyor. TURİZMDE TAKSİT SAYISI ARTIRILDI Ticaret Bakanlığı, hava yolları, seyahat acenteleri ve konaklamaya ilişkin yurt içindeki harcamalarda taksit sayısını 18 aya yükseltti. Bakanlığın ‘Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’i Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikle perakende işletmelerce tüketicilere yönelik gerçekleştirilen taksitli satışlara ilişkin süre yeniden düzenlendi. Buna göre, hava yolları, seyahat acenteleri ve konaklamayla ilgili yurt içindeki harcamalarda taksit sayısı 18 ay olarak uygulanacak. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) da söz konusu harcamalarda kredi kartı taksit sınırını 9 Haziran'da 12 aydan 18 aya yükseltmişti.

22 Haziran 2020 Pazartesi

Yurtdışındaki para, altın, döviz ve menkul kıymetlerin Türkiye'ye getirilmesine ilişkin varlık barışı imkanından yararlanmak için yarından itibaren son 10 güne girilecek. Varlık barışı uygulamasıyla gerçek ve tüzel kişilerin, yurtdışındaki varlıklarını Türkiye'ye getirerek ekonomiye kazandırmaları mümkün olacak. Uygulama, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin yurt içinde bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıklarını vergi dairesine beyan ederek kanuni defter kayıtlarına almalarına da imkan tanıyor. Buna göre,yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, 30 Haziran'a kadar (o gün dahil) Türkiye'deki banka veya aracı kuruma bildiren gerçek ve tüzel kişiler, bunlara yönelik serbestçe tasarruf yapabilecek. 31 Aralık 2019'da dolan bu süre 6 ay uzatılmıştı. Bu bildirim, yetkili kılınmış vekiller veya kanuni temsilcileri tarafından da yapılabilecek. Ayrıca bu varlıklara ilişkin vergi dairelerine herhangi bir beyanda bulunulmayacak. Söz konusu varlıkların fiziki olarak Türkiye'ye getirilmesi ya da ülkedeki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi gerekecek. Fiziki olarak Türkiye'ye getirilmesi mümkün olmayan menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, aracı kurumlara bildirilecek. Yurtdışında bulunan ancak kapsama girmeyen taşınmazlar gibi varlıkların 30 Haziran'a kadar kapsamdaki varlıklara dönüştürülerek Türkiye'ye getirilmesi mümkün olacak. YÜZDE 1 VERGİ ÖDENECEK Yurtdışındaki varlıklar, buradaki bankalarda kullanılan kanuni defterlerde kayıtlı kredilerin en geç 30 Haziran'a kadar kapatılmasında kullanılabilecek. Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin yüzde 1 oranında hesapladıkları vergiyi, bildirimi izleyen ayın 15'inci günü akşamına kadar bağlı bulundukları vergi dairesine beyan ederek ödeyecek. Yurtiçi varlıklar da yine 30 Haziran'a kadar işletme kayıtlarına dahil edilmeleri ve vergi dairelerine beyanda bulunulması halinde serbestçe tasarruf edilebilecek. Vergi dairelerine beyan edilen yurt içi varlıkların değerleri üzerinden vergi dairelerince yüzde 1 vergi tarh edilecek ve bu, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecek. VERGİ İNCELEMESİ OLMAYACAK Varlık barışı uygulamasından yararlanılması halinde, bu varlıklar vergiye tabi dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacak, vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacak. İşletme kayıtlarına dahil edilen varlıkların kurumlar vergisi mükelleflerince ortaklara dağıtılması durumunda, kar dağıtımına bağlı stopaj yapılmayacak, gerçek ve tüzel kişi ortaklar tarafından elde edilen bu tutarlar vergilendirilmeyecek. Ayrıca, işletmeye dahil edilen varlıklar kurumlar için dağıtabilir kazancın tespitinde dikkate alınmadan işletmeden çekilebilecek. Bu varlıklar nedeniyle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaması için bunlara ilişkin tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi, bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde Türkiye'ye getirilmesi ya da ülkedeki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi gerekecek.

22 Haziran 2020 Pazartesi

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından Bankaların Bilgi Sistemleri ve Elektronik Bankacılık Hizmetleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik yapılmasına Dair Yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandı. 15 Mart 2020 tarihli ve 31069 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan söz konusuYönetmeliğin 46'ncı maddesi, “(1) Bu Yönetmeliğin 13'üncü maddesi, 29'uncu maddesi, 34'üncü maddesinin on üçüncü fıkrası ile on beşinci fıkrası, 37'nci maddesinin sekizinci fıkrası, 40'ıncı maddesi ve 42'nci maddesi 1 Temmuz 2020 tarihinde, diğer hükümleri ise 1 Ocak 2021 tarihinde yürürlüğe girer” şeklinde değiştirildi. Böylelikle söz konusu Yönetmeliğin, daha önce 1 Temmuz 2020 olarak belirlenen yürürlük tarihi, Kovid-19 salgını sebebiyle oluşan şartlar göz önüne alınarak 1 Ocak 2021 olarak tekrar düzenlendi. Bankaların bilgi sistemleri ve elektronik bankacılık hizmetleri, BDDK’nın mevcut düzenlemelerine uygun olarak, müşteri güvenliği ve hizmet kalitesi ön planda tutularak sürdürülüyor. 1 Ocak 2021 tarihi itibarıyla bankaların söz konusu yönetmeliğe uyumlu hale gelmeleri bekleniyor. BDDK tarafından, Bankalarda Bilgi Sistemleri Yönetiminde Esas Alınacak ilkelere İlişkin Tebliğin Yürürlükten Kaldırılmasına dair Tebliğde Değişiklik Yapılması Hakkında Tebliğ de Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, 15 Mart 2020 tarihli ve 31069 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankalarda Bilgi Sistemleri Yönetiminde Esas Alınacak İlkelere İlişkin Tebliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Tebliğin 2'nci maddesinde yer alan “1 Temmuz 2020” ibaresi “1 Ocak 2021” olarak değiştirildi.

22 Haziran 2020 Pazartesi

Kovid-19 salgınıyla mücadele kapsamında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından mart ayında açıklanan Ekonomik İstikrar Kalkanı toplumun geniş kesimine ulaştı. Salgının etkilerini azaltmak adına alınan ekonomik tedbirleri içeren pakette, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının yardım, ödeme ve destekleri önemli yere sahip oldu. HANE BAŞI BİNER LİRA ÖDENDİ Bakanlık bu kapsamda ihtiyaç sahibi vatandaşlar için Sosyal Destek Programı kapsamında biner lira ödeme yaptı. Yardımlar, salgın sürecinde üç faz halinde uygulandı. Faz-1'de 2 milyon 111 bin 254 haneye 2 milyar 111 milyon 254 bin lira, Faz-2'de 2 milyon 316 bin 10 haneye 2 milyar 316 milyon 10 bin lira, Faz-3'te 1 milyon 680 bin 180 haneye 1 milyar 680 milyon 180 bin lira ödendi. Bu yardımların toplamı, 6 milyar 107 milyon 444 bin lirayı buldu. 1 MİLYON 358 BİN ÇALIŞANA NAKDİ ÜCRET DESTEĞİ Çalışma hayatını ilgilendiren ödeme ve destekleri de devreye sokan Bakanlık, 3 milyon 505 bin 902 çalışan için toplam 10 milyar 613 milyon 543 bin 961 lira Kısa Çalışma Ödeneği verdi. Bakanlık, 1 milyon 358 bin 375 çalışana, toplam 1 milyar 701 milyon 581 bin 864 lira Nakdi Ücret Desteğinde bulunurken, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan 717 bin 911 kişiye toplam 2 milyar 71 milyon 32 bin 826 lira işsizlik ödeneği aktardı. Böylece, salgının ülkede görülmeye başlandığı mart ayından bugüne kadar yapılan yardım, ödeme ve destekler toplam 20 milyar 493 milyon 602 bin 651 liraya ulaştı.

22 Haziran 2020 Pazartesi

Türkiye İş Kurumu’ndan (İŞKUR) yapılan yazılı açıklamada, bazı basın ve yayın organlarında yer alan haberlerde, birtakım sahte web sitelerinin, kurumun adını kullanarak vatandaşların kişisel verilerini çaldığı, kayıt parası karşılığında iş vaadinde bulunarak maddi menfaat temin ettiğinin belirtildiği bildirildi. İŞKUR'un resmi web sitesinin ‘www.iskur.gov.tr’ olduğuna işaret edilen açıklamada, şunlar kaydedildi: "Bu adres dışında İŞKUR adı ve logosunu kullanan web sitelerine itibar edilmemesi vatandaşlarımızın güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır. Ayrıca kurumumuzun sunduğu tüm hizmetler ücretsiz olup, iş bulma karşılığında maddi menfaat temin etmek isteyen kişilere vatandaşlarımızın itibar etmemesi hususunu kamuoyunun bilgisine sunarız."

22 Haziran 2020 Pazartesi