Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, motorlu taşıtlardan kaynaklanan egzoz emisyonlarının neden olduğu kirlilik, kentsel hava kirliliğinin önemli bir kısmını oluşturuyor. Egzoz emisyon ölçümü bulunmayan ve standartlara aykırı emisyona sebep olan motorlu taşıtlar, insan ve çevre sağlığını tehdit ediyor. Egzoz gazındaki kirletici maddeler insanlarda akciğer, kalp ve solunum yolu hastalıklarına neden olurken, alerji hastaları, yaşlılar ve çocuklar en büyük risk grubunda bulunuyor. Motorlu taşıtlardan kaynaklanan egzoz emisyonlarının yol açtığı kirlilik, hayvan, bitki ve cansız varlıklar üzerinde de olumsuz etki yaratıyor. TÜİK verilerine göre, Türkiye'detrafiğe kayıtlı 24 milyon 64 bin 532 araç bulunuyor.Araçların egzoz gazı emisyon ölçümü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kontrolünde 81 ilde yer alan istasyonlarda yapılıyor. GEÇEN YIL 9 MİLYON 371 BİN 637 ARACIN EGZOZ EMİSYON ÖLÇÜMÜ YAPILDI Bakanlık bu kapsamda geçen yıl ülke genelinde 9 milyon 371 bin 637 aracın egzoz emisyon ölçümünü gerçekleştirdi. Ölçüm yaptırmayanlara ve emisyon değerleri standartların üzerinde olan araçların sahiplerineise para cezası uygulanıyor. Bakanlık, geçen yıl egzoz emisyon ölçümlerini yaptırmayan veya standartlara aykırı emisyona yol açan motorlu taşıtların sahiplerine toplam 4 milyon 808 bin 726 liraidari ceza verdi. En çok ceza Ankara, Hatay, Adıyaman, Uşak ve Niğde'de kesildi. EGZOZ EMİSYON ÖLÇÜM ÜCRETİ 90 LİRAOLDU Yeni yılla egzoz emisyon ölçüm ücretleri arttı. Geçen yıl yapılan her ölçümden 80 lira alınırken, bu sene ücret 90 lira olarak uygulanacak. Ayrıca yeni yılla 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca egzoz emisyon ölçümlerini yaptırmayan ya da ölçümlerde emisyon değerleri standartlardan yüksek çıkan araçların sahiplerine uygulanacak ceza miktarı artırıldı. Bu kapsamda, egzoz emisyon ölçümü yaptırmayan motorlu taşıt sahiplerine uygulanan 1895 liralıkidari ceza 2 bin 67, yönetmeliklerle belirlenen standartlara aykırı emisyona sebep olan motorlu taşıtların sahipleri için kesilen 3 bin 791 liralık ceza da 4 bin 136 liraolarak belirlendi. Belirlenen usul ve esaslara aykırı ölçüm yapan istasyonlara 8 bin 272, yetki belgesi olmadan ölçüm yapan, sahte belge düzenleyenlere de16 bin 547 lira ceza kesilecek.

12 Ocak 2021 Salı

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, tüketici hakem heyetlerinin, tüketiciler ile satıcı veya sağlayıcılar arasında yaşanan uyuşmazlıkların adil, hızlı, basit ve olabilecek en az masrafla çözüme bağlanması amacıyla kolay ulaşılabilir bir şekilde yargı dışı karar mercisi olarak hizmet verdiğini söyledi. Tüketici hakem heyetlerinin, kurulduğu 1995 yılından bugüne kadar yaklaşık 15 milyon başvuruyu karara bağlayarak yargının üzerinden önemli bir iş yükünü aldığını belirten Pekcan, bu heyetlerin ayrıca tüketicilerin hakları konusunda önemli bir işlev gördüğünü dile getirdi. Pekcan, yerine getirdiği önemli hizmetler nedeniyle tüketici haklarının korunması noktasında lokomotif görevi üstlenen bu heyetlere 2020 yılında toplam 594 bin 270 başvuru yapıldığını belirterek, bunların 521 bin 553’ünün (yüzde 87,8) karara bağlandığını ifade etti. Bu kapsamda 860 milyon 778 bin 208 lira değerinde uyuşmazlığın değerlendirildiğine dikkati çeken Pekcan, alınan kararların yüzde 59’unun tüketiciler lehine sonuçlandığını kaydetti. KARARLARIN YÜZDE 96,11'İ MAHKEMEYE TAŞINMADAN KESİNLEŞTİ Pekcan, 2020 yılında tüketici hakem heyetleri tarafından alınan kararların yüzde 96,11'inin tüketici mahkemelerinde dava konusu edilmeden kesinleştiğine işaret ederek, “Tüketici hakem heyetlerinin kararlarının sadece yüzde 3,89’u mahkemelere dava konusu edildi ve bu davaların yüzde 45,2’si de tüketici hakem heyetlerinin verdiği kararlar yönünde onandı. Böylece 2020 yılında tüketici hakem heyetlerinde alınan kararların yaklaşık yüzde 98’i, söz konusu heyetlerin aldığı kararlar yönünde kesinleşti” ifadelerini kullandı. BAŞVURULARIN YARISI ELEKTRONİK ORTAMDA YAPILDI Pekcan, tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde tüketici hakem heyetlerinde vatandaşların sağlığını korumak ve aynı zamanda hak kaybına uğramalarını önlemek için bazı tedbirler alındığını ifade ederek, bu süreçte e-Devlet üzerinden elektronik başvuru sayısının arttığını belirtti. Tüketiciler tarafından tüketici hakem heyetlerine 2019 yılında e-Devlet üzerinden toplam 137 bin 731 elektronik başvuru yapıldığını hatırlatan Pekcan, 2020 yılında Kovid-19 salgınına karşı alınan önlemlerin de etkisiyle bu rakamın yüzde 118 artarak 299 bin 597'ye yükseldiğini bildirdi. Pekcan, söz konusu heyetlere 2020'de yapılan toplam başvuruların yüzde 50’sinin e-Devlet üzerinden elektronik ortamda gerçekleştirildiğine dikkati çekti. EN ÇOK UYUŞMAZLIK CEP TELEFONLARINDA Bakan Pekcan, geçen yıl tüketici hakem heyetlerine en çok 50 bin 515 adetle cep telefonu, 40 bin 567 adetle ayakkabı, 36 bin 919 adetle internet abonelikleri, 31 bin 457 adetle kredi kartı üyelik ücreti ve 18 bin 659 adetle GSM aboneliklerine ilişkin başvuru yapıldığını kaydetti. Görülen uyuşmazlıkların sektör bazında değerlendirildiğinde 265 bin 661 adetle perakende ticaret sektörünün başta geldiğine işaret eden Pekcan bunu, 95 bin 59 adetle finansal hizmetler sektörünün ve 80 bin 780 adetle abonelik hizmetleri sektörünün izlediğini belirtti.

12 Ocak 2021 Salı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekim 2020 dönemine ilişkinişgücüistatistiklerini açıkladı. Buna göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerdeişsiz sayısı, Ekim 2020'de bir önceki yılın aynı dönemine göre 391bin kişi azalarak 4 milyon 5bin kişi olarak kayıtlara geçti. Aynı dönemdeişsizlik oranı 0,7puanlık azalışla yüzde 12,7seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışıişsizlik oranı ise 0,9puanlık azalışla yüzde 14,8olarak hesaplandı. Söz konusu ayda 15-24 yaş grubunu içeren gençişsizlik oranı 0,4puan gerileyerek yüzde 24,9oldu.İşsizlik oranı 15-64 yaş grubunda da 0,7puan düşüşle yüzde 13olarak belirlendi. TÜİK verilerine göre 2011-2020 döneminde aylar ve yıllar itibarıyla mevsim etkilerinden arındırılmamışişsizlik oranları şöyle: 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Ocak 11,1 9,3 9,7 10,3 11,3 11,1 13 10,8 14,7 13,8 Şubat 10,7 9,6 9,7 10,2 11,2 10,9 12,6 10,6 14,7 13,6 Mart 10,1 9,1 9,4 9,7 10,6 10,1 11,7 10,1 14,1 13,2 Nisan 9,3 8,2 8,7 9 9,6 9,3 10,5 9,6 13 12,8 Mayıs 8,9 7,6 8,2 8,8 9,3 9,4 10,2 9,7 12,8 12,9 Haziran 8,7 7,3 8,1 9,1 9,6 10,2 10,2 10,2 13 13,4 Temmuz 8,6 7,6 8,6 9,8 9,8 10,7 10,7 10,8 13,9 13,4 Ağustos 8,5 8 9 10,1 10,1 11,3 10,6 11,1 14 13,2 Eylül 8,2 8,3 9,2 10,5 10,3 11,3 10,6 11,4 13,8 12,7 Ekim 8,4 8,3 9,1 10,4 10,5 11,8 10,3 11,6 13,4 12,7 Kasım 8,4 8,6 9,3 10,7 10,5 12,1 10,3 12,3 13,3 Aralık 9 9,3 9,6 10,9 10,8 12,7 10,4 13,5 13,7 Yıllık 9,1 8,4 9 9,9 10,3 10,9 10,9 11 13,7 (Sürecek)

12 Ocak 2021 Salı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, geçen yılın kasım ayında cari işlemler açığı 4 milyar 63 milyon dolara yükselirken,bunun sonucunda 12 aylık cari işlemler açığı da 37 milyar 974 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. AA Finans'ın gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının kasımda3,4 milyar dolar açık vereceğini öngörüyordu. Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, turizm ve taşımacılık gelirlerinde süren zayıflık ve baz etkisi nedeniyle yıllık cari açıktaki yükselişin daha ılımlı bir şekilde devam edebileceğini söyledi. Manşet açıktaki kötüleşmenin yanı sıracari dengenin temel eğilimi açısından takip edilen enerji dışı cari dengenin 13milyar dolar açık verdiğini belirten Bürümcekçi, enerji ve altın dışı (çekirdek) cari dengenin ise 8,8 milyar dolar fazlaya gerilediğini kaydetti. Bürümcekçi, salgın sonrası ihracatın daha hızlı gerilemesine karşınithalatın yurt içi talep artışıyla tekrar yükselmesi nedeniyle cari açıkta hızlı artış görüldüğüne dikkati çekerek, "İhracat daha sonra toparlarken aralıkta paritenin de yardımıyla yüksek yıllık artış göstermesi, ithalatın yüksek seyrini dengelemişti. Buna karşılık, ekonomik aktivitenin henüz belirgin güç kaybetmemesi ithalat üzerindeki riskleri yukarı yönde tutarken, turizm ile taşımacılık gelirlerinde toparlanmanın sınırlı kalması cari açıktaki yükselişin en azından mart ayına kadar devam edeceğini düşündürüyor" diye konuştu. Cari açıkta kasım ayında gözlenen kötüleşmede, dış ticaret açığındaki yükseliş ve turizm ile taşımacılık gelirlerinin sert düşmesinin etkili olduğunu aktaran Bürümcekçi, şunları kaydetti: "Dış ticaret açığı, kasımda yıllık bazda yüzde 153,5 artmıştı. Buna ek olarak, hizmetler dengesi içinde turizm gelirlerinin ve turizm giderlerinin düşük kalmasıyla yıllık bazda turizm net gelirleri 1milyar dolar düştü. Bavul ticaretinde yıllık bazda yüzde 43,9 azalış olurken, taşımacılık gelirlerinde ise yüzde 59 düşüş kaydedildi. Böylece, hizmetler dengesi 555 milyon dolarla sınırlı fazla verebildi. Buna karşılıkağırlıklı olarak doğrudan yatırımlara ilişkin gelir-gider dengesinden oluşan birincil gelir dengesinin ise geçen yıla göre düşük açık verdi.Finansman tarafında yüklü net hata noksan girişine rağmen yüksek cari açık ve sınırlı finansman sağlanması ile resmi rezervlerde 145 milyon dolarlık azalış gözlendi." İÇ TALEP ARTIŞININ HIZ KESMESİ CARİ DENGEYE OLUMLU YANSIYABİLİR Haluk Bürümcekçi, ithalat ve ihracat için önemli bir öncü gösterge olan Ticaret Bakanlığı verilerinin, aralık ayında dış ticaret açığında 2019'agöre sınırlı bir azalış yaşanacağına işaret ettiğini söyledi. Cari açık artışında etkili olan faktörlerin bir süre daha devam edeceğini aktaran Bürümcekçi, şu değerlendirmelerde bulundu: "2019 yılında ulaşılan cari fazlanın ağustostan beri hızla azalmaya başladığı ve pandemiyle beraberyüksek açığa dönüştüğü izlenmektedir. Her ne kadar son dönemde kısmen toparlansa da petrol fiyatlarının 2019 ortalaması olan 65 doların altında seyretmesi cari açığı azaltıcı etki getirmeye devam ederek olumlu haneye yazılmaktadır.Geçen yılın 11 ayındaenerji ithalatı düşüşü, 2019'un aynı dönemine göre 11,8 milyar dolara yaklaştı. Altın ticaretinde ise 2019'da verilen 9,3 milyar dolar net açık, gerek yurt içi yerleşiklerin tasarruf ve ziyneteilgisi,gerekse TCMB rezervlerinde artan paynedeniyle yüksekliğini korumaktadır. Turizm net gelirleri 2019'u 25,7 milyar dolar düzeyinde kapatırken, buradaki gelir kaybı 17 milyar doları bulabilecektir. Bu bağlamda, enerji ithalatındaki düşüşün, altın ithalatındaki artış ve turizm net gelirlerindeki düşüşü telafi etmekten uzak olduğu söylenebilir." Bürümcekçi, AB pazarı ve genel olarak küresel çapta büyümede gözlenen toparlanmanın ihracat artış hızını olumlu etkilediğini belirterek, "Ayrıca, yurt içinde kredi artış ivmesinin azalması ile iç talep artışının hız kesecek olması cari dengeye olumlu yansıyabilir, ama bu etki daha çok 2021 yılında gözlenecek gibi duruyor. Son anketlerde, 2020 yılı cari dengesi için medyan değer 37milyar dolar açığa ve maksimum açık tahmini 39,8 milyar dolara yükselmişti. Bu doğrultuda, aralık sonunda 38 milyar doları biraz aşmasını beklediğimiz son 12 aylık açığın, geçen yılı maksimum tahminlerin altında bir açıkla kapatma ihtimali yüksek görünmektedir" ifadelerini kullandı. CARİ AÇIKTA KAYDA DEĞER BİR GERİLEME GÖRÜLMESİ KUVVETLE MUHTEMEL Gedik Yatırım Ekonomisti Serkan Gönençler degeçen yılın kasım ayına yönelik cari açık beklentilerinin 3,8 milyar dolar, piyasa medyanının ise3,6 milyar dolar düzeyinde bulunduğunu anımsattı. Beklentilerin üzerinde gelen4,1 milyar dolarlık veri ile kasımda 12 aylık birikimli cari açığın38 milyar dolaraulaştığına işaret eden Gönençler, şunları kaydetti: "Cari açığın 2020 sonunda yaklaşık 39 milyar dolara (milli gelirin yüzde 5,6'sı) ulaşmasının ardından, bir süre daha yükselmeye devam ederek şubat ayı itibarıyla 40-41 milyar dolara kadar çıkabileceğini düşünüyoruz.Ancak sonrasında, ithalatta beklediğimiz yavaşlama, yükselen TL faizlerinedeniyle altın ithalat talebinin azalma ihtimali ve turizm gelirlerindeki normalleşmeyle birlikte, cari açığın bir düşüş trendine girmesi muhtemel görünüyor. Özellikle, 2020 yılında 22 milyar dolara ulaşarak cari açığa çok önemli bir katkı yapan net altın ithalatındaki potansiyel gerileme cari açıktaki düşüşte önemli bir rol oynayabilir. Turizm gelirlerinde normalleşme varsayımına bağlı olarak, düşüş trendinin özellikle de yılın ikinci yarısında hız kazanmasıyla, cari açığın 2021 sonunda 20 milyar doların bir miktar altına gerileyebileceğini düşünüyoruz. Altın talebi ve turizm gelirlerine ilişkin belirsizlikler nedeniyle, bu tahminde her iki yönde de riskler olduğunu belirtmek lazım. Bu risklere rağmen, turizm gelirlerindeki normalleşme, cari açıkta kayda değer bir gerileme görülmesi kuvvetle muhtemel." SEYAHAT GELİRLERİNDEKİ BELİRGİN AZALMACARİ AÇIKTA ETKİLİ OLDU İntegral Yatırım Menkul Değerler tarafından hazırlanan raporda, ödemeler dengesi tablosunda hizmetler dengesi altında geçen yılın en dikkati çeken kaleminin seyahat gelirleri olduğu bildirildi. Geçen yılın genelinde seyahat gelirlerindeki belirgin azalmanıncari açıkta etkili olduğu aktarılan raporda, "Seyahat geliri 2019'un aynı ayına göre 964 milyon dolar azalarak 583 milyon dolara geriledi. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı Kasım 2019'da 4 milyar 94 milyon dolarfazla vermişken, bu ayda 632 milyon dolarfazla verdi" ifadeleri kullanıldı. Raporda, portföy yatırımları tarafında aralık ayında da girişlerinartabileceği öngörüsüneyer verilerek,"Ticaret Bakanlığı'nın aralık ayı verilerine göre, aralıkta daha yüksek cari açık rakamı alacağımızı düşünüyoruz. Muhtemelen yılı 40 milyar dolar civarında cari açıkla tamamlayacağız" değerlendirmesi yapıldı.

12 Ocak 2021 Salı

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Denizcilik Genel Müdürlüğü’nce limanlarda kaydedilen Aralık 2020 dönemi konteyner ve yük istatistiklerini açıkladı. Buna göre,Aralık 2020'delimanlarda elleçlenen konteyner miktarı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9artarak 1 milyon 54 bin 248 TEU olarak gerçekleşti. Bu dönemdelimanlarda elleçlenen yük miktarı da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7 yükselerek 44 milyon 326 bin 500 ton oldu. Böylecegeçen yılın aralık ayı,limanlarda 2020'de en fazla yük elleçlemesinin gerçekleştiği ay olarak kayıtlara geçti. İHRACAT AMAÇLI KONTEYNER YÜKLEMELERİ YÜZDE 4,1 ARTTI Bu dönemde deniz yoluylayapılan dış ticarette 815 bin 877 TEU konteyner elleçlendi. Aralık 2020'delimanlarda yapılanihracat amaçlı konteyner yüklemeleri, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 4,1 artarak 415 bin 807 TEU, ithalat amaçlı konteyner boşaltmalarıdabir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,4 yükselerek 400 bin 70 TEU oldu. Bu dönemde limanlarda elleçlenen transit konteyner miktarı yüzde 34 artarak 172 bin 903 TEU seviyesine ulaşırken,kabotajda elleçlenen konteyner miktarı da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,5 artışla65 bin 468 TEU olarak kayıtlara geçti. İHRACAT AMAÇLI YÜKLEMELER YÜZDE 23,7 ARTTI Geçen yılın aralık ayında limanlarda gerçekleştirilen ihracat amaçlı yükleme miktarıbir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 23,7 artarak 12 milyon 719 bin 254 tona ulaşırken, ithalat amaçlı boşaltma miktarıbu dönemde yüzde 2,3 azalarak 20 milyon 42 bin 95 tona geriledi. Aralık 2020'de dış ticaret amaçlı denizyolu taşımacılığında elleçlenen toplam yük miktarı ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,4 artışla 32 milyon 761 bin 349 ton olarak hesaplandı. Bu dönemde limanlarda deniz yoluyla yapılan transit yük taşımalarıbir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2 azalarak 6 milyon 51 bin 684 tona düşerken, kabotajda taşınan yük miktarı yüzde 23,1 yükselerek5 milyon 513 bin 467 ton seviyesinde gerçekleşti. EN FAZLA KONTEYNER ELLEÇLEME AMBARLI'DA GERÇEKLEŞTİ En fazla konteyner elleçleme Ambarlı Liman Başkanlığıidari sınırlarındayapıldı.Aralık 2020'deburadafaaliyet gösteren liman tesislerinde toplam 259 bin 815TEU konteyner elleçlemesigerçekleştirildi. Bu liman tesislerinde elleçlenen konteynerlerin yaklaşık yüzde 67,1'ine karşılık gelen174 bin 387 TEU'luk kısmını dış ticarette taşınan konteynerler, yüzde 27,3'ünü oluşturan70 bin 882 TEU'sunu transit yükler ve yüzde 5,6'sına tekabül eden14 bin 546 TEU'sunu dakabotajda taşınan yükler oluşturdu. Ambarlı Liman Başkanlığını 191 bin 273 TEU ile Mersin ve 160 bin 179 TEU ile Kocaeli liman başkanlıkları izledi. YÜK ELLEÇLEMEDE LİDERKOCAELİ OLDU Geçen ay en fazla yük elleçlemeKocaeli Liman Başkanlığı idari sınırlarında gerçekleştirildi. Buradafaaliyet gösteren liman tesislerinde toplam 6 milyon 938 bin 952 ton yük elleçlemesi yapıldı. Bu limandaelleçlenen yüklerin 5 milyon 757 bin 86 tonunu (yüzde 83'ünü) dış ticaret yükleri, 1 milyon 112 bin 47 tonunu (yüzde16'sını) kabotaj yüklerive 69 bin 819 tonunu ise (yüzde 1'ini) transit yüklerioluşturdu. Söz konusu sıralamada Kocaeli Liman Başkanlığını 6 milyon 99 bin 354 ton ile Aliağa ve 5 milyon 741 bin 423 tonla İskenderun liman başkanlıkları takip etti.

12 Ocak 2021 Salı